Trump yönetimi ve Suudi Arabistan'ın Ortadoğu ortaklığı

Petrol, askeri anlaşmalar, güvenlik, terörizm, ticaret ve yatırım...

Ortadoğu'da yeni anlaşmalar ve planlar peşinde olan Trump yönetimi, hedeflerine ulaşmak için Suudi Arabistan'ın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı kendisine ortak olarak seçti.

Ne Yemen'deki savaş ne de Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın hunhar bir şekilde öldürülmesi bu ortaklığı sarsıyor. Bu ortaklığın mimarı ise Trump'ın başdanışmanı ve damadı Jared Kushner.

Ortaklığa giden süreç

Donald Trump başkan seçilmesinin ardından damadı Kushner'i Ortadoğu'dan sorumlu danışmanı olarak atadı. Kushner, bölgede temaslara başladı.

Amerikan istihbaratı Muhammed bin Naif'in Suudi Veliahtı olması gerektiği üzerinde dururken, Kushner, Trump yönetiminin Ortadoğu politikasının Muhammed bin Selman'ın üzerine kurulmasını sağladı. 

• Trump'tan Kaşıkçı açıklaması: Veliaht Prens bilgi sahibi olabilir

• Kaşıkçı, Trump'ı eleştirdiği için Suudi yönetiminden baskı görmüş

Trump ile Suudiler arasındaki köprüyü kurdu. Öyle ki, Trump ilk yurt dışı ziyaretini Riyad'a yaptı.

Küre ittifakı olarak adlandırılan ortaklık böyle yansıdı.

110 milyar dolarlık Silah satışı ve Katar'a abluka kararı

Bu ziyaretin ardından bölgede gelişmeler hızlandı. Trump Suudilere 110 milyar dolarlık silah satışında anlaştıklarını duyurdu. 

Suudi Kralı Selman bin Abdülaziz Körfez liderlerini Riyad'da topladı. İran’ın bölgedeki etkisinin kırılması konusunda konusunda fikir birliğine varıldı. Ardından da Katar'a abluka kararı geldi.

Bu karara destek olan Arap ülkelerinden biri de Birleşik Arap Emirlikleri idi. Abu Dabi yönetimi, Washington ile ilişkileri iyi tutmak için büyük çaba gösterdi.

Öyle ki, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri veliaht prensleri arasında, "Trump'ın damadı Kushner'e en yakın kim?" çekişmesi yaşandığı bile basına yansıdı.

Kudüs için sessizlik

Bu iş birliği İslam dünyasının kutsal meselesi Kudüs üzerinde de devam etti. Veliaht prensler, Kushner ile kurdukları ilişki nedeniyle ABD'nin Kudüs'ü İsrail'e verme planına sessiz kalmakla suçlanıyor.

Ekim 2017'de Kushner Riyad'a tek başına bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaretin amacının Veliaht Prens ile Ortadoğu stratejileri konusunda beyin fırtınası yapmak olduğunu kaydetti.

Ancak çok geçmeden Suudi Arabistan'ın onlarca prensi ve önde gelen iş adamları yolsuzluk suçlamasıyla lüks bir otelde hapsedildi.

Aralarında, Trump'ın otelini ve yatını 1990'lı yıllarda satın alan iş adamı El Velid de bulunuyordu.

Veliaht Prens ABD'de kesenin ağzını açtı

Veliaht Prens de ABD'ye iade-i ziyarette bulundu.

Normal bir ziyaret süresinden çok daha uzun, tam 3 hafta süren seyahatte Amerikan teknoloji devlerini ziyaret etti. 45 milyar dolarlık yatırım sözü verdi.

Uber'in 3,5 milyar dolarlık hisselerini satın aldı. Elektrikli araç şirketi Tesla'ya 2 milyar dolar, uzay şirketi Virgin Grup'a da yaklaşık 1 milyar dolar yatırım yaptı.

Yani kesenin ağzını açtı.

Senatörlere 400 bin dolarlık göz yumma payı

Suudiler 2017'de Washington'daki lobi firmalarına yaklaşık 27 milyon dolar harcadı.

Bunun 400 bin dolarının Suudilerin aşırılıklarına göz yumma karşılığında senatör ve temsilcilere dağıtıldığı öne sürülüyor.

Ancak, Kaşıkçı cinayetinin ardından birçok senatör ve temsilci Riyad'a desteğini çekmeye başladı.

Yemen'de sivillerin ölümü ve Kaşıkçı cinayeti

Yemen'deki savaşta binlerce insanın ölmesine ses çıkarmayan uluslararası kamuoyu, Amerikan siyasetinin önde gelenleri ile Amerikan basını, Kaşıkçı cinayeti sonrasında ABD'nin Suudi Arabistan'a baskı uygulamasını istedi. Silah satışının durdurulması çağrıları yapıldı.

Ancak Trump açıkça söyledi.

"Milyarlarca dolarlık anlaşmayı iptal etmek istemiyorum." dedi.

• ABD terör örgütü YPG/PKK ile yıktığı Rakka'ya gözlerini yumuyor

Trump'a içeriden ve dışarıdan gelen Riyad'a yönelik baskı uygulama taleplerine rağmen, Kushner'in de Trump'a Veliaht Prensin arkasında durması gerektiğini söylediği öne sürüldü.

New York Times gazetesi, Kushner'in Muhammed bin Selman'ın skandalı bertaraf edebileceğini düşündüğünü ve Başka bir kişinin görevini aştığının ortaya atılabileceğini söylediğini kaydetti.

Cinayetten yaklaşık iki ay sonra, Amerikan istihbarat kaynakları Başkan Trump'a konuya ilişkin raporunu sundu.

Ancak Trump'ın duruşu değişmedi

"Veliaht Prensin Kaşıkçı cinayetine dair bilgisi olabilir" açıklaması yaptı.

Riyad'a "stratejik işbirliği devam edecek" mesajı verdi.

Kaynak: TRT Haber / Yurdaer Tartan