Kiev ile Moskova arasındaki tansiyon her geçen gün yükseliyor. TRT Haber muhabiri Doğancan Aksoy yaşananları krizin merkezi Donbas'tan aktardı.
"Rusya'nın her an Ukrayna'ya saldırabileceği bir aşamadayız..." Moskova-Kiev gerilimine dair dikkati çeken açıklama, Beyaz Saray'dan geldi.
Beyaz Saray sözcüsü, gerilimin sorumlusunun, sınıra asker yığan Rusya Devlet Başkanı Putin olduğunu söyledi.
Gerilim tırmanırken, çözüm için mekik diplomasisi de hızlandı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rus mevkidaşı Lavrov'la telefon görüşmesinin ardından Ukrayna'ya gitti.
"Moskova'ya devam edecek saldırganlığın ciddi sonuçları olacağını ilettik."
Blinken, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zeleskiy tarafından kabul edildi. Rusya'nın Ukrayna sınırına daha fazla asker göndermeye hazırlanma ihtimaline dikkati çekti.
Rusya Devlet Başkanı Putin'i barışçıl yolu seçmeye çağırdı.
"Çatışmaya diplomatik bir çözüm bulma ve durumu sakinleştirme konusundaki tercihimizi net bir şekilde belirttik. Moskova'ya da Ukrayna'ya karşı saldırganlığını sürdürmesi durumunda bunun çok ciddi sonuçları olacağını ilettik."
Blinken, daha sonra mevkidaşı Dmittro Kuleba ile bir araya geldi. Burada diplomatik çözüm vurgusu yaptı. Ukrayna'nın kendini savunması için ABD'nin önümüzdeki haftalarda daha fazla yardım edeceğini söyledi.
Bugün buraya gelme nedeninin Rusya'ya karşı Ukrayna'nın demokrasi ve egemenliğine sarsılmaz desteklerini göstermek olduğunu vurgulayan Blinken, 2014'ten beri Moskova'nın sistematik olarak Ukrayna toplumunu bölmek için uğraştığına dikkati çekti.
Blinken, Ukrayna sınırlarında 100 bine yakın Rus birliği olduğunu aktararak, bu rakamın çok kısa sürede 2 katına çıkabileceğine işaret etti.
Geçen haftaki ABD ve Rusya arasındaki diplomasi görüşmelerini hatırlatan Blinken, bu görüşmelerde, Ukrayna'sız Ukrayna hakkında ve aynı şekilde Avrupa'sız Avrupa güvenliği hakkında karar alınmayacağı prensibini teyit ettiklerini dile getirdi.
Blinken Rusya'ya krizin çözümü için 2 seçenek sundu
Blinken, Ukrayna'ya halihazırda savunma desteği sağladıklarının altını çizerek, Rusya'nın saldırganlığını tekrarlaması durumunda desteği artırabileceklerini vurguladı.
Rusya'ya krizin çözümü için 2 seçenek sunduklarına dikkati çeken Blinken, "İlk seçenek; diplomatik, barışçıl şekilde anlaşmazlıkları çözmek ve akabinde gerginliği azaltmak. Eğer Rusya, saldırganlığını yinelerse alternatifi ise ağır sonuçlar ve bir çatışma. Açık ki, tercih edilen ve sağduyulu yol, diplomasi ve bu herkes için daha iyi olur." değerlendirmesinde bulundu.
Blinken, Rusya'yla görüşmelerde karşılıklı olarak güvenlik alanında endişeleri dile getirdiklerini ve henüz teklif yapmadıklarını aktararak, cuma günü Cenevre'de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'la görüşmesinde bu konuda daha iyi bir anlayışa sahip olacağını vurguladı.
"Bu çatışmanın tek çözüm yolu var o da diplomatik"
Kuleba, Rusya ile Batı arasındaki görüşmelere ilişkin Ukrayna'nın bu sürecin ortasında olduğunu belirterek, partnerlerinin kendilerine sürekli süreç hakkında bilgi verdiklerini ve Ukrayna'sız Ukrayna hakkında karar alınamayacağı prensibinin ABD dış politikasının bir parçası olduğunu ifade etti.
Ukrayna'nın Normandiya formatı kapsamında çalışmaları tekrar başlatma çabalarını ABD'nin de desteklediğini dile getiren Kuleba, "Rusya'nın diplomatik formatta ilerlemesi için çalışıyoruz. Bu çatışmanın tek çözüm yolu var o da diplomatik." dedi.
Kuleba, son Rus askerinin Donbas'tan ve Kırım'dan ayrıldığı zaman çatışmanın çözülmüş olacağına dikkati çekti.
Ülkesinin herhangi bir saldırı planlamadığını, sadece savunmasını güçlendirdiğini hatırlatan Kuleba, ABD'nin savunma desteği alanında bir numaralı partnerleri olduğunu kaydetti.
ABD Dışişleri Bakanı, Cuma günü de Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Cenevre'de görüşecek.
ABD'den Ukrayna'ya ek yardım paketi
Blinken diplomasi turunu sürdürürken, ABD'den Ukrayna'ya ek yardım paketi onaylandı. Bu kapsamda Ukrayna'ya 200 milyon dolarlık ek savunma ve güvenlik desteği sağlanacak.
NATO da Ukrayna'ya desteğini yineledi. Genel Sekreter Jens Stoltenberg, "Rusya ile daha fazla diyaloğa girmeye hazırız, ancak temel ilkelerden ödün vermeyeceğiz" dedi.
Alman lider Olaf Scholz da Ukrayna konusunda sessizliğin bir seçenek olmadığını söyledi. Rusya’ya Ukrayna sınırındaki gerilimi artırmama çağrısı yaptı.
Ukrayna ordusu:127 bin Rus asker Ukrayna'ya yakın bölgede
Ukrayna ordusundan da Rusya ile ilgili bir uyarı geldi.
Rus Silahlı Kuvvetleri'nden 106 binin üzerinde personelin deniz ve karadaki birliklerle toplam 127 bin askerin Ukrayna'ya yakın bölgede olduğu savunuldu.
Moskova'nın, Ukrayna'ya olası bir saldırı için sınırdaki askeri yığınağını neredeyse tamamladığına dikkat çekildi.
Doğu Ukrayna'da ayrılıkçıların bulunduğu bölgede ise yaklaşık 3 bin Rus askeri personelinin bulunduğu öne sürüldü.
Gelişmeler Rusya'nın yakın takibinde
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov gerilimi değerlendirdi.
Rusya'nın Ukrayna'nın güvenliğini tehdit edecek birşey yapmadığını söyledi.
"Avrupa'daki güvenlik durumunu düzeltmek için sonuna kadar diplomasiyi kullanacağız" dedi.
Donbas krizi
Ukrayna'nın başkenti Kiev'de, dönemin Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Avrupa Birliği (AB) Ortaklık Anlaşması'nı imzalamaması üzerine 21 Kasım 2013'te gösteriler başlamıştı.
Yanukoviç'in, gösterilerin büyümesi üzerine, Şubat 2014'te ülkeden kaçmasının ardından ülkenin doğusundaki Donbas bölgesinin Donetsk ve Lugansk şehirlerinde Rusya yanlısı ayrılıkçılar sözde bağımsızlıklarını ilan etmişti.
Ayrılıkçılar ile Kiev yönetimi arasında 2014'ten bu yana süren çatışmalarda 13 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
3ºC
Ankara
