İsrail'in Haaretz gazetesine açıklama yapan İsrailli bir yetkili, İsrail'in Ortadoğu'da askeri niteliğini korumak için F-35'e sahip tek ülke olmak istediğini söyledi. Bölgedeki avantajı elinde tutumak isteyen ancak F-35'lerin üretimine yatırım yapan az sayıda ülkeden biri olan Türkiye'yi engelleyemeyen İsrail, F-35'lerin kapasitesinin yükseltilmesine dair teknoloji transferinin Türkiye ile paylaşılmasının önüne geçmek için ABD'ye baskı yapıyor.
Türkiye'yi yakından izliyor
ABD ve İsrail arasındaki F-35 görüşmeleri de devam ediyor. Görüşmelerin merkezinde ise, Temmuz ayında F-35'lerin kapasitesini yükseltecek güncellemeler var. İsrail reddetse de Türkiye'ye yapılacak satışa dair detayları yakından izlediği biliniyor.
Türkiye dahil 9 ülkenin ortak projesi
F-35'lerin, gelecek 40 yılın taarruz uçağı olması öngürülüyor. Radara yakalanmama özelliğine sahip yeni nesil uçaklar, Türkiye dahil 9 ülkenin ortak projesi. Türkiye'nin 100'den fazla F-35 savaş uçağı sipariş verdiği projenin diğer ortakları Avustralya, Kanada, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, İngiltere ve Almanya.
Türkiye'nin F-35 projesindeki yeri
F-35 savaş uçağının orta gövdesi ve motorun önemli bazı parçaları Türkiye'de üretiliyor. ABD dışında F-35’lerin motorlarının imalat, bakım ve montajıyla ilgili seçilen ilk merkez Türkiye oldu.
Başından itibaren F-35 programının 9 katılımcısından biri olan Türkiye'nin, programda geleneksel kalkış ve iniş yapabilen F-35A tipi uçak siparişinin yanı sıra programın ortak parça üreticisi ve motor bakım yüklenicisi olması, Türkiye'yi programın dışına çıkarma ihtimalini oldukça zayıflatıyor.
Mevcut 400 milyar dolarlık maliyetiyle, ABD'de zaten büyük tartışma konusu olan programa Türkiyesiz devam etmenin, diğer ortaklara 12 milyar dolardan fazla ilave yük getireceği tahmin ediliyor.
Türk firmalarının programa teknolojik desteği de dikkate alındığında, Türkiye'nin programdan çekilmesinin projenin teknolojik ilerlemesine de büyük darbe vuracağı değerlendiriyor.
Bu durumun, F-35 programını ABD için değil, Türkiye için bir koz haline getirdiği değerlendirmesi yapılıyor.
Türkiye'nin siparişlerini almaması 12 milyar 360 milyon dolara mal olacak
F-35'lerin 3 versiyonu üretiliyor
F-35 savaş uçağı, geleneksel kalkış ve iniş yapabilen (F-35A), kısa kalkış - dikey iniş yapabilen (F-35B / STOVL) ve uçak gemisine inebilen (F-35C) olmak üzere üç versiyonda üretiliyor.
10 yıllık süre içerisinde değişkenlik gösteren maliyetin ortalaması alındığında, bir F-35A uçağının Türkiye'ye maliyeti 103 milyon dolar olarak ortaya çıkıyor.
Bu durumda Türkiye'nin sipariş verdiği 120 uçağı almaması, F-35 programı ortaklarına 12 milyar 360 milyon dolar ek maliyet olarak yansıyacak.
Kaynak: TRT Haber
11.5ºC
Ankara
