Avrupa Birliği (AB) ve Arap Ligi arasında düzenlenen zirve için Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentine giden AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, İngiltere Başbakanı Theresa May ile bir araya geldi.
Tusk açıklamasında, "Bence bir anlaşmayı onaylamak için Avam Kamarasında yeteri kadar çoğunluğa sahip değiller. Bir alternatifle karşılaşacağız; karmaşık bir Brexit ya da uzatma" dedi.
"Brexit’i gerçekleşeceği 29 Mart tarihine kadar ertelememiz için çok az zaman var. Bu bizim planımız değil, bu bir gerçek" diyen Tusk, İngiltere’nin bir sonraki genel seçimlere kadar beklemesi gerektiğini ima etti. Theresa May’in uzatmadan kaçındığına da değinen Tusk, "İnanıyorum ki erteleme mantıklı bir sonuç olacak" diye konuştu.
Ülkenin Avrupa Birliği'nden ayrılmasının (Brexit) belirlenen tarih olan 29 Mart'ta gerçekleştirilmesi için hala umutlu olan May ise, Brexit'i ertelemenin herhangi bir çözüm getirmeyeceğini, sadece ayrılma konusundaki büyük kararın ötelenmiş olacağını belirtti.
Ana muhalefetten yeni referandum çağrısı
İngiltere'de ana muhalefetteki İşçi Partisi ise, Brexit'e dair yeni bir referanduma destek vereceğini açıkladı.
İşçi Partisinden yapılan açıklamada, parti lideri Jeremy Corbyn'in yeni bir Brexit referandumuna desteğini açıklayacağı duyuruldu.
Açıklamaya göre Corbyn, partili milletvekilleriyle yapacağı toplantıda, partinin yeni referanduma dair bir teklifi parlamentoya sunacağını bildirecek.
Brexit süreci
May'in AB ile vardığı Brexit anlaşması 15 Ocak'ta yapılan oylamada milletvekillerinin ezici çoğunluğu tarafından reddedilmişti.
May, anlaşmanın reddine yol açan Kuzey İrlanda sınırına dair ''tedbir maddesi"ni değiştirmek için AB ile görüşmelere devam ediyor.
May, revize edilmiş anlaşmayı parlamentoya 27 Şubat'a kadar sunma sözü vermiş ancak bu tarihi 12 Mart'a ertelemişti.
May, anlaşmanın revize edilmemesi durumunda ise, 27 Şubat'ta parlamentonun milletvekillerinin getireceği alternatifleri oylamasına zemin hazırlama sözü vermişti ancak erteleme kararının ardından bunun hala gündemde olup olmadığına dair resmi bir açıklama yapılmadı.
Tedbir maddesi
İngiliz parlamentosunun değiştirilmesini talep ettiği "tedbir maddesi", İngiltere'nin parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasına Brexit'in ardından fiziki sınır girmemesi için formüle edilmişti.
May, bu maddeye ya bir zaman tahdidi getirmeye ya da İngiltere'nin bu maddenin işlerliğine tek yanlı son vermesini sağlayacak bir mekanizma kurulmasına çalışıyor.
Tedbir maddesi, İngiltere'nin AB ile kapsamlı ticaret anlaşması imzalayana dek Gümrük Birliği içinde kalmasını, Kuzey İrlanda'nın da buna ilaveten bir dizi farklı AB kuralına tabi olmasını öngörüyordu. Başbakan May'in AB'den talep ettiği değişiklikleri elde edememesi durumunda, parlamentonun bu hafta Brexit konusunda farklı seçenekleri oylaması planlanıyordu.
Erteleme seçeneği
İngiltere’de muhalefet ve iktidardaki Muhafazakar Parti içinde, aralarında bakanların da olduğu bazı milletvekilleri, ülkenin AB’den anlaşmasız ayrılmasına karşı çıkıyor.
Ülkede Brexit konusunda yeni bir referanduma gidilmesi için çeşitli gruplar da uzun süredir kampanya yürütüyor.
Normal takvime göre ülkenin 29 Mart’ta AB’den ayrılması gerekiyor.
Ülkenin AB'den anlaşmasız ayrılmasına karşı parlamentodan bir karar çıkması veya yeni referandum kararı alınması halinde, bu tarihin ertelenmesi gerekecek.
May hükümetindeki 3 bakan cumartesi Daily Mail gazetesinde yazdıkları ortak makaleyle Brexit'in ertelenmesi çağrısı yapmıştı ancak parlamentodan her iki konuda da bir yasa çıkarılmadıkça alınacak kararların hükümeti bağlayıcılığı yok.
Erteleme ve yeni referandum seçeneklerine destek veren milletvekillerinin parlamentoda büyük bir çoğunluğun desteğini almaları halinde, hükümet üzerinde baskı oluşturması mümkün olacak.
Hükümetin direnmesi halinde, May hükümetindeki bazı kilit bakanların istifa etmesi de bekleniyor.
İngiltere'de Brexit müzakereleri sırasında, aralarında 2 Brexit bakanı, bir dışişleri bakanı ile bir çalışma bakanının da olduğu 10'dan fazla bakan istifa etmişti.
Ülke, 23 Haziran 2016'da yapılan referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 oy oranıyla AB'den ayrılma kararı almıştı.
Kaynak: Reuters, AP News, AA