Eski Suudi Arabistan Kraliyet Divanı Müsteşarı ve ülkenin propaganda mekanizmasının en kritik isimiydi.
Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine dek, dünyada pek tanınmış bir figür sayılmazdı. Ancak muhalif sesleri susturmak için her yolu mubah gören Suudi yetkili, İstanbul'da işlenen cinayetle ilişkisinden dolayı tüm dünyada tepki çekti.
Peki, Türkiye'de yürütülen yargı sürecinde cinayetin azmettiricisi olmakla suçlanan Suud Kahtani kim?
Hukuk mezunu
Tam adı Suud bin Abdullah bin Salim Al Kasım Kahtani. 7 Haziran 1978'de başkent Riyad'da doğdu. İlkokuldan liseye kadarki eğitimini aynı kentte tamamladı. Kral Suud Üniversitesi Hukuk Bölümü'nden mezun oldu. Kral Nayef Üniversitesinden Ceza Adaleti ihtisasında yüksek lisansı var.
Hava Kuvvetlerinde üniversite mezunu subaylar programını tamamlayan Kahtani, bakan düzeyine yükselecek kariyerine Kral Faysal Havacılık Fakültesinde hukuk dersi vererek başladı. Daha sonra aynı fakültede birey işleri ile subay işleri müdürlüğü yaptı.
Bakan düzeyinde müsteşar
Kahtani 2003 yılında, Kral Abdullah bin Abdülaziz'in veliaht prensi olduğu dönemde Veliaht Özel Kalem Hukuk Müşaviri, 2004 yılında Veliaht Özel Kalem Basın Dairesi Müdürü, 2005'te ise Kraliyet Divanı Basın Takip Merkezi Genel Müdür Yardımcısı oldu.
Daha sonra Kraliyet Divanı Başkan Müsteşarı unvanını alan Kahtani, Medya Takip ve Analiz Merkezinde Genel Müdür görevini de yürüttü.
Kral Selman bin Abdülaziz'in 2015'te tahta çıkması ve oğlu Muhammed bin Selman'ın (MBS) ikinci Veliaht Prensi koltuğuna getirilmesiyle Kahtani, Kraliyet Divanında bakan düzeyinde müsteşar olarak atandı.
Kahtani, aynı divana bağlı “Medya İşleri ve Araştırmalar Merkezi”nde genel koordinatör görevini de yürüttü.
MBS'nin "kara kutusu"
Reuters haber ajansına konuşan Suudi kaynaklar, Muhammed bin Selman ile çalışmaya başlayan Kahtani'nin, onun "kara kutusu"na dönüştüğünü ifade ediyor. Kahtani'nin bazı dosyalarda Muhammed bin Selman'ın ağzıyla konuşma yetkisi olduğunu söyleyen kaynaklar, güvenlik teşkilatlarının üst düzey yetkililerine talimat da verebildiğini belirtti.
[Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman. Fotoğraf: Reuters]
Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluk binasında öldürülen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, suikasttan önce Amerikan Newsweek dergisine verdiği son röportajında, Kahtani'nin Kral Abdullah döneminde Kraliyet Divanında basın sorumlusu görevini yürüttüğü sırada onunla dostane bir ilişkisi olduğunu ve kendisini yakından tanıdığını ifade etmişti.
Aynı röportajda Kaşıkçı, söz konusu dönemde Kahtani'nin “Kraliyet Divanı ile basın arasındaki iletişimi sağlayan kişi”, şimdi ise medya sektöründe ülkenin en güçlü figürü olduğunu, ülkedeki halkla ilişkiler ağı ve Suudi medyasına yön verdiğini söylemişti.
Kaşıkçı'ya yakın isimler, Kaşıkçı'nın ABD'ye sığınmasından sonra Kahtani'nin Suudi Arabistan'a dönmesi için kendisini ikna etmeye çalıştığını ancak Kaşıkçı'nın Kahtani'ye güvenmediği için bu çabaları yanıtsız bıraktığını belirtmişti.
"Propaganda aygıtı"
Birçok gazete ve haber portalında köşe yazıları yazan Kahtani, sosyal medya sitesi Twitter'ı da aktif şekilde kullanıyordu.
Hesabı 2019'un eylül ayında "kuralları manüpüle ettiği" gerekçesiyle Twitter tarafından askıya alınmadan önce yaklaşık 1,5 milyon takipçisi vardı.
[Kahtani, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarla kullanıcılardan, Suudi Arabistan'daki Katar sempatizanlarını ''kara liste'' etiketiyle kendisine bildirmelerini istemişti.]
Şiir yazma yeteneği güçlü olan Kahtani, Twitter'da Muhammed bin Selman'ın propaganda kılıçlarından biriydi. The New York Times'a göre, muhalif isimleri hedef alan paylaşımlarıyla öne çıkan Kahtani, "elektronik sinekler" olarak anılan trol yani bot ordusunu yönetiyordu. Bundan dolayı Kahtani "Sineklerin Efendisi" ve "Bay Hashtag" (etiket) lakaplarıyla anılıyordu.
