NATO'da tarihi zirve: Rusya ve Çin "tehdit" kabul edildi

Türkiye istediğini aldı, vetoyu kaldırdı...

İsveç ve Finlandiya ittifaka bir adım daha yaklaştı ve Madrid'deki tarihi zirve NATO kapılarını biraz araladı.

4'lü zirve gündemin en önemli maddesiydi. Ancak Kuzey Atlantik İttifakı NATO Yeni Stratejik Konsept belgesini de tarihi zirvede kabul etti.

NATO şartların değişmesine paralel olarak stratejisini sürekli yeniledi

Yenileme bugüne kadar 5 farklı dönemde gerçekleşti.

Konsey'in onayladığı ilk resmi stratejik konsept 6 Ocak 1950'de yayınlandı.

1991'de Sovyetler Birliği dağıldı, Avrupa'da güvenlik ortamı değişti.

NATO İsveç ve Finlandiya'yı üyeliğe davet etti

Rusya ortaktı tehdit oldu

NATO geleneksel söylemin yerine iş birliği ve diyalog kavramlarını devreye soktu ve belge 1991 Roma Zirvesi'nde kabul edildi.

8 yıl sonra ittifakın dönüşümünde önemli mesafe kat edildi.

NATO 2010 konseptiyle birlikte artık Avrupa-Atlantik’e odaklı bir ittifak olmaktan çıkarken, küresel rolü ortaya kondu.

Siber güvenlik, küresel terörizm, kitle imha silahlarının yayılması gibi tehditlere yer verildi.

Rusya'nın Kırım'ı ilhakı

NATO’nun Rusya için bir tehdit olmadığı ve karşılıklı iş birliğinin artırılması gerektiği vurgulandı. İyi hava 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesiyle son buldu.

Sonraki zirvelerde Rusya tehdidi gündeme geldi. Doğu Avrupa ve Baltık ülkelerinde NATO’nun ortak savunma kapasitesini güçlendirmesi kararlaştırıldı.

Rusya'nın Ukrayna saldırısı ile tüm güvenlik algıları yıkıldı.

NATO'nun Yeni Stratejik Konsept belgesi

NATO'nun güvenlik anlayışı ve stratejik konseptlerindeki en çarpıcı değişikliklerinden birisi Madrid Zirvesi'nde gerçekleşti.

Yeni Stratejik Konsept belgesini NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg açıkladı.

Stoltenberg: Tarihi bir karar aldık, Türkiye'ye teşekkür ediyorum

Rusya ve Çin birer tehdit

İttifakın 10 yıllık geleceğini çizen belgede Rusya ve Çin tehdit olarak kabul edildi.

Stratejik ortak sayılan Rusya bu kez "önemli ve doğrudan tehdit" olarak sınıflandırıldı. Rusya en büyük tehdit olarak kabul edildi.

Belgedeki önemli vurgu şuydu:

"NATO çatışma istemiyor ve Rusya için hiçbir tehdit oluşturmuyor."

Avrupa'nın ortasında Rus toprağı: Kaliningrad

Avrupa'nın ortasındaki Kalaningrad'da ise sular ısınıyor. Rusların 76 yıldır askeri varlığı bölgede sürekli arttı.

Ukrayna'nın NATO üyeliğine karşı çıkan Rusya, şimdilerde ise İskandinav komşuları Finlandiya ve İsveç'in olası NATO üyeliklerinden dolayı derin endişe duyuyor.

Moskova NATO'yu bir kez daha uyardı

NATO'nun bu iki ülkeye yapacağı askeri sevkiyatlar ve yığınaklara cevap vereceğini söyleyen Moskova, ittifakı bir kez daha uyardı. Halihazırda Kaliningrad krizi üzerinden gerilen Baltık bölgesi, Rusya-NATO ihtilaflarının yeni adresi olacak gibi görünüyor.

Rusya'dan NATO'ya: Sınırlarımızın yakınındaki faaliyetlerden ciddi endişe duyuyoruz

NATO'nun Rusya'ya karşı tavrı kısa ve netti. Zira düşmanca eylemlerin karşılıksız bırakılmayacağı mesajını verdi.

Rusya ile iletişim kanallarının açık tutulması konusunda da NATO istekli.

Çin ilk kez "tehdit" olarak kabul edildi

Yeni Stratejik Konsept belgesinde Çin ilk defa tehdit unsuru olarak ele alındı.
NATO çıkarlarına, güvenliğine ve değerlerine meydan okuduğu belirtildi.
Çin'in hırsları ve zorlayıcı politikalarına dikkat çekildi.

NATO'nun yeni konsept belgesinden nasibini alan bir başka ülke ise Çin oldu. Daha önce bir ticaret ortağı ve üretim üssü olarak anılan Çin, ilk kez tehdit unsuru olarak görüldü.

NATO zirvesinin ardından Moskova ve Pekin'den tepki

Tüm bu olumsuzluklara rağmen ittifakın Pekin ile yapıcı bir angajman için hazırdır mesajı, Çin gündeminde üst sıralarda yer buldu.

NATO'nun güvenliğine zarar verdiği vurgusu vardı.

Çin'in kilit teknolojik sektörler ile tedarik zincirlerini kontrol etmeye çalıştığına değinildi.

Terörizm doğrudan tehdit

Terörizmin doğrudan tehdit olduğu zikredildi. Yeteneklerini geliştirdikleri ve teknoloji yatırımlarına yöneldikleri paylaşılırken, etki alanlarını genişlettiklerine atıf yapıldı.

Afrika ve Orta Doğu'daki çatışma ve istikrarsızlık NATO'nun ve ortaklarının güvenliğini doğrudan etkilediği mesajı verildi.

NATO'nun açık kapı politikası

NATO’nun açık kapı politikası teyit edildi. Ortak güvenliğe katkıda bulunacak tüm Avrupa demokrasilerine çağrı yapıldı.

Üçüncü taraflara söz hakkı tanınmadı.

İttifak profili: Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)

Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna'yla ortaklıkların geliştirilmesi konusunda mutabakata varıldı.

Caydırıcı güç: NATO

Kuzey Atlantik Paktı; NATO 3 temel görevine bağlı.

Caydırıcılık ve savunma, kriz önleme ve yönetimi ile iş birlikçi güvenlikten taviz vermiyor. Her 10 yılda bir yeni dengeler ışığında yeni stratejik hedeflerini ve odak alanlarını belirliyor.

72 yıl önce caydırıcı güce sahip olan NATO, bugün de aynı gücünü korumayı sürdürüyor.

Rusya'nın genişlemeci politikası ittifak için ilk günkü gibi tehdit olmayı sürdürüyor.

Bir aç yıl önce "Beyin Ölümü Gerçekleşti" denen NATO bugün dünya güvenliğinin bekçiliğini yapıyor.

Haber: Fatih Oruk, Eşref Yalınkılıçlı, Musab Eryiğit

Kurgu: Kaan Alp Atasoy