Ticaret savaşı ve göç krizinin gölgesinde ABD ara seçimleri

Çin ile başlayan ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu pek çok ülkeyle yaşanan ticaret savaşları, Orta Amerika merkezli göçmen krizi, iptal edilen uluslararası anlaşmalar, Başkan hakkında çıkarılan kitaplar, ülke genelinde artan ırkçılık olayları, Rusya’nın seçime müdahale iddiaları ve Kuzey Kore başta olmak üzere birçok ülkenin liderleriyle yapılan zirve toplantıları…

ABD’de 2016 yılındaki seçimlerle başlayan “Cumhuriyetçi Donald Trump döneminin ilk yarısı”, sansasyon yaratan pek çok olaya sahne oldu. İkinci yarı ise, her dört yılda bir tekrarlanan ve başkanın ilk döneminin yarısına denk gelen Kongre ara seçimleri ile başlayacak.

Seçim ne zaman yapılacak?

Kongre ara seçimlerinin tarihi 6 Kasım 2018. Ancak bazı bölgelerde seçime bir hafta kala oylama işlemi başladı. ABD medyasında yer alan haberlerde seçimlerin kilit eyaletlerinden biri olan Florida’da şimdiden 3 milyon seçmenin oyunu kullandığı açıklandı.

ABD halkı kimi seçmek için sandığa gidiyor? 

Bu seçimlerde halk, ABD Temsilciler Meclisinin (Alt Meclis) 435 üyesini ve 100 üyeli Senatonun (Üst Meclis) 34 üyesini seçmek için sandıklara gidecek.

Mevcut durumda Senatoda 51 Cumhuriyetçi, 47 Demokrat ve 2 bağımsız senatör bulunuyor. Temsilciler Meclisinde ise 237 Cumhuriyetçi ile 193 Demokrat var, 5 milletvekilliği ise boşta. Ayrıca bu seçimlerde 50 eyaletin 34’ünde valilik seçimleri de yapılacak.

• ABD'de vatandaşların yüzde 80'i "bölünmüşlük" hissediyor

Ara seçimler neden önemli?

ABD’de Kongre, üst meclis olarak da bilinen Senatörler Meclisi ve alt meclis ya da halkın evi olarak da bilinen Temsilciler Meclisi olmak üzere iki meclisten oluşuyor. Başkanın bir yasayı imzalamasından önce, yasanın her iki meclisten de geçmesi gerekiyor.

ABD’deki ara seçim başkanlık koltuğuna oturan ismi değiştirmese de meclis üyelerini değiştiriyor. Bu da yasaların geçişini kontrol etmek anlamına geliyor. Aynı zamanda ara seçimlerde ABD başkanının ilk yarı performansı da değerlendirilmiş oluyor. Cumhuriyetçiler her iki kanatta da üstünlüklerini devam ettirmeyi, Demokratlar ise en az birinde üstünlüğü ele geçirerek 2020 başkanlık seçimleri için avantaj sağlamayı amaçlıyor.

Demokratlar ara seçimlerden ne bekliyor?

Demokratların ara seçimlerdeki temel stratejik hedefi Cumhuriyetçilerin Kongredeki yasama gündemini belirleme yetkisini ortadan kaldırmak, farklı bürokratik pozisyonlara yapacağı atamaları engellemek, ülke çapında Demokrat Partinin ideolojisini ve değerlerini yansıtacak liberal yasaları geçirmek, 2020 başkanlık seçimlerine eli güçlü girebilmek. Yani demokratlar, ara seçimleri pozitif bir momentum olarak görüyor.

Demokratlar çoğunluğu ele geçirirse ne olur?

Hem alt hem de üst mecliste Cumhuriyetçiler çoğunlukta. Ancak BBC’de yer alan habere göre anketler, Demokratların Temsilciler Meclisinde çoğunluğu sağlayacağını öngörüyor. Çoğunluğun sağlanması durumda Demokratlar, Cumhuriyetçi Trump’ın atacağı her adımı engelleyebilme, Trump veya yönetimindekiler hakkında soruşturma açabilme gücüne sahip olacak.

Trump görevden azledilebilir mi?

Demokratların çoğunluğu elde etmesi durumunda eline geçecek en büyük kozlardan biri de Başkan Donald Trump’ın görevden azledilmesi sürecini dahi başlatabilecek olmaları. Trump’ın görevden azledilmesi için Senatonun 3'te 2'sinin oyuna ihtiyaç duyuluyor. Ancak ABD tarihinde böyle bir olay hiç yaşanmadı.

Cumhuriyetçilerin çoğunluğu koruması durumunda ise ABD Başkanı Trump, ikinci yarıda da politikalarını daha ileri taşımak için desteğini pekiştirmiş olacak.

Kaynak: TRT Haber, AA, BBC, AP, VOA News