Samoa'da seçimin galibi, hükümet kurmak için parlamentoya giremedi

Seçimlerde 51 sandalyeli parlamentoda iktidardaki merkez sağ eğilimli İnsan Hakları Koruma Partisi (HRPP) ile 25'er sandalyeyi paylaşan parti, bir bağımsız milletvekilinin desteğiyle hükümet kurmayı planlıyordu.

Sürpriz seçim başarısının ardından ülkenin ilk kadın başbakanı olması beklenen Mataʻafa ve destekçilerinin parlamentoya girmeleri engellenirken seçimlerin ardından hükümetin kurulması için öngörülen 45 günlük süre aşılmış oldu.

HRPP lideri Başbakan Tuilaepa Aiono Sailele Malielegaoi, yaptığı açıklamada, mevcut hükümetin hala görevde olduğunu belirterek "Samoa'da tek bir hükümet var. Her ne kadar emanetçi olsak da biz bu işlevi yürütüyoruz. İşler olağan akışında sürüyor." ifadelerini kullandı.

Çadırda temsili hükümet kuruldu

Muhalefet lideri Mataʻafa ve destekçileri, engellemenin ardından parlamento dışında bir çadırda hükümetin kuruluşunu ilan ettikleri sembolik bir toplantı düzenledi. Mataʻafa, buradaki konuşmasında, "Bu parlamentonun içinde yeniden buluşacağımız zaman gelecek. Şimdilik meseleyi hukuka bırakalım." dedi.

HRPP'nin 22 yıllık iktidarına son vermeye aday bir sonucun ortaya çıktığı seçimlerin ardından, parlamento aritmetiğine dair tartışmalar yargıya taşınmıştı.

İki ana partinin eşit sandalye kazandığı parlamentodaki bir bağımsız milletvekili Samoa Tek Tanrı'ya İnanç Partisi'nin kuracağı hükümeti destekleyeceğini açıklamıştı.

Seçim Komisyonu, kadın kotasının yerine getirilmesi için HRPP'ye ilave bir milletvekili atanmasına karar vermiş, bu durum sandalye sayısında 26'ya 26 eşitliğe sebep olurken parlamento aritmetiğini bir kez daha çıkmaza sürüklemişti.

Cumhurbaşkanı Ole Ao Ole Malo, bunun üzerine devreye girerek eşitliğin bozulması için yeniden seçimlere gidilmesini istemişti.

Ancak Mataʻafa ve partisi, Yüksek Mahkemeye başvurmuş, mahkeme hem Seçim Komisyonunun ilave vekil atanması hem de Cumhurbaşkanı'nın seçimlerin yenilenmesi kararlarını iptal etmişti.

Seçimin ardından 45 gün geçmesine rağmen yeni bir hükümetin kurulamaması, yaklaşık 200 bin nüfuslu ada ülkesini anayasal krize sürüklemiş görünüyor.