Nijerya'da çobanlarla çiftçilerin çatışması binlerce can aldı

Nijerya'nın orta kesimindeki Zamfara, Benue, Plateau, Adamawa ve Nasarawa eyaletlerinde son iki yıldır yoğunlaşan çatışmalarda silahlıların kullanılmaya başlanması ölüm oranlarını arttırdı.

Bazı silahlı suç örgütlerinin Fulanilerin isimlerini kullanarak suç işlemeleri ise son iki yılda yaşanan çatışmaların Fulanilerden kaynaklandığı algısını oluşturdu.

Çatışmalar nedeniyle Benue eyaletinde son 2 yılda 500'den fazla kişi hayatını kaybederken son 7 ayda sadece Plateau eyaletinde 700 kişi öldürüldü. Eyalette hafta sonu meydana gelen çatışmalarda ise en az 130 kişi hayatını kaybetti.

Adamawa ve Nasarawa eyaletlerine de sıçrayan çatışmalarda Adamawa'da son bir ayda 186 kişi, Nasarawa eyaletinde ise ocak ve şubat aylarında 100'den fazla kişi öldürüldü.

Gerekli önlemler alınmıyor

Özellikle son 7 yılda hayvanlarına otlak bulabilmek için ülkenin güneyine göç eden ve yerleşim alanlarına giren Fulaniler, çiftçilerin hayvanlarını çalmaya çalıştığını ve kendilerine saldırdığını iddia ederken çiftçiler ise Fulanilerin hayvanlarını kendilerine ait tarım alanlarında otlattığını ileri sürüyor.

İki grup arasındaki çatışmalarla ilgili değerlendirmede bulunan uzmanlar ise olayların farklı hayat tarzlarından, dini ve etnik gerekçelerden kaynaklandığını ve gerekli önlemin alınmadığından giderek arttığını dile getirdi.

"Eskiden çözüm bulabiliyorduk"

Nijerya Miyetti Allah Hayvancılık Derneği (MACBAN) Genel Sekreteri Baba Othman Ngelzarma, ülke genelinde çobanlar ile çiftçiler arasında yaşanan çatışmalarla değerlendirmelerde bulundu. 

İki grup arasındaki çatışmaların yaklaşık 7 yıldır devam ettiğini dile getiren Ngelzarma, son 2 yılda bu tür çatışmaların arttığına işaret etti.

Ngelzarma, "Son yıllarda olaylar büyüdü çünkü eskiden her grubun komitesi vardı ve iki grup arasında bir sorun yaşandığında çözüm bulabiliyorduk. Fulanilerin sığırlarının çalınmaya başlanması ve buna karşı önlem alınamaması olayları daha da alevlendirdi" dedi.

Göçebe sığır çobanları ile yerleşik çiftçiler arasında yaşanan sorunun iki grup arasındaki yaşam farklılıklarına dayandıran Ngelzarma, "Fulani sığır çobanları ot ve suyun bulunduğu her yerde hiç para ödemeden hayvanlarını otlatmak istiyorlar çünkü dedelerinden böyle gördüler. Yüzlerce hayvan ile otlak bulmak için göç ediyorlar ama bu göç sırasında çiftçilerin tarlalarını girip ekinlerini yiyorlar. İşte sorun da burada başlıyor" ifadelerini kullandı.

Tarlalara giren hayvanların çiftçiler tarafından öldürüldüğünü ifade eden Ngelzarma, olayların bu şekilde alevlendiğini belirtti.

"Çatışmaların etnik ve dini boyutu da var"

MACBAN başkanı Ngelzarma, çatışmaları bölgedeki etnik ve dini yapının da körüklediğini altını çizdi.

Ngelzarma, "Çoban ve çiftçiler arasındaki çatışmaların etnik ve dini boyutu da var. Örneğin, Fulanilerin yüzde 98'i Müslüman ve bölgedeki bazı Hristiyan çiftçiler özellikle bu insanların hayvanlarını çalıyor" ifadelerini kullandı.

Nijerya Devlet Başkanı Muhammadu Buhari'nin de Fulani asıllı olduğunun altını çizen Ngelzarma, bölgedeki bazı Buhari karşıtlarının da özellikle öç alma duygusuyla Fulanilere ve hayvanlarına saldırdığını belirtti.

Olaylarla ilgili tek taraflı bir algı oluşturulduğuna işaret eden Ngelzarma, "Tüm bu saldırılara karşı göçebe Fulani sığır çobanları karşılık verdiğinde de onlar katil ve suçlu oluyor. Bazen saldırıların Fulaniler ile alakası olmuyor ama onlar yaptı diye suçluyorlar" diye konuştu.

Son olarak Ngelzarma, "Ne yazık ki bugüne kadar bu çatışmalarla ilgili hükümet hiçbir şey yapmadı. Sadece hafta sonu 135 kişinin öldüğü şiddet olaylarında güvenlik tedbirleri almaya başladı ancak bu daha önce yapılmalıydı" dedi.

İki farklı yaşam tarzı çatışmalara neden oluyor

Fulanilerin derdinin hayvanlarını otlatmak, çobanların derdinin ise tarlalarını korumak olduğunu ifade eden Nijeryalı siyaset bilimci akademisyen Dr. Emmanuel Adeyemo da ülkede yaşanan olayların göçebe ve yerleşik çiftçiler arasındaki yaşam tarzlarındaki farklılıktan kaynaklandığını ve yeterince önlem alınamaması nedeniyle çatışmaların büyüdüğünü anlattı.

Bazı silahlı kişilerin de Fulani kimliği altında insanlara saldırdığına dikkati çeken Dr. Adeyemo, "Son dönemlerde Nijerya'nın orta kesiminde yüzlerce kişi hayatını kaybetti. Medyada çıkan haberler göre bu saldırıların göçebe sığır çobanları tarafından yapıldığı iddia ediliyor. Ancak bu saldırıların yeterince araştırılamaması nedeniyle saldırganların kim olduğuna dair net bir bilgi yok" değerlendirmesinde bulundu.

Göçebe çobanlarla çiftçilerin arasındaki gerginliğin yıllardır devam ettiğinin altını çizen Dr. Adeyemo, "Daha önce de kavgalar yaşanmış ancak bu kadar kötü olmamıştı. Ama son iki yıldır, iki grup arasında çıkan çatışmalarda binden fazla kişi hayatını kaybetti" ifadelerini kullandı.

Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) tarafından çatışmaları önlemek amacıyla nisan ayında başkent Abuja'da düzenlenen konferansa Birleşmiş Milletler (BM) temsilcileri, ECOWAS yetkilileri, valiler, dini liderleri ve basın mensupları katılmış ve çözüm önerileri üzerine görüşülmüştü. 

Kaynak: AA