Srebrenitsa'da ramazan hüznü

Yaşasalardı, birlikte sahur ve iftar yapıp teravih namazı kılacaklardı... Ramazan ayının bereketini, güzelliklerini paylaşacaklardı belki.

11 Temmuz 1995'te Sırplar, işgal ettikleri Srebrenitsa’da yaklaşık 10 bin Boşnak sivili acımasızca katledip toplu mezarlara gömdü. Bugüne kadar bulunan 6 bin 652 kişi, Srebrenitsa Soykırım Anıt Mezarlığı’na defnedildi. Bine yakın soykırım kurbanı ise hala kayıp.

Neredeyse tüm önemli günlerde şehit yakınları bu mezarlıkta. Geçmişin hatıralarını yaşayabildikleri, kendilerini iyi hissettikleri tek yer burası. Bu ramazan ayında da mezarlıkta yine hüzün vardı. Şehit yakınları kabirleri ziyaretlerinde, Kur’an okuyup dua etti. Yaşadıkları acıların hatıraları yıllar geçse de hala çok taze ve kabir ziyaretlerinde hüzün ve gözyaşı eksik olmuyor.

"Canımız her yerde yanıyor ama burada hafifliyor"

Makbula Divoviç, o şehit yakınlarından biri. Acılarını hatırlatıp, yaralarını kanatsa da ziyarete geldiği şehitlikte huzur buluyor.

“Hem bu şehitlikte yatanlar hem de henüz bulunamamış şehitlerimiz için bu topraklara geri döndük. Bu bölge çok acı çekti ve çekmeye de devam ediyor. Canımız her yerde yanıyor ama burada hafifliyor. Mezarlığı ziyaret ediyorum. Annelerle sohbet ediyorum. Ramazan ayında teravihlerde geliyorum, buluşuyoruz burada. Allah bize verdiği cesaretle bu topraklara geri döndürdü.”

3 oğlunu ve eşini soykırıma kurban veren Nura Mustafiç, sadece yakınları için değil, tüm şehitler için oradaydı.

“En yakınlarım ve diğer şehitler için buradayım. Allah hepsinin şehadetlerini kabul etsin. Kimsem yok, yalnız kaldım. Allah aklımı benden almadı çok şükür. Şimdi oğullarım ve eşimle buluşacağım günü bekliyorum.”

Bulunan, bulunamayan tüm şehitlere dua ediyor

Ahmiye Bumbuloviç, her hafta Srebrenitsa Anıt Mezarlığı’nı ziyaret ediyor. Onun da yitirdikleri çok fazla... Hem şehitlikte yatanlar hem de bulunamayanlar için dualarını eksik etmiyor.

“Kocam, oğlum, kayınpederim, kardeşim… Bunlar toplu mezarlardan bulunup getirilenler. Bir de bulunamayan yakınlarım var. Hepsine dua ediyorum. Onları düşününce adeta ölüp diriliyorum. Her hafta geliyorum. Bulunan, bulunamayan tüm şehitlere dua ediyorum.”

Anneler Günü, Babalar Günü, doğum günleri, bayramlar ve diğer önemli günler...

Bunların tamamının karşılığı Srebrenitsa Anıt Mezarlığı’nda var. Çünkü orada binlerce şehit, binlerce koparılıp yarım bırakılmış hayat var. O hayatlar için anıt mezarlığı hiçbir zaman boş kalmayacak, anneler ve babalar yitirdiklerine kavuşacakları güne kadar dualarını esirgemeyecekler.

Kamera: Adis Patkoviç