Trump ve Putin zirvesi yeni bir dönemin kapısını açabilir

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 16 Temmuz Pazartesi günü Helsinki'de özel bir zirvede bir araya gelecek. Uluslararası kamuoyunun da yakından takip ettiği görüşme, iki liderin herhangi bir zirveden bağımsız olarak gerçekleştireceği ilk "tam formatta" görüşme olacak.

Rusya’nın Kırım’ı ilhakı, doğu Ukrayna’yı istikrarsızlaştırması, Suriye’de Esed rejimine desteği ve iç savaşa müdahil olması, Rusya'ya ABD'den gelen yaptırımlar ve İran'la yaşanan petrol krizi gibi konuların görüşmenin ana maddeleri olması bekleniyor.

Trump iç siyasi baskıya maruz kalabilir

Trump-Putin görüşmesi, Moskova ile Batı arasındaki ilişkilerin Soğuk Savaş'tan bu yana en kötü olduğu bir dönemde gerçekleşecek. Görüşmenin, Rusya'nın Trump'ın 2016'daki seçim kampanyasını desteklediği iddialarının soruşturulduğu bir dönemde gerçekleşmesi, Trump'ın iç siyasi baskıya maruz kalmasına yol açabilir.

Zirve Avrupa Birliği'ni korkutuyor

ABD Başkanı NATO Zirvesi için Brüksel'de. Kanada, Almanya, Fransa gibi gelişmiş ülkelerin NATO'ya yeterli maddi destekte bulunmadığını söyleyen Trump'ın, Rusya karşısında Avrupa'nın savunma bütçesini azaltma ihtimali Avrupa Birliği'ni korkutuyor.

İngiltere merkezli The Times gazetesinde yer alan habere göre, İngiltere hükümetinden bazı bakanlar, iki lider arasındaki görüşmede buzların erimesinin ardından Putin'in Trump'ı Avrupa'daki ABD askerlerinin etkisini azaltacak politikalara ikna etmesinden endişe ediyor.

Atılacak böyle bir adımın, 1949'dan beri ABD'nin askeri gücüne güvenerek, Batı güvenliğini garanti eden 29 üyeli Avrupa Konseyi için varoluşsal bir krizi tetikleyebileceğinden endişe ediliyor.

İsrail'in zirve üzerinden Suriye hesapları

İsrail, müttefiki ABD'nin Rusya ile yapacağı zirveyi en yakından takip edecek ülkelerden biri olacak. İsrail kamuoyu Başbakan Netanyahu ile Putin arasında kurulan iyi ilişkiler sebebiyle, görüşmede Ortadoğu'ya dair alınan kararların İsrail lehine olacağını düşünüyor. 

Washington Post Trump’ın, İran’ın bölgedeki nüfuzunun önlenmesi ve ABD askerlerinin bölgeden çekilmesi karşılığında Rusya’ya, Suriye’deki siyasi geçişin sağlanmasını önereceğini iddia etti.

Bu durumda İsrail, Rusya’nın izniyle Suriye’de kendisini tehdit eden İranlı hedefleri vurabilecek. Ancak İsrail, Rus askerlerin silahsız olması halinde müdahale edebilecek.

Yahudi asıllı ABD’li yazar Tsvi Shavers da konuyla ilgili Bloomberg’de çıkan yazısında, İsrail’in, İran’ın Suriye’den çıkartılması için Trump’a baskı yapmasına gerek olmadığını, zira Trump’ın bu konuda İsrail’den daha istekli olduğunu yazmıştı.

Beyaz Saray'ın Ukrayna ve Kırım endişesi

Washington Post Gazetesi adı açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberinde Beyaz Saray'da Trump'ın yakın danışmanları ve müttefiklerinin, Trump'ın Putin'le yapacağı görüşmede Kırım ve Ukrayna konusunda taviz vermesinden endişe ettiğini açıklamıştı. Trump'ta "bir anlaşma yapmak uğruna geçmiş meselelere göz yumabilecek bir kişi" gördüğünü söyleyen kaynaklara göre bu durum Başkan'ın yakın çevresini ve müttefik ülkelerdeki bürokratları rahatsız ediyor.

ABD ve Rusya arasında silahlanma yarışı 

ABD Başkanı Trump’ın ABD’nin nükleer gücünün büyütülmesi ve geliştirilmesi konusunda istekli olduğu biliniyor. Putin ise geçtiğimiz Mayıs ayında Rusya'nın yeni nükleer silahlarını tanıtırken “Şimdi yeni bir gerçekliği hesaplamaya ihtiyacınız var” diyerek ABD'ye meydan okumuştu. 

İki liderin nükleer silahlar konusunda saldırgan bir dil kullanmaları, Rusya ve ABD arasında yeni bir silahlanma yarışı başlatabilir. 

ABD'nin ambargosu hafifler mi?

Zirvede Rusya ekonomisini ilgilendiren en önemli başlık ise ABD'nin uyguladığı ambargolar. Putin, Kırım, Ukrayna, Suriye ve ABD seçimlerine müdahale konuları sebebiyle Rusya'ya uygulanan ambargonun hafifletilmesini bekliyor. Ancak ABD’de 2017’de yayınlanan bir kanunla Başkan’ın Kongre onayı olmadan ambargoyu kaldırma yetkisi elinden alındı. 

Helsinki'de gösteri düzenlenecek

Rusya ile daha iyi ilişkiler kurmak istediğini vurgulayan Trump, Putin'le en son geçen yıl kasım ayında Vietnam'da yapılan Asya-Pasifik zirvesinde bir araya gelmişti.

Trump'ın gelmesi beklenen pazar günü aralarında çevre, barış, insan hakları ve demokrasi yanlılarının gösteriler düzenleyeceği belirtiliyor.

Kaynak: TRT Haber