Ülke profili: Myanmar

Eski bir İngiliz sömürgesi olan Myanmar, 4 Ocak 1948'de Burma Birliği ismiyle bağımsızlığını ilan etti, 1989'da ise Myanmar Birliği Cumhuriyeti adını aldı.

Nepido'nun başkent olduğu ülkede, 54 milyonluk nüfusun yüzde 68'i Bamar etnik grubundan oluşuyor.

[Grafik: TRT Haber / Bedra Nur Aygün]

Kronoloji: Asker, yönetimin ortağı

Myanmar, 1958-1960 darbe yönetimi dışında, kuruluşundan 1962 yılına kadar demokratik yollarla yönetildi. 1962'de Genelkurmay Başkanı Ne Win, yönetime el koydu. Bu idare, çeşitli formlarla 2011'e kadar süregeldi.

2011'de ise eski General Thein Sein sivil hükümeti kurdu, ancak ülke meclisinin dörtte biri yine askerlerden oluşuyordu.

Nihayet 2015 yılında, nispeten demokratik sayılabilecek bir seçim yapıldı. Bu seçimde Aung San Suu Kyi'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği iktidara geldi; Htin Kyaw devlet başkanı seçildi. 2016'da göreve başlayan Kyaw, 2018'de koltuğu Win Myint'e devretti.

Lider figür: Aung San Suu Kyi

Myanmar'ın bağımsızlık sürecinin öncülerinden General Aung San'ın kızı olan Aung San Suu Kyi, ülkedeki darbeci otoritelere karşı "insan hakları yanlısı" imajıyla tanındı.

[Aung San Suu Kyi (ortada) destekçilerine konuşma yapıyor, Rangoon, 1989. | Fotoğraf: Reuters]

1989-2010 yılları arasında tutuklu bulunan Suu Kyi, 1991'de Nobel Barış Ödülü'nü aldığı dönemde de ev hapsindeydi.

2015 yılındaki seçimlerde, partisi Ulusal Demokrasi Birliğinin (NLD) iktidara gelmesiyle ülkenin fiili lideri konumuna yükseldi, ancak oğullarının İngiliz vatandaşı olması nedeniyle, anayasa uyarınca devlet başkanlığına geçemedi.

[Aung San Suu Kyi | Fotoğraf: Reuters]

Suu Kyi, sonraları, Arakanlı Müslümanlara yönelik zulme sessiz kaldığı için eleştirilerin odağında yer aldı.

2009 yılında Uluslararası Af Örgütü'nden aldığı Vicdan Elçisi Ödülü de geri çekildi.

Kanayan yara: Arakanlı Müslümanlar

Ülkenin, darbeci yönetimleri haricinde gündeme geldiği ilk başlık, Müslümanlara karşı olumsuz uygulamalar oldu.

Arakan'da 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.

[Fotoğraf: Reuters]

Myanmar ordusu ile Budist çeteler, 2017 yılında ise sınır karakollarına saldırı düzenlendiği gerekçesiyle yine Arakanlı Müslümanlara yönelik kitlesel şiddet eylemlerine başladı.

[Fotoğraf: AA]

Bu dönemde binlerce Müslüman öldürüldü, çok sayıda kadın tecavüze uğradı. Haritadan silinen köyler uydu fotoğraflarına yansıdı.

Birleşmiş Milletler'e göre Bangladeş'e sığınanların sayısı 745 bini buldu.

Arakanlı Müslümanların yakılan evleri uydu görüntülerinde

Yeni darbe, "seçimlerde hile" gerekçesiyle yapıldı 

Myanmar'daki son seçim, 8 Kasım 2020'de gerçekleşti.

Suu Kyi'nin partisi NLD'nin galip ayrıldığı yarış sonrası, özellikle seçmen listelerindeki tutarsızlık tartışmalara yol açtı.

Myanmar ordusu, bu tartışmaların ardından, 1 Şubat 2021'de yönetime bir yıllığına el koyduğunu duyurdu. 

Myanmar'da askeri darbe: Olağanüstü hal ilan edildi

Suu Kyi ise destekçilerine, darbeyi kabul etmemeleri çağrısı yaptı.

Sivil idare ile askeri idarenin, uzun yıllardır yönetimi paylaşma konusunda problem yaşadığı ülkede gelecek dönemde neler olacağı merak konusu.