Koronavirüs salgını nedeniyle, 2019-2020 eğitim ve öğretim yılı bahar döneminde dönem sonu sınavları ile bu eğitim ve öğretim yılına ait diğer sınavların yüz yüze gerçekleştirilmeyeceği, dijital imkanlar veya proje gibi alternatif yöntemler uygulanarak yapılmasına ilişkin Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kararı, 11 Mayıs'ta üniversitelere bildirilmişti.
Bu kapsamda, uzaktan öğretimdeki değerlendirme süreçlerinde; dijital ortamlardaki gözetimli ya da gözetimsiz açık uçlu ya da çoktan seçmeli çevrimiçi sınavlar, ödevler, çevrimiçi kısa sınavlar, projeler, Öğrenme Yönetim Sistemi (ÖYS) etkinlikleri, ÖYS kullanım analitikleri ve benzeri uygulamalar kullanılabilecek.
Bu kararın ardından YÖK bünyesinde çeşitli üniversitelerden uzaktan öğretim alanında uzman öğretim üyeleri tarafından oluşturulan komisyon, dijital ortamda yapılacak ölçme ve değerlendirmeye ilişkin ilkelerin çerçevesini belirledi.
Kararlar, salgın dönemiyle sınırlı olacak
Komisyonca belirlenen genel ilkeler, YÖK Yürütme Kurulu tarafından son hali verilerek üniversitelere yazı ile duyuruldu.
Yazıda, YÖK üniversitelerden, dijital ortamda yapılacak ölçme ve değerlendirme süreçlerinde küresel salgın dönemiyle sınırlı olmak kaydıyla uygulanması gereken genel ilkeleri göz önünde bulundurulmasını istedi.
Buna göre, küresel salgın döneminde dönem sonu başarı puanlarının hesaplanmasında çevrimiçi sınav puanlarının yanı sıra mümkün olduğunca ödev, proje, tartışma ile ÖYS aktivitelerine katılım gibi değerlendirmelerin de teşvik edilmesi sağlanacak.
Sınav güvenlik tedbirleri
Dijital ortamlarda yapılacak sınavlarda "şeffaf ve denetlenebilirlik" esas alınarak, ÖYS'nin veya dijital ortamların izin verdiği sınav güvenlik tedbirleri uygulanacak.
Bu tedbirler arasında soruların rastgele seçilmesi, tam ekran ve tarayıcı kilidinin işlevselleştirilmesi bulunuyor.
Üniversitelerde çevrimiçi sınav uygulamaları konusunda öğretim elemanları ve öğrenciler için bilgilendirme ve eğitim faaliyetleri yapılacak.
Sınav başlamadan önce sınavın işleyişi, sınavın süresi, puanlama ilkeleri, öğrenci sorumlulukları, sınav itirazları ve etik kurallar konusunda öğrencilere açık ve net bilgilendirmeler gerçekleştirilecek.
İmkanlar dahilinde sınava girecek öğrencilerin e-Devlet kapısı üzerinden sisteme girişlerine öncelik verilecek.
Öğrencilere, internet alternatifi için çözümler üretilecek
Dijital ortamlara erişimi olmayan öğrencilere yönelik teknik destek sağlamak amacıyla yeni çözümler üretilecek. Bu kapsamda, öğrencilerin alternatif çevrimiçi erişim yollarının kullanılmasına izin verilecek.
Öğrencilere, bulunduğu yerdeki üniversite birimleri öncelikli olmak üzere gerektiği takdirde Milli Eğitim Bakanlığı ve diğer kamu kurumlarının bilgisayar ve internet olanaklarına erişim imkanı sağlanabilecek.
Kabul edilebilir sebeplerle sınava giremeyen öğrencilerin mağduriyet yaşamaması için telafi amaçlı çevrimiçi sınav imkanı verilecek. Teknik problemler yaşayan öğrencilerin sınavı tamamlamaları için gerekli prosedürler belirlenecek.
Ödev, proje ve araştırma raporlarının değerlendirilmesinde intihal tespit programları kullanılabilecek.
Öğrenciler teknik ve idari destek alabilecek
Çevrim içi değerlendirmelerde, sınavın türüne uygun olarak öğrencilere yeterli süre verilecek. Dezavantajlı, engelli öğrencilerin sınavlarının dijital ortamda sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için gerekli bütün tedbirler alınacak.
Mezuniyet durumundaki öğrencilerin staj uygulamalarının değerlendirilmesinde küresel salgın dönemi şartları göz önünde bulundurularak ilgili yükseköğretim kurumları tarafından gerekli düzenlemeler yapılacak.
Kurumsal sistemler üzerinde yürütülmeyen sınavlar "şeffaf ve denetlenebilir" olması için ilgili öğretim elemanı tarafından kayıt altına alınacak ve arşivlenecek.
Öğrencilere verilen ödev ve proje çalışmalarında dersin kredisi ve Avrupa Kredi Transferi ve Biriktirme Sistemi (AKTS) iş yükü göz önünde bulundurulacak.
Ayrıca üniversitelerde dijital ortamlardaki sınav sürecinin aksamadan yürütülmesi için öğrencilerin teknik ve idari destek alabileceği yapılanmalar oluşturulacak.
