Orionid meteor yağmuru başlıyor: Ne zaman, nasıl izlenecek?

Ekim ayı, Kuzey Yarımküre’de gökyüzü gözlemcileri için heyecan verici bir dönem oldu.

Aurora borealis, Tsuchinshan-ATLAS kuyruklu yıldızı ve Draconid meteorları ile birlikte Orionid meteor yağmurunu da bu ayın gözlemlerine ekleyebilirsiniz.

Meteorların kaynağı

Meteor yağmurları, Dünya’nın bir kuyruklu yıldız veya asteroidin geride bıraktığı kalıntı izinden geçtiği zaman oluşur.

Bu kalıntılardan bazıları, kayalar, buz ve tozdan oluşur ve atmosfere girdiğinde yanarak ışık izleri bırakır. Bu izler, halk arasında "kayan yıldızlar" olarak bilinir.

Orionid meteor yağmurunun ünlü bir ebeveyn kuyruklu yıldızı vardır: 1P/Halley, yani Halley kuyruklu yıldızı.

1705 yılında İngiliz astronom Edmond Halley tarafından keşfedilen bu kuyruklu yıldız, 76 yıllık bir yörüngede hareket etmektedir ve 2061'de iç güneş sistemine geri dönecektir.

Bu süre zarfında, Dünya, Halley’nin kalıntı alanından sürekli geçecektir; bu da meteor gözlemcileri için iyi bir haber.

Orionid meteorlarını görmek için ipuçları

NASA’ya göre Orionidler hızlı, parlak ve güzeldir. Hızları saatte 237.539 kilometreye  kadar ulaşabilir, bu da onları Dünya’dan görülebilen en hızlı meteor yağmurlarından biri yapar.

Orionid meteorlarının bu kadar hızlı olmasının nedeni, Dünya’nın bir yönde hareket ederken, Halley kuyruklu yıldızından gelen parçacıkların neredeyse zıt yönde hareket etmesidir.

Orionid meteorlarının zirve döneminde, karanlık bir ortamda, ay ışığının olmadığı durumlarda saatte yaklaşık 23 meteor görülebilir. Ancak bu yıl, ay, dolunay ile üçüncü çeyrek fazı arasında geçiş yapacağından, Orionidlerin görünümünü önemli ölçüde engelleyecektir.

Yine de, Orionidler oldukça hızlı hareket ettikleri için ardında birkaç dakikaya kadar sürebilen parlayan "izler" bırakabilirler. Bu meteor yağmuru, "ateş topu" olarak bilinen olağanüstü parlak meteorlara da neden olabilir.

En iyi gözlem fırsatını elde etmek için, 20 veya 21 Ekim sabahı erken kalkarak, karanlık bir yere gitmeniz öneriliyor.

En ideal gözlem yeri, ışık kirliliğinin olmadığı, karanlık bir alan olmalıdır. Örneğin, ıssız bir doğa koruma alanı tercih edilebilir.

NASA’nın Meteoroid Ortam Ofisi’nin lideri Bill Cooke, “Şehir ışıklarından uzakta bir yer bulun. Yanınıza bir battaniye alın. Sırt üstü uzanarak, mümkün olduğunca gökyüzünü izleyin. Karanlıkta 30 dakikadan az bir süre içinde gözleriniz uyum sağlayacak ve meteorları görmeye başlayacaksınız.” dedi.

Kuzey Yarımküre’de iseniz ayaklarınızı güneydoğuya doğru, Güney Yarımküre’de iseniz kuzeydoğuya doğru yönlendirin.

Orionidler, Orion takımyıldızından geldiği görülse de, bakışınızı doğrudan bu takımyıldızına sabitlemeyin.

NASA, 45 ila 90 derece uzaklıktaki alanlara bakmanın, Orionidlerin daha uzun görünmesini sağlayacağını belirtiyor.