Navalny kararı uluslararası krize dönüştü: Rusya'da son durum

Rusya'da, muhalif lider Aleksey Navalny, Almanya'dan döner dönmez gözaltına alındı ve Navalny'nin 15 Şubat'a kadar 30 gün tutuklu kalmasına karar verildi.

Karar hem ülke genelinde hem de uluslararası alanda yeni bir krizin kapısını araladı.

Navalny'nin "sokağa çıkın" çağrısı sonrası, başkent Moskova başta olmak üzere, ülkenin 71 kentinden binlerce kişi sokağa indi, muhalif liderin serbest bırakılmasını istedi.

[Başkent Moskova'daki protesto | Fotoğraf: AA]

Ülke genelindeki gösterilerde, 3 binden fazla kişi gözaltına alındı. Rusya, ABD'nin sert eleştirilerinin, Avrupa Birliği'nin ise yaptırım tehditlerinin hedefi oldu.

İşte Moskova merkezli yeni uluslararası krizde dikkat çeken gelişmeler....

Avrupa Birliği'nden Rusya'ya yaptırım çağrısı

Tutuklama kararına ilk tepki Avrupa Birliği'nden (AB) geldi.

Moskova'ya geri adım atma çağrısı yapan Birlik, Dışişleri Bakanları aracılığıyla da yaptırım sinyali verdi.

Almanya'da Rus gazını Almanya'ya taşıması planlanan Kuzey Akım 2 doğalgaz boru projesinin durdurulması kararı alındı.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, protestolara katılanların gözaltına alınmasını "otoriter sapma" ve "hukuk devletine kabul edilemez saldırı" olarak değerlendirdi.

Polonya Devlet Başkanı Andrzej Duda, AB’yi, Rusya’nın Navalny’e olan müdahalelerinin ardından, Rusya’ya yaptırımların artırılması çağrısında bulundu, “Çatışmayı önlemenin tek yolu, uluslararası hukuku dikkate almaktır” dedi.

Avrupa Halk Partisi (EPP) Avrupa Birliği (AB) Komisyonu başkanı Manfred Weber da Rusya’nın, “mali” yaptırımlarla da karşılaşması gerektiğini söyledi.

"Putin'in düşmanıysa, biz Navalny'i destekliyoruz"

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, "Düşmanımın düşmanı dostumdur. Bu nedenle eğer Navalny Putin'in düşmanıysa, biz Navalny'i destekliyoruz" dedi.

Kuleba: Navalnıy Putin'in düşmanıysa, biz Navalnıy'ı destekliyoruz

Kuleba, Rusya'da tutuklanan muhalif Aleksey Navalny'nin bir gün demokratik seçimler sonucu Rusya'nın başına gelirse ülkesinin saldırganlığı için özür dilemesi ve Kırım'ı Ukrayna'ya geri vermesi gerekeceğini belirtti.

Biden yönetimindeki ABD ile ilk gerilim

Biden yönetimindeki ABD, Rusya ile ilk gerilimini tutuklama kararının ardından yaşadı. ABD'nin Moskova Büyükelçiliği, tutuklu Navalny'nin serbest bırakılması için hafta sonu düzenlenen gösterileri destekleyen paylaşımlar yaptı.

Elçiliğin sosyal medyasından yapılan açıklamada, “Rusya’nın 38 kentinde düzenlenen protesto eylemleri ile ilgili haberleri takip ediyoruz. ABD, tüm insanların barışçıl protesto hakkını, ifade özgürlüğünü destekliyor. Rus yetkili makamlarının aldığı önlemler ise söz konusu hakları bastırmaya yönelik” ifadelerine yer verildi.

We're watching reports of protests in 38 Russian cities, arrests of 350+ peaceful protesters and journalists. The U.S. supports the right of all people to peaceful protest, freedom of expression. Steps being taken by Russian authorities are suppressing those rights.

— Rebecca Ross (@USEmbRuPress) January 23, 2021

ABD'nin desteğine ise Rusya'dan cevap gecikmedi.

Söz konusu paylaşımları "Rusya'nın iç işlerine doğrudan müdahale" olarak değerlendiren Dışişleri, ABD'ye protesto notası verdi.

Protestolardan ilginç notlar 

ABD ile Rusya arasındaki tutklama gerilim devam ederken, Moskova'daki protestolarda bir adam, kıyafet seçimiyle ilgi odağı oldu. 

Şaman kostümü ve Rus bayrağına boyanmış yüzüyle dikkat çeken adam, ABD'de Kongre baskını sırasında giydiği kıyafetle 'baskının yüzü' haline gelen QAnon Shaman'ı akıllara getirdi.

Rus protestocunun benzerliği kıyafetle sınırlı kalmadı. O da Shaman ile aynı kaderi paylaştı, polis tarafından gözaltına alındı.

[Fotoğraf: TRT Haber]

Yakutsk şehrindeki protestolara eksi 50 derece hava bile engel olamadı. Halk, soğuk havada gösterisine devam etti.

[Rusya'nın Yakutsk şehrinde protestolar | Fotoğraf: Reuters]

Gözaltına alınanlar arasında Rus muhalif liderinin eşi Yuliya Navalnaya'nın ve Navaly’nin sözcüsü Kira Yarmysh da olduğu açıklandı. 

Yuliya Navalnaya, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, Navalny destekçilerine, protestolara katıldıkları için teşekkür etti.

[Aleksey Navalny'nin eşi Yuliya Navalnaya - Fotoğraf: AP]

Protestolar ülke dışına taştı

Aleksey Navalny'nin tutuklanmasının ardından Rusya'da başlayan protestolar, diğer ülkelere de sıçradı.  

[Almanya'da Navalny protestosu | Fotoğraf: AP]

Almanya'da insanlar Navalny'e destek için protesto düzenledi. Dublin'de ise Navalny destekçileri ellerinde pankartlarla şehir merkezine akın etti.

Navalny'nin tutuklanma süreci

20 Ağustos 2020’de Tomsk şehrinden Moskova’ya dönüşünde zehirlendiği iddiasıyla özel bir uçakla Berlin'deki Charite Hastanesi'ne nakledilen Navalny,  burada tedavi görerek iyileşmişti.

“Putin’in talimatıyla Rus istihbaratı tarafından zehirlendiği” iddiasını öne süren Navalny, geçen hafta sonu Moskova’ya dönüşünde havalimanında pasaport kontrolünde iken gözaltına alınmıştı ve çıkarıldığı mahkemece tutuklanmıştı.

Rus muhalif lider Navalnıy gözaltına alındı