İngiltere Başbakanı Theresa May'in azınlık hükümetine 10 milletvekiliyle dışarıdan destek veren Kuzey İrlanda'nın sert Brexit yanlısı Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) sözcüsü Nigel Dodds, yaptığı yazılı açıklamada, ülkenin dün yapılan AB liderler zirvesinde Brexit anlaşmasını iyileştirmek için bir fırsatı kaçırdığını bildirdi.
May'i, AB karşısında "aşağılık kompleksiyle" hareket etmekle suçlayan Dodds, Brexit tarihinin ertelenmesiyle de ülkenin “küçük düştüğünü” kaydetti.
Brexit anlaşmasının içerdiği Kuzey İrlanda sınırıyla ilgili "tedbir maddesi"nin değişmediğini belirten Dodds, anlaşmanın bu yüzden parlamentoda daha önce iki kez reddedildiğini hatırlattı.
AB, İngiltere'nin, Brexit tarihini erteleme talebini, dün yapılan liderler zirvesinde, İngiliz hükümetinin Brexit anlaşmasını bir kez daha parlamentoya sunması koşuluna bağlı olarak kabul etmişti.
İngiltere'nin 30 Haziran'a ertelemek istediği Brexit tarihini AB, anlaşmanın parlamentoda onaylanması halinde 22 Mayıs'a, bir kez daha reddedilmesi halinde ise 12 Nisan'a erteleme kararı almıştı.
Oylama çıkmazı
İngiliz parlamentosunun alt kanadı Avam Kamarası'nın Başkanı John Bercow, anlaşmanın daha önce reddedildiği biçimiyle milletvekillerinin oyuna sunulmasına izin vermeyeceğini açıklamıştı. Bercow, bu kararına gerekçe olarak parlamentonun, daha önce reddettiği bir metni aynı dönem içinde yeniden oylamasına cevaz vermeyen teamülü göstermişti.
Bercow'un kararını değiştirip anlaşmanın oylanmasına izin vermesi halinde bile DUP'un bugün yaptığı açıklama, May'in Brexit anlaşmasının parlamentodan geçme şansının olmadığını gösteriyor.
Brexit anlaşması, İngiliz parlamentosunda 15 Ocak'ta 230, 12 Mart'ta da 149 oy farkla reddedilmişti.
Anlaşmaya en güçlü muhalefeti, "tedbir maddesi" yüzünden İngiltere'nin AB ile sonu gelmez müzakereler içinde fiili AB üyesi olarak mahsur kalacağını savunan DUP ile sert Brexitçi Muhafazakar Partili milletvekilleri oluşturmuştu.
Tedbir maddesi, İngiltere'nin parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasına, Brexit sonrasında fiziki sınır girmesini önlemek için İngiltere ile AB'nin, soruna çözüm getiren yeni bir düzenleme üzerinde anlaşılana kadar gümrük birliği içinde kalmasını öngörüyordu.
7 seçenek oylanacak
Öte yandan, İngiliz basınının Başbakanlık kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, hükümet parlamentodan geçirme şansının olmadığını gördüğü Brexit anlaşmasını milletvekillerine doğrudan doğruya sunmaktan vazgeçti.
May hükümeti, bunun yerine gelecek hafta milletvekillerine Brexit konusunda 7 farklı seçeneği oylatacak.
Buna göre, İngiliz parlamentosu, gelecek hafta Brexit'in iptali, yeni referandum, reddedilen Brexit anlaşması, "anlaşma artı gümrük birliği", "anlaşma artı gümrük birliği ve tek pazar erişimi", "standart bir serbest ticaret anlaşması" ile "anlaşmasız ayrılık" seçeneklerini oylayacak.
May hükümetinin, milletvekillerinin en fazla desteğini alacak seçeneği hayata geçirmeye dönük adımları atması bekleniyor. İngiltere'nin, bu kapsamda AB'den daha uzun bir erteleme talep etmesi de gündeme gelebilecek.
İngiltere, 23 Haziran 2016'da yapılan referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 ile AB'den ayrılma kararı almış, ayrılık süreci 29 Mart 2017'de resmen başlatılmıştı. Buna göre, ülkenin 29 Mart'ta AB'den resmen ayrılması gerekiyordu.
Başbakan May, Brexit sürecinin resmen başlatmasının ardından müzakerelere daha güçlü başlamak için erken genel seçim kararı almıştı. Ancak 8 Haziran 2017'de yapılan seçimlerde May, parlamentodaki milletvekili sayısını artıramadığı gibi, hükümet kurmaya yetecek çoğunluğu da kaybetmişti. May, DUP'un dışarıdan desteğiyle azınlık hükümeti kurabilmişti.
Kaynak: AA