Sanayileşmede geç kalan kıta: Afrika

Afrika, sanayileşme yönünde attığı adımlarla Çin başta olmak üzere kıta dışındaki ülkelerin ilgisini çekiyor.

Ruanda öncülüğünde kurulan serbest ticaret bölgesi, Afrika’nın sanayileşmeye yönelik ilk adımlarından biri olarak görülüyor.

Afrika’nın sanayileşmesinde öncü devletlerin başında Güney Afrika, Nijerya, Mısır, Fas ve Cezayir gelirken 2020’den sonra Afrika’da sanayileşme yarışına girecek ülkeler arasında Zambiya, Gana, Fildişi Sahilleri, Zimbabwe, Kamerun ve Etiyopya sıralanıyor.

Uzmanlar, Afrika’nın sanayileşmesinde insan kaynağı, ulaşım, arz-talep ve yatırım unsurlarının önemli bir yer tuttuğunu dile getiriyor.

Afrika için “Sanayileşme Gündemi” programı

Afrika Kalkınma Bankası, kıta genelinde sanayileşmenin yeterli seviyeye ulaşması için Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) ve BM Afrika Ekonomik Komisyonu (UNECA) ortaklığıyla "Sanayileşme Gündemi" programını yürütme kararı aldı.

Program kapsamında 2063 yılına kadar sanayi alanında Afrika'nın kalkınmasına destek verilerek kıta genelinde sosyo-ekonomik dönüşümün sağlanması hedefleniyor.

Afrika Kalkınma Bankası, 2025 yılı itibarıyla kıtanın toplam gayri safi yurt içi hasılasını, yüzde 110 büyüme ile, 2,2 trilyondan 4,6 trilyona çıkarmayı hedefliyor.

Ekonomik kalkınma Afrika sanayisine yansımadı

Afrika Kalkınma Bankası'nın verilerine göre, son 20 yıldır kıta genelinde ekonomik alanda bir kalkınma görülse de bu kalkınma oranı sanayi alanına yeterince yansımadı.

Kıtanın sanayi alanındaki ürünlerinin önemli bir miktarını küçük teknoloji ürünleri ve ham maddeler oluştururken, kıta ihracatının yüzde 80'inden fazlasını Cezayir, Angola ve Nijerya karşılıyor.

Kıtanın ihracat ürünleri arasında yüzde 44'le yakıt ve madenler önemli yer tutuyor. Yakıt ve madenleri yüzde 25'le üretilmiş mallar ve yüzde 15'le tarım ürünleri takip ediyor.

Sanayi üretiminin yeterince sağlanamadığı, olan üretimin de düşük teknoloji ile yürütüldüğü Afrika'da ithalat ürünlerinin yüzde 56'lık kesimi nihai ürünlerden oluşuyor.

Afrika'nın ekonomik anlamda lokomotif ülkelerinden Güney Afrika'da üretimin yüzde 44,8'i orta ve yüksek teknoloji ile yapılırken, bu oran Mısır'da yüzde 30,1'e, Etiyopya'da yüzde 21'e, Nijerya'da ise yüzde 13,1'e düşüyor.

Yabancı yatırım 2015’te 55 milyar dolara yükseldi

Kıta genelinde doğrudan yabancı yatırım oranı 2000'li yıllarda 10 milyar dolarken, bu oran 2015'de 55 milyar dolara yükseldi. Bu oranlarla Afrika kıtası, Asya-Pasifik'ten sonra ikinci en büyük yabancı yatırıma ev sahipliği yapan kıta özelliği taşıyor.

Afrika'daki yabancı yatırımlarda yüzde 19,5'le teknoloji, medya ve telekomünikasyon ürünleri birinci sırayı alırken, bunu yüzde 15,2 ile perakende ürünler ve yüzde 11,8 ile ticari hizmetler takip ediyor.

Nüfusu 2050 yılında 2 milyarı bulacak Afrika'nın, 2025 yılına gelindiğinde dünyanın en genç ve geniş iş gücü nüfusuna sahip olması bekleniyor.

Nüfusun yüzde 40’ı şehirlerde yaşıyor

Kıta, ayrıca dünyanın en hızlı kentleşen nüfusunu bünyesinde barındırıyor ve nüfusunun yüzde 40'ı şehirlerde yaşıyor.

Kıtadaki göç ve ekonomik değişim nüfus dengesini de değiştiriyor. 2010 yılında 150 milyon olan orta sınıfın 2040 yılında 490 milyona çıkması bekleniyor.

Ekonomik ve toplumsal değişimler kıta genelinde sanayi ürünlerine ihtiyacın da artmasını beraberinde getiriyor.

Kaynak: AA