Mali'de yarın yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylar arasında Cumhurbaşkanı İbrahim Bubacar Keita, ana muhalefet lideri Soumaila Cisse, eski Başbakan ve NASA'da görev yapmış Cheick Modibo Diarra ile eski bakanlar bulunuyor.
Toplam 24 kişinin yarışacağı seçimde ayrıca sivil toplum kuruluşu temsilcisi ve insan hakları aktivisti Djenebou Ndiaye Kante, tek kadın aday olarak dikkati çekiyor.
7 milyondan fazla seçmen sandığa gidecek
Nüfusun yaklaşık 18 milyon olduğu ülkede, 7 milyondan fazla seçmen 21 bin 737 sandıkta oy kullanacak.
Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) "seçim yönetimi ve demokrasi ek protokolü" uyarınca Mali'deki cumhurbaşkanı seçimini izlemek için 171 gözlemci görevlendirdi.
Zorlu seçim süreci
Fransa'dan bağımsızlığını 1960'ta kazanan ve 2013'te yine ülkedeki çatışmalar nedeniyle Fransa'nın askeri müdahalesine maruz kalan Mali'de barış ve istikrar halen sağlanamadı.
Birçok etnik grubun yaşadığı ülkede yıllardır süren siyasi kriz, ayrılıkçı grupların etkisiyle yaşanan terör olayları, etnik çatışmalar Mali'deki güvenlik durumunu ve demokratik seçim sürecini zora sokuyor.
Ayrıca hakimler ve sağlık çalışanları dahil birçok kamu personelinin grevde olması nedeniyle devlet kurumları yeterli hizmeti veremiyor.
Koalisyon ihtimali
Ülkenin 1991'de çoğulcu demokrasiye geçmesinden bir yıl sonra cumhurbaşkanı seçimi yapıldı. Halk, 5 yılda bir yapılan bazı seçimlerin ikinci tura kalması nedeniyle 7 kez sandık başına gitti.
Mali'de 3'ü başarılı toplam 6 darbe girişimi oldu. Ülkeyi, bağımsızlığından bu yana 3'ü askeri darbeyle gelmiş, biri geçici bir süre için yönetime seçilmiş toplam 6 kişi yönetti.
Anketler, bir önceki cumhurbaşkanı seçiminde ikinci tura kalan Cumhurbaşkanı Keita'nın bu seçimde aynı başarıyı yakalayamayacağını gösteriyor.
Bir önceki seçimin ikinci turunda oyların yüzde 77'sini alarak seçilen Keita'nın ülkede istikrarı sağlayamadığı için bu seçimde düşük oy alacağı yorumları yapılıyor.
Seçimin ikinci tura kalması ve koalisyon kurulması olasılığının yüksek olduğu belirtiliyor.
Ayrılıkçı gruplar ve çatışmalar
Mali'de, 22 Mart 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerine bir ay kala Cumhurbaşkanı Amadu Tumani Ture'ye karşı yapılan askeri darbe yapılması ülkedeki ayrılıkçı faaliyetlerin artmasına yol açtı.
Ülkenin kuzeyindeki yönetim boşluğundan kaynaklı El-Murabitun, Azavad Ulusal Kurtuluş Hareketi (MNLA), Ensaruddin, Mağrib el-Kaidesi (AQMI), Batı Afrika Tevhid ve Cihad Hareketi (MOJWA) ve diğer silahlı gruplar ortaya çıktı.
Uluslararası ara bulucuların desteğiyle ülkedeki şiddet olaylarının sona ermesi amacıyla hükümet ile silahlı gruplar arasında 2015 yılında Cezayir ve Çad'da yapılan barış anlaşmalarına rağmen 2013'te Fransız güçlerince dağıtılan ve barış sürecine katılmayan silahlı gruplar, Mali'nin kuzey ve orta kesimine yerleşmeyi başardı.
Ayrıca Mali'nin kuzey bölgelerinde Tuareg ayrılıkçı grupları ile terör örgütü DEAŞ üyeleri arasında son birkaç yıldır alan hakimiyeti mücadelesi yaşanıyor.
BM çözüm için devrede
Birleşmiş Milletler (BM), siyasi sürece destek vermek ve güvenliği sağlamak amacıyla 2013'ten beri 13 bini asker 15 bine yakın personelle "MINUSMA" adlı istikrar misyonunu Mali'de görevlendirse de çatışmalar halen son bulmadı.
Başkent Bamako, Kidal, Menaka, Gao, Tumbuktu Taoudenit, Mopti ve Segou gibi önemli şehir ve bölgeler ayrılıkçı faaliyetlerin ve çatışmaların en çok yaşandığı yerler olarak biliniyor.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ne göre, yıl başından bu yana Mali'de toplumsal şiddet olaylarında en az 289 sivil yaşamını yitirdi.
Kaynak: AA