Başkent Havana'daki El Laguito tesislerinde bir araya gelen taraflar "İkili ateşkes arayışı, insani yardım ve barış sürecine sivil toplumun katılımı" konularına odaklanacak.
Görüşmelerde, Kolombiya hükümetini Delegasyon Başkanı Otty Patino ile Senatör Maria Jose Pizarro Rodriguez; ELN tarafını ise örgütün baş müzakerecisi Pablo Beltran (İsrael Ramirez) temsil ediyor.
Küba'yı Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez temsil edecek, müzakereleri garantör ülkelerden gözlemciler takip edecek.
Açılış konuşmasını yapan Küba Dışişleri Bakanı Rodriguez, "Küba, tarafların bu tarihi fırsatı değerlendirebilmesi için anlaşmayı destekleyecek ve kolaylaştırılmasına yardımcı olacak." ifadesini kullandı.
ELN Baş Müzakerecisi Beltran da üçüncü turun, ateşkese ulaşması anlamında "kilit rol" oynadığını belirterek "Toplumun sürece katılımına ve ateşkese ulaşılması için istekli ve hazırız." dedi.
Senatör Rodriguez ise geri döndürülemez bir barış sürecine girdiklerini, müzakerelerde önemli ve kesin ilerlemeler sağlanması gerektiğini vurguladı.
Meksika, Venezuela, Şili, Norveç ve Brezilya, barış görüşmelerinin garantörü olurken İsveç, Almanya, İsviçre ve İspanya ise destek ve işbirliğinde bulunmak üzere "yoldaş" ülke olarak hareket ediyor.
Üç yıl sonra müzakere masasına dönüş
Venezuela'nın garantörlük ve ev sahipliğinde başkent Karakas'ta bir araya gelen taraflar, 2019'da askıya alınan barış görüşmelerini 22 Kasım 2022'de yeniden başlatmıştı.
Norveç ve Venezuela gözlemcilerinin de hazır bulunduğu görüşmeye, Kolombiya hükümeti adına M-19 (19 Nisan hareketi) eski üyesi Patino, ELN heyetine ise Beltran liderlik etmişti.
İlk tur görüşmelerinde 13 Aralık 2022'de ateşkese varılamamış ancak bazı bölgelerde insani yardım ve hapisteki ELN militanlarının şartlarını iyileştirme kararı alınmıştı.
Meksika'da 14 Şubat'ta başlayan ikinci tur barış görüşmeleri ise "ELN'nin siyasi statüsünün" tanınmasıyla tamamlanmıştı.
Kolombiya'da cumhurbaşkanı seçimini kazanan ve 7 Ağustos 2022'de görevi devralan sol görüşlü Gustavo Petro, iktidara geldiğinde Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) ile 2016 Barış Anlaşması'nı uygulamaya ve ELN ile barış görüşmeleri yapmaya söz vermişti.
ELN ile müzakerelerin geçmişi
Kolombiya, ELN ile birçok kez yarıda kesilen müzakerelere Santos döneminde başlamıştı. Müzakereler, Ekvador'un garantörlük ve ev sahipliğinden çekilmesi üzerine Havana'ya taşınmıştı.
Uzmanlara göre, finansmanını uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı madencilik ve adam kaçırma gibi yöntemlerle sağladığı tahmin edilen ve 2 binden fazla mensubu bulunan ELN ile Kolombiya hükümeti arasındaki önceki müzakere girişimleri, örgütün içindeki dağınık güç ayrılığı ve radikal tavırlar nedeniyle ilerleyememişti.
Müzakereler, örgütün 2019'da bir polis okuluna düzenlediği ve 22 kişinin hayatını kaybettiği saldırının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Ivan Duque tarafından askıya alınmıştı.