2018, tüm dünyada olduğu gibi Rusya'da da krizlerin yaşandığı bir yıl oldu. 2018 yılında Rusya, bir taraftan, Skripal olayı ve siber saldırı suçlamalarıyla mücadele ederken, diğer taraftan da Rus Il-20 uçağının düşürülmesi, Ukrayna ile Azak Denizi’ndeki restleşme ve ABD seçimlerine müdahale iddiaları gibi nedenlerle uluslararası siyasi gerilimler yaşadı.
Rusya, 2018 yılındaki ilk büyük krizini Skripal olayıyla yaşadı
İngiliz dış istihbarat servisi MI6 için çalıştığı ortaya çıktığında ülkesi Rusya’da mahkum edilen ve daha sonra casus takasıyla İngiltere'ye giden Skripal ile kızı, 4 Mart'ta Salisbury'de bir bankta bilinçlerini yitirmiş vaziyette bulundu. Hastaneden taburcu edilen baba ile kızın tedavilerine evde devam edileceği duyuruldu.
İngiltere, Skripal ile kızının zehirlenmesinde Rusya tarafından imal edildiği ileri sürülen, askeri nitelikte ve sinir sistemi üzerinde etkili bir kimyasal maddenin kullanıldığının kesinlik kazandığını açıkladı.
Olaya tepki olarak İngiltere’nin, 23 Rus diplomatı sınır dışı etmesinin ardından, Skripal ve kızı Yulia'nın zehirlenmesinin arkasında Rusya'nın olduğunu düşünen ABD, Kanada, Avustralya ve 14 AB ülkesi de tepkilerini, diplomatları sınır dışı ederek gösterdi. Rusya da söz konusu ülkelerden aynı sayıda diplomatı sınır dışı etti.
Olayla ilişkili olduğu düşünülen iki kişi hakkında çıkarılan yakalama kararı ve ortaya çıkan farklı iddialar nedeniyle Rusya ve diğer ülkeler arasındaki karşılıklı suçlamalar devam etti.
.jpg)
Rusya’ya siber saldırı iddiaları, 2018’de dünya gündemini etkileyen en önemli olaylardan biri oldu
ABD, İngiltere ve Rusya arasında başlayan siber saldırı krizinin fitili, ABD ve İngiltere’nin, bir dizi siber saldırının arkasında Moskova'nın olduğunu iddia ettikleri ortak bir bildiri yayımlamasıyla ateşlendi.
2018 yılı boyunca ABD, İngiltere ve Rusya arasında süren siber saldırı krizine, Almanya ve Hollanda’nın da dâhil olmasıyla kriz, Rusya aleyhine büyümüş durumda. Rusya’ya yönelik bu endişeli tutumların 2019 yılında ülkeleri daha fazla önlem almaya itmesi bekleniyor.
Rus uçağının İsrail tarafından düşürülmesi
Rusya’yı 2018’de krizle karşı karşıya getiren bir diğer olay ise Akdeniz üzerinde Suriye'de keşif uçuşu yapan ve 15 asker taşıyan Rus İl-20 uçağının Eylül ayında Suriye füzeleri tarafından düşürülmesiydi. Olay nedeniyle İsrail'i suçlayan Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, "Suriye'de düşen Rus askeri uçağının ve ölen mürettebatın tüm sorumluluğu İsrail'e ait" olduğunu söyledi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, "Suriye’de Rus uçağının düşürülmesi trajik olayların bir zinciri gibi görünüyor" açıklamasını yaptı.
Düşürülen uçakla ilgili 40 sayfalık bir rapor hazırlayan İsrail, İl-20 askeri uçağının düşürülmesinden İsrail Hava Kuvvetleri'nin sorumlu olduğu yönündeki suçlamalarını reddetti. Rusya ise Suriye'deki Rus askerlerinin güvenliğini artırmak için Suriye’deki rejime daha önce teslim etmekten vazgeçtiği S-300 hava savunma sistemini 2018’in Ekim ayında teslim etti.
Rusya’nın S-300 hamlesi üzerine İsrail Bölgesel İş birliği Bakanı Tzachi Hanegbi, Rusya'nın düşen uçağının ardından Suriye'ye konuşlandırdığı S-300 hava savunma sistemlerinin İsrail'in faaliyetlerini engelleyemeyeceğini söyledi.
ABD-Rusya orta menzilli nükleer anlaşma
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Rusya'nın yıllardır yasaklanan silahları ürettiğini ve bulundurduğunu, böylece anlaşmayı ihlal ettiğini savunarak iki ülke arasında 1987’de imzalanan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan (INF) çekilmek istediğini açıklaması, zaten gergin olan ABD-Rusya ilişkilerinde yeni bir çekişmeyi meydana getirdi.
ABD, nükleer başlık kapasitesi olan orta menzilli füzelerin üretimini ve konuşlandırılmasını karşılıklı yasaklayan anlaşmaya uyması için Rusya’ya 60 gün süre tanıdı. ABD’nin yanı sıra NATO’dan da uyarı alan Rusya, Moskova’nın INF hükümlerine sıkı bir şekilde uyduğunu ve ABD’nin de bu durumu bildiğini açıkladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, "Anlaşmadan çekilirlerse karşılık vermek zorunda kalırız” diyerek Washington’u uyarması ise iki ülke arası gerilimin tırmanmasına neden oldu.
(6).jpg)
Rusya-Ukrayna krizi
Rusya’nın 2014 yılında Kırım’ı ilhak etmesiyle başlayan iki ülke arasındaki gerginlik, 2018 yılında Rusya'ya ait savaş gemilerinin, Rus karasularına girdiği iddiasıyla, üç Ukrayna savaş gemisini ele geçirmesiyle tekrar alevlendi. Azak Denizi'nde Rus savaş gemileri ile Ukrayna savaş gemilerinin karşı karşıya gelmesi, iki ülke arası gerçekleşebilecek olası bir savaş nedeniyle bölgede endişelere yol açtı.
Ukrayna Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Azak Denizi'ndeki Kerç Boğazı civarında, Rusya Federal Güvenlik Servisine (FSB) ait sınır güvenliği teknesinden Ukrayna savaş gemilerine ateş açıldığını ve 6 Ukrayna askerinin yaralandığını duyurdu. Gemilerin Rus özel kuvvetler tarafından ele geçirildiği açıklandı. Sıkıyönetim ilan eden Ukrayna, Batı ülkelerini Rusya’ya yönelik yaptırımlar uygulamaya çağırdı.
Rusya'nın Kırım’a S-400 konuşlandırma kararının ardından Ukrayna, Kırım yakınındaki Odessa bölgesinde modernize edilmiş S-125 Hava Savunma Sistemi ve Neptün Subsonik Seyir Füzelerinin test lansmanını gerçekleştirdi.
Yaşanan kriz nedeniyle iki ülke arası bozulan ilişkilerin, 2019 yılında bölgedeki istikrarı bozmasından endişe ediliyor.
Kaynak: TRT Haber
6.2ºC
Ankara
