Terörün zehri Facebook'ta yayılmaya devam ediyor

Taciz, şiddet, nefret konuşması, zorbalık, çocuk istismarı, uyuşturucu, ateşli silahlar ve intihar...

Haberlerde takip ettiğimiz kan donduran olayların sadece birkaçı.

Ancak bu içerikler bu kez bir haber bülteninden değil.

Dünyanın en güçlü sosyal medya uygulamalarından biri olan Facebook'tan.

Facebook, 2019 yılının üçüncü çeyreğine dair bazı raporlar açıkladı. Bu raporlardan en dikkat çekeni, yasaklanmış içeriklerin paylaşılma sayıları.

1.7 milyar sahte hesap, milyonlarca şiddet içeriği

1.7 milyar sahte hesap bulunan Facebook'ta 1.9 milyar spam tespit edildi. 30.3 milyon cinsel taciz, 29.3 milyon şiddet, 11.6 milyon çocuk istismarı, 7 milyon nefret konuşması, 5.2 milyon terör propagandası, 4.4 milyon uyuşturucu, 3.2 milyon zorbalık ve taciz, 2.5 milyon intihar, 2.3 milyon ateşli silah içeriği paylaşıldığı tespit edildi.

Aşırı sağın yükselişi, dünyanın dört bir yanında artan göçmen akışı ve terörün siyasi bir silah olarak kullanıldığı günümüzde yaşanan şiddet olaylarının büyümesinde en kritik rollerden birine sosyal medya sahip.

Zira nefret, ırkçılık veya terör kaynaklı bir çok saldırının ilk adresi sosyal medya uygulamaları.

Saldırı öncesi mesajlar sosyal medya hesaplarından

Onlarca kişinin hayatını kaybettiği birçok terör saldırısının ilk sinyallerinin sosyal medyada verildiğine şahit olduk.

Norveç’te 2011’de bir adada düzenlenen saldırıda 77 kişi hayatını kaybetti. Aşırı sağcı terörist Anders Behring Breivik terör saldırısı suçuyla Norveç’in en yüksek hapis cezası olan 21 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Facebook sayfasında kendisini ‘Hristiyan, muhafazakar ve milliyetçi’ olarak nitelendiren saldırganın, sosyal medya hesaplarında İslam ve göçmen karşıtı yazılar yazdığı, saldırıdan günler önce Twitter'dan geliyorum diye mesaj attığı ortaya çıktı.

Yeni Zelanda'nın Christchurch kentinde iki farklı camiye saldıran ve onlarca kişiyi katleden terörist Brenton Tarrant'ın da katliam öncesinde Facebook ve Twitter'dan manifesto yayınladığı açıklandı.

Tarrant saldırıyı anbean Facebook sayfasında yayınladıktan sonra, hesabı askıya alındı.

Geçtiğimiz günlerde İtalya'da bir camiyi havaya uçurmayı planlayan iki aşırı sağcının tutuklandığı açıklandı.

Polis tarafından ele geçirilen ses kayıtlarında, gaz borusunun havaya uçurularak, tüm caminin ortadan kalkmasının amaçlandığı ortaya çıktı.

Saldırıyı planlayanlardan birinin sosyal medya hesabında aşırı sağı ve şiddeti destekleyen, müslüman karşıtı paylaşımlar yaptığı görüldü.

Polis tarafından yapılan aramada yüzlerce patlayıcı madde ve savaş mühimmatı bulundu.

Yapay zeka sistemleriyle övünen Facebook, söz konusu saldırılar öncesinde önlem almamakla suçlandı.

Facebook'un mücadelesi ne kadar etkili?

Facebook tarafından yayımlanan "Topluluk Standartları Uygulama Raporu"nda, şirketin kurallarını ihlal eden içeriklerin yanı sıra Facebook'un bu tür içerikleri belirlemede ne kadar etkili olduğu bilgilerine de yer verildi.

