Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, federal ve eyalet düzeyinde dört farklı dava ile karşı karşıya.
Bu dört dava süreci, Trump'ın hukuki ve siyasi geleceği üzerinde büyük bir belirsizlik yaratıyor ve yakından takip ediliyor. Ancak, davalar peş peşe geldiğinden davaların konusu ve sonuçlarının ne olacağı karmaşa yaratabiliyor.
Trump bugün hakim karşısında
2020’deki seçimlerde Georgia eyaletinde sonuçlara müdahale suçlamasıyla yargılanan Trump ve ekibindekiler bugün hakim karşısına çıkacak ve iddianame okunacak.
Yargıçların mahkeme süreci canlı yayınlanacak fakat Trump’ın mahkemeye katılmayıp avukatları aracılığıyla yazılı savunma yapacağını söylemesi duruşmaya olan ilgiyi azalttı.
Zira Trump, Georgia’daki dava öncesi geçtiğimiz 25 Ağustos’ta cezaevine giderek teslim olmuş, burada gözaltı işlemleri sırasında sabıka fotoğrafı çektirmişti. Bu durum da davanın popüleritesini oldukça artırmıştı.
Ülke tarihinin sabıka fotoğrafı çekilen ilk başkanı olan Trump, bu olayın ardından 200 bin dolar kefalet karşılığı tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmıştı.
2 federal 2 eyalet davası var
Trump, mahkum olup ceza alırsa ve başkan seçilirse federal suçlardan kendini affedebiliyor ancak eyalet suçlarından affedemiyor. Yani ABD Başkanı’nın eyalet suçlarında affetme hakkı yok.
Trump’ın davaları
Washington DC'deki federal davada, Trump'ın taraftarlarını, 2020 seçiminin sonucunu onaylamak üzere olan Senato oturumunu etkilemek için ABD Kongresi'nin basılmasına yönlendirdiği iddiaları ele alınıyor.
Florida'daki federal davada ise Trump, başkanlık dönemine ait gizli belgeleri özel mülkü Mar-a-Lago'ya taşıdığı iddialarıyla yargılanıyor.
Ayrıca, Georgia eyaletindeki bir davada 2020 seçim sonuçlarına müdahale etme girişimleriyle suçlanıyor ve New York eyaletindeki başka dava, Trump'ın 2016 seçimlerinden önce iki kadına sus payı ödemesini incelemekte.
Bu dava süreçleri, Trump'ın geleceği ve Amerika Birleşik Devletleri'nde siyasi arenada nasıl bir etki yaratacağı konusunda büyük bir merakla takip ediliyor. İşte akıllardaki bazı sorular...
Ceza verilirse ertelenir mi?
Trump, federal suçlardan mahkum olursa, başkan seçilirse veya başka bir nedenle, affedilme yetkisi olan bir başkan tarafından cezası ertelenebilir.
Ancak bu, federal suçlar için geçerli olur. Eyalet davaları için böyle bir affetme yetkisi yok.
25. Ek Madde yürürlüğe konulur mu?
5 Kasım 2024’te ABD’de başkanlık seçimleri yapılacak.
Bu seçimde Trump’ın adaylığı en merak edilen başlıklar arasında. Fakat, Trump’ın başkanlığı bu davalardan ötürü belirsiz. 25. Ek Madde böyle durumlar için öngörülmüş.
25. Ek Madde, başkanın görevini yapamayacak durumda olduğu zamanlarda başkanlık yetkilerinin geçici olarak başkan yardımcısına devredilmesini düzenliyor.
Bu madde diyor ki "Başkan görevini yapmaya elverişli olmadığında kabinesi Kongre’den Başkan’ın yetkilerinin alınarak Başkan Yardımcısı'na devredilmesini talep edebilir ama Başkan'ın kabinesi bunu yapmaz." Yani pratikte uygulanması oldukça karmaşık bir süreç olarak belirtiliyor.
Böyle bir durumda anayasaya ek madde konması da gündeme gelen yollardan biri. Ama bu durum 1992’den beri yapılmadı ama mümkün olabilecek bir yol olarak da ortada...
Beyazsaray tarihinin en tartışmalı isimlerinden Trump'ın bu süreçler içinde nasıl bir yol izleyeceği ya da onu hangi hukuki aşamaların beklediği daha çok konuşulacak gibi görünüyor.
Grafik: Ayhan Akgun/TRT Haber