NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, 14-15 Şubat'ta düzenlenecek NATO Savunma Bakanları Toplantısı öncesinde basın toplantısı düzenledi.
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının başlamasından bu yana neredeyse 1 yılın geride kaldığını hatırlatılan Stoltenberg, Rusya'nın yeni bir büyük taarruz başlatmasına ilişkin beklentisinin sorulması üzerine "Gerçek şu ki taarruzun halihazırda başladığını gördük. Çünkü şu anda gördüğümüz şey Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in binlerce askeri cepheye gönderdiği, büyük kayıpları göze aldığı ve Ukraynalılar üzerinde baskıyı artırdığı." dedi.
Stoltenberg, "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in barışa hazırlandığına ilişkin bir gösterge göremiyoruz. Gördüğümüz şey Putin ve Rusya'nın Ukrayna'yı kontrol etme isteği." diye konuştu.
Ukrayna'ya savaş uçağı verme tartışmaları
Ukrayna'nın NATO ülkelerinden savaş uçağı talep etmesi hakkındaki görüşü sorulan Stoltenberg, savaş uçağı göndermenin çok uzun vadeli bir destek olacağını, kısa vadede Ukrayna'ya desteğin nasıl artırılacağına bakmak gerektiğini ifade etti.
Stoltenberg, savaşın başından bu yana aşamalar halinde önce tanksavarlar, sonra topçu sistemleri, daha sonra hava savunması ve ağır silahlar gönderilmesine yoğunlaşıldığını hatırlatarak, NATO ülkelerinin savunma bakanlarının yarınki toplantıda uçak göndermeyi de ele almasını beklediğini söyledi.
NATO Genel Sekreteri, önemli olanın Ukrayna ordusuna gönderilen silahların bakımı, yedek parçası, mühimmatının sürekliliği gibi konular olduğunu vurguladı.
Stoltenberg ayrıca NATO'nun Ukrayna'ya silah gönderme hakkı bulunduğunu ifade etti ve savaşın başında söylediği "NATO bu çatışmanın parçası değildir." sözünü yineledi.
Tanımlanamayan uçan cisimler
NATO Genel Sekreteri, son günlerde ABD ve Kanada üzerinde düşürülen tanımlanamayan uçan cisimlerle ilgili soruyu yanıtlarken de geçen hafta ABD üzerinde meydana gelen ve bir balonun vurulduğu olayın Rusya ve Çin'in NATO müttefiklerine karşı gözetleme ve istihbarat toplama çabalarının bir örneği olduğunu aktardı.
Rusya ve Çin'in farklı birçok platformda NATO müttefiklerine yönelik istihbarat ve gözetleme faaliyetlerini artırdığını vurgulayan Stoltenberg, "Bunu siber alanda, uydularda ve son olarak balonlarda gördük." ifadesini kullandı.
NATO'nun yeni "uzaydan veri" girişimi
Stoltenberg, yarınki toplantıda uzaydan, askeri uydulardan veya ticari uydulardan elde edilen verilerin artırılması, bunların paylaşımı konusunun ele alınacağını bildirdi.
Savunma bakanlarının bu amaçla yeni bir ağ kurulması konusunda anlaşmasını beklediğini ifade eden Stoltenberg, yeni girişimin NATO'nun istihbarat ve gözetleme kapasitesini artıracağını vurguladı.
Stoltenberg'in bahsettiği yeni ağ "Müttefik Kalıcı Uzaydan Keşif" olarak adlandırılan NATO’nun yeni uzay izleme girişimi.
Girişime katılan NATO ülkeleri arasında uzay unsurları aracılığıyla elde edilen her türlü veri ve istihbaratın toplandığı, kullanılır hale getirildiği ve kullanıma sunulduğu bir ağ oluşturulması hedefleniyor.
Verilerin elde edilmesinde uydular gibi hem devletlerin hem de şirketlerin sahip olduğu ticari uzay unsurları kullanılabilecek. Projeyle daha esnek ve ucuz şekilde veri toplanması, askeri ve siyasi karar vericilere sunulması amaçlanıyor.
"Aquila sanal takımyıldızı" olarak anılan ağa şu ana kadar Türkiye dahil 17 NATO müttefiki ve partner ülke katılma niyetini ifade etti. Bu ülkeler Türkiye haricinde Belçika, Bulgaristan, Kanada, Finlandiya, İsveç, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Polonya, Romanya, İspanya, İngiltere ve ABD’den oluşuyor.
Lüksemburg girişimin ilk aşamasında 16,5 milyon avroluk ilk yatırımın finansmanına katkı sağladı. NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sırasında çarşamba günü ağın oluşturulması amacıyla bir niyet mektubu imzalanması bekleniyor.