Rapora göre spamlar yüzde 99.9, çocuk istismarı yüzde 99.5, şiddet yüzde 98.6, terör propagandası yüzde 98.5, cinsel taciz yüzde 98.4, uyuşturucu yüzde 97.6, intihar yüzde 97.3, ateşli silahlar yüzde 93.8, nefret konuşmaları yüzde 80.2, zorbalık ve taciz, yüzde 16.1 oranında tespit ediliyor.

Ancak Facebook, bu yüksek oranlarına rağmen, insanlık tarihine utançla yazılan saldırıların önüne geçemiyor ve nefret tohumlarının hızla yayılmasına göz yumuyor.

Peki Facebook'un bu rakamları gerçeği ne kadar yansıtıyor ve terör propagandasıyla mücadele anlamında neler yapmak gerekiyor?

Bu sorunun cevabını SEO Analisti ve Siber Güvenlik Uzmanı Metin Yılmaz verdi:

"Sosyal medya platformlarının yönetim anlayışları, yatırım aldıkları firmalar ve fonlandığı ülkeler tarafından etki altına alınmaktadır. Bu her ne kadar mecraların yöneticileri tarafından reddedilse de yapılan içerik kaldırma isteklerine ve resmi mercilerin ortaya koymuş olduğu taleplerin yerine getirilme durumlarına platformlar tarafından verilen cevaplar, bu yanlılığı açıkça ortaya koymaktadır."

Platformların yayımladığı şeffaflık raporlarının sadece insan odaklı olmadığını vurgulayan Yılmaz, şunları kaydetti:

"Bizim ülke olarak terör faaliyetinde bulunduğunu resmi olarak kabul ettiğimiz kimi örgütler, bu tarz markalar için yasal olarak hareket eden 'aktivistler' olarak isimlendiriliyor. Facebook gibi platformlar kendi politikalarından ve bu politikaları oluşturdukları ülkelerin belirlediği stratejilerden sıyrılmak istemiyor. Her yıl açıklanan resmi talep ve bu taleplere verilen cevap verileri ile yayınlanan kötü içerik raporu karşılaştırıldığında; terör, istismar, pornografi, kişisel verilerin ifşa edilmesi ve özel hayatın ihlali gibi hassas konuların tanımlarının kimi platformlardaki karşılıklarının farklılık gösterdiğini ve objektif davranılmadığını açıkça görmekteyiz."

Şirket ve platformların içerik barındırma politikalarının muhtelif olduğunu dile getiren Yılmaz, "Mahkeme kararlarımızın birçoğunu olduğu gibi uygulayan mecralar olsa da bazı platformlar bu talepleri yerine getirmiyor ya da içerik kaldırma isteklerimizi tamamen reddetmeden sadece ülkemizde görüntülenmeyecek şekilde yayınına izin veriyor." ifadelerini kullandı.

"İnternet kullanımında hassas olmakta fayda var"

Salt eğlence amaçlı tüketimi benimseyen sosyal medya kullanıcılarının birçok alt mesaj ve reklama maruz kalabildiğine dikkat çeken Yılmaz, şu ifadeleri kullandı:

"Büyük kitlelere erişen bazı içerikler, bizim gibi son kullanıcılar tarafından oluşturulmuyor ve masumiyet içermiyor. Algı yönetimlerinin ve kitleleri harekete geçirerek manipüle etmek isteyen mecraların etkisinde kalmamak için internet kullanımında hassas olmak ve görüntülenen paylaşımların doğru bilgi içermeme ihtimali üzerinde durmakta fayda var. Kontrollü bilgi tüketimi ve paylaşımı, her yaştan internet kullanıcısı için dikkat edilmesi gereken bir konu. Bu nedenle son kullanıcıların ve ebeveynlerin hizmet aldıkları sağlayıcılardan, içerik kontrollü internet paketlerini kullanmaları ve buna uygun yazılımları edinmeleri fazlasıyla önem arz etmektedir."

Kaynak: TRT Haber, Facebook Community Standards Enforcement Report

Grafik: Bedra Nur Aygün