Grossi, Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nda konuştu.
Tahran’a 4 Mart'ta gerçekleştirdiği ziyaret sonucunda UAEA ile İran arasında varılan uzlaşıya değinen Grossi, ajansın bu ülkenin nükleer faaliyetlerini denetlemek üzere kullandığı Haziran 2022’de tesislerden kaldırılan kamera ve çevirim içi ölçüm sistemleri gibi unsurların yeniden kullanıma gireceği bilgisini paylaştı.
Grossi, söz konusu denetim sistemlerinin yeniden faaliyete geçmesi için nasıl bir yol izleneceğini görüşmek üzere yakın tarihte teknik bir ekibin İran’a gideceğini dile getirdi.
Mutabakat kapsamında İran ve Ajans arasında soruna yol açan nükleer bulgular tespit edilen 3 yere ilişkin çözüme kavuşturulmayan sorunların aydınlatılması için de gerekli olan işbirliğinin yapılacağını ifade eden Grossi, söz konusu 3 yere ilişkin soruların yanıtlanabilmesi için ajansın talepleri doğrultusunda daha fazla bilgi ve erişim izni verileceğini aktardı.
Grossi, ajans ve İran arasında 22 Şubat 2022’de de benzer bir uzlaşı sağlandığını hatırlattı.
4 Mart'ta varılan mutabakat ile bir yıl önce yapılan anlaşma arasında nasıl bir fark olduğuna ilişkin soruyu yanıtlayan Grossi, iki anlaşma arasında farklılıklar olduğunu kaydetti.
Grossi, ilk defa İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile doğrudan görüşerek, sorunlara ilişkin öneri ve çözüm yollarını aktarma imkanı bulduğunu dile getirdi.
Uluslararası ilişkilerde karar vericilerle görüşmenin fark oluşturduğuna işaret eden Grossi, bu mutabakatta somut adımların atılmasının kararlaştırıldığını belirtti.
Grossi, İran’la varılan mutabakattaki maddelerin yerine getirilip getirilmeyeceğine ilişkin çeşitli spekülasyonlar yapıldığını ve bununla ilişkili bir garanti veremeyeceğini vurgulayarak, "Biz işimize devam ediyoruz ve bence bu doğru yönde atılmış bir adım." görüşünü paylaştı.
Grossi'den Netanyahu'ya yanıt
“İran uranyum zenginleştirme tesislerinin vurulmasının hukuka aykırı olduğu” yönündeki ifadelerine İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun tepki göstermesine değinen Grossi, söylediklerinin tamamen uluslararası hukukta yer alan ifadeler olduğunu, çeşitli anlaşmalarda, Birleşmiş Milletler (BM) kararlarında ve UAEA Yönetim Kurulunda alınan kararlarda da aynı ifadelere yer verildiğinin altını çizdi.
Grossi, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin paylaştığı son rapor üzerinden bu ülkedeki tesislere yönelik askeri müdahale yapılması yönündeki yorumlara da değinerek, Ajansın başına seçildiği tarihten bu yana her zaman diplomatik çözümlerin olasılığı için çaba sarf ettiğini, UAEA’nın da benzer bir yaklaşım içinde olduğunu ve bir diplomat olarak askeri güç kullanılması seçeneğine olumlu bakmadığını sözlerine ekledi.
Yüzde 83,7 oranında uranyum parçacıkları tespit edilmişti
Grossi, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin paylaştığı raporda, bu ülkenin Fordo Nükleer Tesisi’nde yüzde 83,7 oranında saf zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları tespit edildiğini açıklamış, bu gelişme tepkilere yol açmıştı.
Bunun üzerine Grossi, 3-4 Mart’ta Tahran’a bir ziyaret gerçekleştirmiş, burada Cumhurbaşkanı Reisi dahil üst düzey yetkililerle görüşerek 3 başlıktan oluşan bir mutabakata imza atmıştı.
Mutabakatta, Ajans ve İran arasında gerginliğe yol açan, nükleer bulguların tespit edildiği 3 yere ilişkin çözüme kavuşturulması gereken sorulara yönelik Tahran yönetiminin daha fazla bilgi vereceği ve müfettişlere erişim izni taahhüt ettiği belirtilmişti.
Ajansın İran’ın nükleer faaliyetlerini denetlemek amacıyla kullandığı kamera ve benzeri sistemleri Haziran 2022’de kaldıran İran’ın bu sistemleri yeniden aktif hale getirileceği kaydedilmişti.
Ayrıca Tahran yönetiminin raporda yer alan yüzde 83,7 oranında saflıkta zenginleştirilmiş uranyum parçacıklarına ilişkin gerekli açıklamayı yapacağı da ifade edilmişti.
4ºC
Ankara