Suudi Arabistan'ın propagandasını yapan ve muhalif hesapları taciz eden bot ordusunun, Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tarafından milyarlarca dolarla finanse edildiği iddiası var.
Aynı gazeteye göre Kahtani, 2017'nin haziran ayında dönemin veliaht prensi Muhammed bin Nayef'in birkaç saat boyunca alıkonulması ve tehdit edilmesi sonucunda koltuktan feragat ettirilmesiyle Muhammed bin Selman'ın bu koltuğa gelişinin önünün açılmasında rol oynamıştı. Zira New York Times'a göre, Muhammed bin Selman'ın en güvendiği isimlerden biri olan Kahtani, bin Nayef'i alıkoyan grubun içindeydi.
Suud ailesine yakın kaynaklara göre, bu olaydan hemen sonra sosyal medyada yayılan ve bin Neyef'in uyuşturucu bağımlısı olduğu, bundan dolayı koltuktan feragat ettirildiğine dair söylentilerin arkasında yine Kahtani vardı.
Kahtani'nin, Muhammed bin Selman'ın "yolsuzlukla mücadele" olarak lanse ettiği, çok sayıda iş adamı ve prensin haftalar boyunca Riyad'daki Ritz-Carlton otelinde alıkonulduğu olayda da payı vardı. The New York Times'a göre Kahtani, alıkonulan isimlerin bazılarını sorgulamıştı. Ancak onlara yapılan işkencede rol alıp almadığı kesin olarak bilinmiyor.
"Hendek kazılsın, Katar izole edilsin"
Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Bahreyn'in, 2017'nin haziran ayında Doha ile diplomatik ilişkilerini kesip Katar'a ambargo ve kuşatma uyglamaya başladıklarında da Kahtani, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda, Katar'ın etrafında hendek kazılması gerektiği, böylelikle Arap Yarımadası'ndan izole edilebileceğini savunmuştu.
Kahtani o süreçte, Twitter hesabından “kara liste” etiketi açarak büyük bir fişleme kampanyası da başlatmıştı. Bu platformun kullanıcılarından Suudi Arabistan'daki Katar sempatizanlarını söz konusu etiket ile bildirmelerini istemiş, bildirilen her ismin "mahkemede cezasının verileceğini" iddia etmişti.
Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilişkisi
Cemal Kaşıkçı'nın 2 Ekim 2018'de öldürülmesinden sonra Amerikan CNN International gibi bazı medya kuruluşları tarafından sızdırılan ses kayıtlarında, suikast timinin cinayet sırasında Suudi Arabistan'daki "1 numara" ile en az 3 arama yaptığı ortaya konulmuştu.
[Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın ülkesinin İstanbul'daki başkonsolosluk binasında öldürülüp cenazesinin yok edilmesi, dünyada büyük tepki ile karşılanmıştı. Fotoğraf: Reuters]
Timin başındaki istihbarat yetkilisi Mahir Abdülaziz Mutreb'in, Kraliyet Divanı olduğu tespit edilen hattın diğer tarafındaki kişiye, "Ona (patronuna) söyle. Mesele halloldu" dediği aktarılıyor. Fakat hattın diğer tarafındaki kişinin kimliği kesin olarak tespit edilmedi.
Kahtani, Kaşıkçı cinayetiyle ilişkisi olduğuna dair güçlü işaretlerden sonra dünyada büyük bir tepki ile karşılandı.
Suudi Kral Selman bin Abdülaziz, 20 Ekim 2018'de Kahtani'yi görevden aldı. ABD ise cinayet ile ilgisinden dolayı bu ismi yaptırım listesine aldı.
Ancak Suudi Arabistan'da suikastla ilgili başlatılan yargı süreci kapsamında Kahtani, 2019'un aralık ayında "delil yetersizliğinden" berat etti.
Görevden alınmasından sonra Twitter paylaşımlarına son veren Kahtani, kameralardan uzak bir yaşam sürdürdü. Akıbetiyle ilgili çok spekülasyon yapılmasına rağmen bu konuda teyitli bilgi yok.
Ancak Suudi mahkemenin verdiği berat kararından sonra Muhammed bin Selman'a yakın bazı isimler, Suud Kahtani'nin yazdığı şiirlerde kullandığı bilinen müstear isim "Dari" imzasını taşıyan ve berat kararına açık bir şekilde işaret eden, sevinç duyguları ve övünçlerle dolu bir şiir paylaşmıştı.
Cemal Kaşıkçı cinayetinin azmettiricisi
Türkiye'de Kaşıkçı cinayetiyle ilgili yürütülen yargı süreci kapsamında, mahkemenin 11 Nisan'da kabul ettiği iddianamede Kahtani, cinayetin azmettiricisi olmakla suçlandı.
Başsavcılıkça hazırlanan iddianame, Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi eylemini gerçekleştirmek üzere görevlendirme yapıp diğer sanıklara gerekli talimatları veren Suud Kahtani hakkında "tasarlayarak ve canavarca hisle eziyet çektirerek kasten öldürmeye azmettirme" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi.
8.8ºC
Ankara
