Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap koalisyonun 2015 yılında meşru hükümete darbe yapmaya çalışan Husilere karşı başlattığı operasyon, Yemen’de dünyanın en büyük insani krizini tetikledi.
Yemen’de milyonlarca insanı etkileyen kıtlığı başlatan iç savaş, nüfusun yaklaşık yüzde 80’ini de (24 milyon) insani yardıma muhtaç hale getirdi.
Bununla birlikte Yemenli çocuklar iç savaşla beraber yeni bir gerçeklikle karşılaşmak zorunda kaldı. Birleşmiş Milletlere (BM) göre, çatışmalarda her iki taraf da çocukları asker olarak kullanıyor.
Çocuk askerlerin 3'te 2'si Husiler tarafından silah altına alınırken, önemli sayıdaki çocuk da Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon için savaşıyor.
Her ne kadar Yemen ve Suudi Arabistan, sırasıyla 2007 ve 2011 yıllarında çocukların silahlı çatışmalara katılımını yasaklayan uluslararası protokolü imzalamış olsa da, 2018 yılının sonunda Suudi Arabistan, Sudanlı çocukları Darfur'dan Yemen adına mücadele etmek için silah altına almakla suçlanmıştı.
Çocuk asker ve aileler anlatıyor
Al Jazeera’nin hazırladığı raporda, Yemenli çocukların Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) sınırını korumak için insan ticareti yapan ağlar kullanılarak silah altına alındığı öne sürülüyor.
Al Jazeera, 2018 yılının sonunda Yemen’in Taiz kentinde 16 yaşındaki Almed el-Nakib ile ailesi ve 15 yaşındaki Muhammed Ali Hamed’in ailesiyle konuştu.
Her iki çocuğun da Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri tarafından savaşmanın gerekmediği roller ve düzenli maaşlar vaadi ile işe alındıkları söylendi.
16 yaşındaki Ahmed el-Nakib, koalisyon güçlerinin elinden kaçtı ve hikayesini anlatabildi ancak Muhammed askere alındıktan sonra bir daha evine dönmedi. Muhammed’in hikayesini babası Ali anlatmak zorunda kaldı.
Ali, oğlunun liseden mezun olduktan sonra işe alındığını ancak kendilerinin onun silah altına alındığını bildiklerini söyleyerek, oğullarının Al-Buka’ya gitmek için ısrar ettiğini aktardı.
Rapora göre Al-Buka, Yemenli çocukların savaşmak için eğitildiği bir kamp. Aynı zamanda koalisyon güçleri ile Husi militanları arasında sık sık çatışmaların yaşandığı bir alan.
Muhammed’in babası Ali, "Ayrıldığından beri 5 ay geçti. O zamandan beri hakkında hiç birşey duymadık. Hala nerede olduğunu bilmiyoruz" dedi.
Mutfakta çalıştırmak vaadiyle işe alınıyorlar
Ahmed, kendisinin ve diğer birçok çocuğun Suudi Arabistan’da bulunan Yemen askerlerine ait karargahlarda mutfakta çalıştırılmak üzere işe alındıklarını anlatıyor.
Ahmed, Al Jazeera’ye, “Gittik çünkü mutfakta çalışacağımız ve 3 bin Suudi riyali (800 dolar) alacağımız söylendi. Bu yüzden onlara inandık ve otobüse bindik” dedi.
Yoksul ailelerin çocukları hedef alınıyor
Suudi Arabistan-Yemen sınırına gönderilecek gençleri bulabilmek için Yemen’in yoksul köylerinde çocuklar ile temasa geçiliyor.
Çocukların yolculuğu, koalisyon için çalışan biri tarafından, sınıra asker götüren insan kaçakçılarının konvoylarına teslim edilmeleri ile başlıyor.
İnsan kaçakçısı çocuklardan kimliği olmayanlara, Suudi Arabistan sınırını rahat geçebilmesi ve askeri kampa ulaşılabilmesi için kimlik kartı veriliyor.
Al Jazeera’nin konuştuğu insan kaçakçıları, çocukların yaşlarının küçük olması ile ilgili uyarılara, "Endişelenme, tıpkı onlar gibi pek çok kişi var" karşılığını verdi.
İnsan kaçakçıları, çocukların sonları ile ilgili sorular üzerine de, "Endişelenme, bunlar bizim için önemli değil. Önemli olan, onların iyi askerler olması. Silahları kaldırabilirler mi?” diye konuştu.
Çocuklardan şanslı olanlar kaçıyor, diğerleri ön cephelere sürülüyor
Al Jazeera’nin konuştuğu Ahmed, Yemen-Suudi Arabistan sınırındaki Al Wade’ye kadar gitti ancak Suudi Arabistan’da yer alan Al-Buka kampına gitmedi. Ahmed, askeri kampta vadedilen maaşın sadece yarısının 2 ya da 3 ayda bir verildiğini duydu ve asla aşçı olamayacağını öğrendi.
Ahmed, “Onlar sana silahını veriyor ve ön cepheye gönderiyor (Husilerle savaşmak için)” ifadelerini kullandı.
Ahmed’in babası Muhammed Nakib ise, “Suudi Arabistan'ı savunmak için onları savaşa götürüyorlar. Sanki bu çocuklar Suudi Arabistan Krallığı'nı koruyan çocuklarmış gibi. Onların silahları, uçakları nerede?" diye sordu.
Ahmed, kendisi ve başkalarının geçtiğimiz yıl kamptan kaçmayı başardığını söyledi.
Ancak 15 yaşındaki Muhammed onlardan biri değildi.
Muhammed’in babası, “Annesi harap oldu. Vazgeçti. Keşke bizi iyi olduğunu bilmemiz için arasaydı, tek istediğimiz bu. Sadece hayatta mı öldü mü bilmek istiyoruz” dedi.
Al Jazeera, Yemen hükümetinin İsveç’te yapılan görüşmelerde sunmuş olduğu ve Husi militanları tarafından esir edilen Yemen askerlerinin isimlerini de içeren bir listeyi ele geçirdi.
Listede Muhammed’in adı bulunamadı.
Korkunç bir son, 15 yaşındaki Muhammed'i bekliyordu. Rapora göre, ocak ayında başıboş bir kurşun 15 yaşındaki çocuğun kafasına isabet etti ve kısa ömrü sonlanmış oldu.
Al Jazeera, yorum almak için başvurduğu Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından ise bir cevap alamadı.
Kaynak: Al Jazeera