Rusya'nın Avrupa'ya gerçekleştirdiği doğal gaz sevkiyatı Kuzey Akım 1 boru hattının kapasitesinin yüzde 60'a düşürülmesiyle daha da azalırken, ülkenin elinde kalan büyük miktardaki doğal gaz ile ne yapacağı sorularını gündeme getirdi.
Rus enerji şirketi Gazprom, Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatında kesintiye giderken, söz konusu kesintiyle artan gazı boru hatları yeterli olmadığı için diğer ülkelere kolayca yönlendiremiyor.
Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş öncesi Avrupa doğal gaz ihtiyacının yüzde 40'ını Rusya'dan karşılıyordu. Bu oran, Fransa'da yüzde 17'de bulunurken Almanya'da yüzde 55, Bulgaristan'da ise yüzde 85 seviyelerine kadar yükseliyordu.
Geçen yıl 700 milyar metreküpten fazla doğal gaz üreten Rusya, bunun yaklaşık 400 milyar metreküpünü iç piyasasında kullanılırken 180 milyar metreküpünü Avrupa'ya ihraç etti. Rus gazının geri kalanı ise Çin gibi diğer ülkelere satıldı.
Ancak son zamanlarda Rusya, Kuzey Akım 1 boru hattı üzerinden Avrupa'ya gaz arzını yüzde 60 azalttı. Rusya'nın Avrupa'ya akmayan bu ilave gazla ne yapacağı konusu spekülasyonlara neden oldu.
Uzmanlar, Rusya'nın satışlardan elde edilen gelir eksikliği dışında, doğrudan herhangi bir zarar görmeden gaz arzını azaltmak için çeşitli seçeneklere sahip olduğunu belirtiyor.
Ayrıca, Rusya artık diğer ülkelere gaz ihraç etme fırsatına da sahip bulunuyor.
Gazprom Başkanı Aleksey Miller, haziranda düzenlenen St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu'nda, Rusya'nın gelecekte çeşitli sektörlerde gaza daha fazla odaklanacağını duyurmuştu.
Miller, gaz fiyatlarının artmasının Asya ülkelerine artan ihracatla birleştiğinde Rusya'nın ihracat kaybını telafi etmeye yardımcı olduğunu belirtmişti.
Rusya her yıl 100 milyar metreküp doğalgazı Çin'e satmayı hedefliyor
Moskova yönetiminin Avrupa'ya ihraç edilmeyen doğal gazı başta Çin olmak üzere diğer pazarlara satmayı değerlendirdiği tahmin ediliyor. Ancak alternatif boru hattı bağlantıları ve LNG sıvılaştırma tesisleri sınırlı olduğu için bunun lojistik açıdan kolay olmayacağı bilgisi veriliyor.
Rusya, komşusu Çin’e geçen yıl 20 milyar metreküp doğal gaz gönderirken, orta vadede Çin'e gaz teslimatını yılda 100 milyar metreküpe çıkarmayı hedefliyor.
Ancak bu miktarın, Rusya'nın bugüne kadarki en büyük müşteri olan Avrupa'nın yerini almaya yetmeyeceği ifade ediliyor.
Gaz üretimini durdurmak teknik olarak mümkün
Uzmanlar, teknik olarak bir doğal gaz yatağından üretim kapasitesini azaltmanın yanı sıra bir yatağı tamamen kapatmanın da mümkün olduğunu söylüyor.
Ayrıca gaz kuyusunda veya taşıyıcı boru hattında bir sorun olması halinde veya bakım yapılması durumunda güvenlik nedeniyle kapatmanın da mümkün olabildiği hatırlatılıyor.
Ancak daha uzun süreli bir kesinti durumunda gazı taşıyan borularda korozyon görülebiliyor.
İhraç edilmeyen doğal gaz depolara aktarılacak
Pazar araştırma şirketi ICIS'ye göre, Rusya'nın yaklaşık 72 milyar metreküp kapasiteli doğal gaz depolama tesisleri bulunuyor. Bu da Rusya'yı dünyanın en büyük gaz depolama tesislerine sahip ülkesi yapıyor.
Gazprom, yazın Avrupa’da gazın az kullanıldığı dönemde genellikle ürettiği gazı bu depolama tesislerini doldurmak için kullanıyor.
Sciences Po Paris Enerji, İklim ve Ekonomi Profesörü Thierry Bros, Rusya'nın ihraç edilmeyen doğal gazı depolara aktaracağını söyledi.
Bros, “Gazprom hiçbir şey yapamaz. Önce Rusya'da depolara aktaracak. O zaman diğer pazarlara ihraç edemediği için üretimi azaltması gerekecek" değerlendirmesinde bulundu.
11.9ºC
Ankara
