Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temsil ettiği zirveye, NATO üyesi 30 ülkenin devlet veya hükümet başkanları ve davetli ülke statüsüyle Hint-Pasifik'ten Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya, Güney Kore, Avrupa'dan Finlandiya, İsveç, Avusturya, İrlanda, Malta, Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Bosna Hersek ve Gürcistan, Kuzey Afrika'dan da Ürdün ve Moritanya katılıyor.
Zirve için Madrid'e gelen 44 ülkeden 41'i devlet veya hükümet başkanı düzeyinde temsil edilirken, ülkelerin dışişleri ve savunma bakanları da hazır bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise dörtlü görüşmenin uzamasından dolayı Kraliyet Sarayı'ndaki yemeğe katılmadı.
İspanya Kralı 6. Felipe, yemekte yaptığı konuşmada, Finlandiya, İsveç ve Türkiye arasında imzalanan üçlü memoranduma atıfta bulunarak, Erdoğan, Niinistö, Andersson ve Stoltenberg'in "hayırlı bir iş için" yemeğe katılamadıklarını söyledi.
Zirve Rusya-Ukrayna savaşı ile açılacak
NATO'nun son yıllardaki en önemli zirvesinin resmi oturumu ise yarın IFEMA fuar alanında, Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili konuşmalarla başlayacak.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'in video konferans aracılığıyla, Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba'nın bizzat Madrid'e gelerek katılacağı ilk oturumun ardından "Madrid Stratejik Konsepti" adıyla NATO'nun gelecek 10 yılındaki yol haritasının belirleneceği ve yaklaşık 15 sayfa olduğu belirtilen metin üzerindeki tartışmalara geçilecek.
Öğleden sonraki oturuma ise NATO üyesi 30 ülkenin yanı sıra zirveye davetli olan, NATO'ya üyelik başvurusu yapan Finlandiya ve İsveç ile Gürcistan, Bosna Hersek, Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya ve Güney Kore devlet veya hükümet başkanları da katılacak.
Zirvenin 29 Haziran'daki programı Prado Müzesi'nde verilecek akşam yemeği ile sona erecek.
NATO, Rusya ve Çin'e karşı yeni tanımlar kullanacak
NATO Zirvesi'nin 30 Haziran'daki son gününde ise toplantıların öğlene kadar tamamlanması, ardından "Madrid Stratejik Konsepti"nin açıklanıp, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in basın toplantısıyla zirvenin sona ermesi öngörülüyor.
Lizbon'da 2010'da yapılan zirvede Rusya için "dış partner" tanımını yapan NATO'nun, Madrid'de bu ülke için "uluslararası güvenlik için tehdit" ifadesini kullanması, daha önce yer vermediği Çin hakkında da "uluslararası istikrarı tehdit eden bir unsur" olarak tanımlaması bekleniyor.
Ukrayna'ya yönelik silah yardımını ve Doğu Avrupa ülkelerindeki askeri mevcudiyetini artırma kararı alması öngörülen NATO, Rusya'ya karşı "birlik ve kararlılık" mesajı verecek.
Yeni yol haritasında, üye ülkelerin ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğünün garanti altında olduğuna vurgu yapacak NATO, hibrit tehditler, siber güvenlik konularında da önlemlerini artıracak.
NATO'nun genişleme politikası, buna bağlı olarak Finlandiya ve İsveç'in yaptığı üyelik başvurusu ile Türkiye'nin bu iki ülkeyle imzaladığı üçlü memorandum Madrid Zirvesi'nin önceliği olacak.
Zirvede güvenlik için 10 bin kadar polis ve asker görevlendirilirken, Madrid kent merkezindeki bazı yollar trafiğe kapatıldı.