Resim, müzik veya zihinsel yetenek… Bu alanlardan birinde üstün yetenek sahibi olan binlerce öğrenci Bilim ve Sanat Merkezleri Sınavı’yla (BİLSEM) henüz ilkokul çağında tespit ediliyor. Ardından lise son sınıfına kadar, yeteneklerine uygun alanlara göre ayrılan Bilim ve Sanat Merkezleri’nde eğitim alıyor.
Türkiye genelinde 279 BİLSEM bulunuyor. 2 bin 579’u ilkokul, 43 bin 954’ü ortaokul ve 10 bin 842’si lise öğrencisi olmak üzere toplam 67 bin 375 öğrenci eğitim alıyor.
Her yıl binlerce öğrenci BİLSEM’e girmek için sınavdan geçiyor. Velilerin en fazla merak ettiği soruların başında ise BİLSEM’e girmeye hak kazananların nasıl bir eğitim aldığı geliyor. BİLSEM’de nasıl bir çalışma sistemi bulunuyor? Öğrencilerin akademik gelişimlerine ne gibi faydası oluyor? BİLSEM konusunda tüm merak edilenleri İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı TRT Haber’e anlattı.
Örgün eğitimden farklı bir uygulama yapılıyor
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Levent Yazıcı BİLSEM’in çalışma prensibiyle ilgili olarak, “Öğrencilerimizin eğitimlerini aksatmayacak şekilde, kendi özel yetenekleri ve yeterliliklerinin farkında olmalarını sağlayarak -tamamen akademik ders programlarının dışında- proje tabanlı gelişimi hedefleyen çok yönlü bir çalışma mekanizması” tanımı yapıyor.
BİLSEM’deki eğitim süreci, örgün eğitim kurumlarından farklı olarak yürütülüyor. Yazıcı, verilen eğitimi şöyle anlatıyor:
“Üç kategori üzerinden bu çalışma yürüyor. Birincisi öğrencilerimizin genel olarak zihinsel yeterliliklerini geliştirmeyi hedefliyor ki, bunu daha çok akademik becerilerinin geliştirilmesi üzerine temellendirebiliriz. Diğeri resim ve müzik alanını oluşturuyor. Ama her bir öğrencimizin kendi gelişim alanları bireysel öğrenme ve gelişim hızları dikkate alınarak küçük gruplarla çalışma imkanı buluyorlar.”
Öğrencilerin BİLSEM’e devam ederken bir değerlendirme, ölçme uygulamasına tabi olmadığınının altını çizen Yazıcı, “Bir sınıfta başarılı ya da başarısız olma kavramı yok. Onların daha çok proje tabanlı geliştirilmesi hedefleniyor. Nitekim Bakanlığımız bu merkezleri fikri mülkiyet çalışmalarında; yani patent, faydalı model gibi alanlarda da merkezi bir nokta olarak değerlendirdi. Çok sayıda öğrencimiz de ürettikleri projeler ve özgün çalışmalarla buna katılmış oldu” diyor.
Sınava girecek öğrenciler seçiliyor
BİLSEM Sınavı’na her öğrenci giremiyor. Sınava katılacak öğrenciler bir süzgeçten geçirilerek seçiliyor. Yazıcı, seçim aşamasını şöyle anlatıyor:
“Okullarımızda yönlendirme komisyonumuz var. Okul müdürümüzün başkanlığında müdür yardımcılarımız, okulumuzun rehberlik ve psikolojik danışmanları, sınıf öğretmenleri katılıyor çalışmaya. Bu yönlendirme komisyonumuz, okullarındaki öğrenci sayısının toplam yüzde 20’sinden fazla olmamak kaydıyla öğrencilerimizi aday olarak belirliyor.”
BİLSEM’in çocuklarının kendi yeterliliklerini geliştirmeye dönük özel bir uygulama olduğunu ifade eden Yazıcı, “Öğrencilerimizin mutlaka bu çalışmaya katılmalarını önemsiyorum. Velilerimiz de buna mutlaka ilgi gösteriyor. Her Çocuğumuz gerçekten çok biricik ve her birinin kendine özgü birçok farklılıkları ve yetenekleri var” şeklinde konuşuyor.
İstanbul'da 17 bin öğrenci BİLSEM’e devam ediyor
İstanbul’da halen 23 Bilim ve Sanat Merkezi bulunuyor. Yaklaşık 17 bin öğrenci bu merkezlerde eğitim alıyor. Eğitim verilen kurumlardan biri de Bahçelievler İTO Bilim ve Sanat Merkezi…
İlkokul 2’nci sınıf seviyesinden lise son sınıfa kadar farklı yaş gruplarından bin 287 öğrenci merkezde eğitim alıyor. Bahçelievler İTO Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Hüseyin Hilmi Akalın, verdikleri eğitimi şöyle anlatıyor:
“Burada öğrencilerimiz kendi okullarından çıktıktan sonra haftada en az 6 saat olmak üzere 30 saat destek eğitimi alıyor. Bu destek eğitimi çocukların kendi alanlarını bulup, yönlendirilmeleri için yapılıyor. Robotik resim, müzik, akıl oyunları, fizik, kimya, biyoloji gibi çeşitli alanlarda eğitimler veriliyor. Hafta içi de 15.30’dan 20.30’a kadar istedikleri saatte gelebiliyorlar. Hafta sonu ise cumartesi gruplarımız var. Hatta cumartesi gruplarımız talep görürse pazar günü de açıyoruz.”
Öğrenci projeleri TÜBİTAK tarafından destekleniyor
BİLSEM’de verilen eğitimin içeriği veliler tarafından çok iyi bilinmiyor. Bu noktada en fazla merak edilen soruyu Akalın yanıtlıyor:
“Velilerimiz ‘Üniversite sınavına faydası olacak mı? LGS’ye faydası olacak mı? Matematiği zayıf, biraz matematik alsın' gibi tekliflerle bize geliyor. Ancak amaç çocuğun yeteneğini keşfetmek... Sonra yeteneği alanında eğitim alıyor. Buradaki akademik fayda çocuğun kendini geliştirmesi. Çeşitli yarışmalarda derece yapan öğrencilerimize, mesela TÜBİTAK yarışmalarında ilk üçe giren öğrencilerimize, üniversite için ek puan veriliyor. Genelde TÜBİTAK yarışmalarında da BİLSEM’ler söz sahibi olduğu için çocuklarımıza akademik olarak böyle bir faydası oluyor.”
BİLSEM’lerde eğitim gören çocuklar, pek çok başarı elde ediyor. Akalın, kendi şubelerinden örnek veriyor:
“Bahçelievler Bilim Sanat Merkezi olarak en çok başarılı olduğumuz alan Erasmus projeleri. Ve bizim 9 tane projemiz var... Her sene tahmini 130 öğrencimizi yurt dışına götürüyoruz. Erasmus haricinde TÜBİTAK projelerinde çok iyiyiz. TÜBİTAK 4004-5-6-7 projelerinde her sene birer tane projemiz TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazanıyor.”
BİLSEM’e devam eden öğrencilere her program sonunda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sertifika veriliyor. Bu sertifikalar sadece yurt içinde değil, yurt dışında da geçerli oluyor.