Ticaret Bakanı Ömer Bolat, otomotiv piyasasında son dönemde yaşanan spekülatif fiyat oluşumları ile stokçuluk ve sıfır taşıta erişim sıkıntılarını ortadan kaldırmak ve sektörde adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısını yeniden tesis etmek üzere çalışmalara titizlikle devam edildiğini söyledi.
Bu çerçevede bir yandan makroekonomik tedbirleri alırken, bir yandan da ihtiyaç duyulan düzenlemeleri gecikmeksizin hayata geçirdiklerini vurgulayan Bolat, "Kamuoyunun da yakinen takip ettiği üzere, bakanlığımız tarafından son dönemde pazarlama, satış ve ilan kısıtlamalarına yönelik düzenlemeler yürürlüğe konulmuş olup, söz konusu düzenlemelerin uygulanmasını sağlamaya yönelik yürütülen yoğun denetim faaliyetleri sonucunda, düzenlemelere aykırı hareket edenlere caydırıcı cezalar uygulanmakta. Uzun vadeli hedeflerimiz arasında otomotiv sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısının yeniden tesisi ile tüketici mağduriyetlerinin yaşanmadığı bir piyasanın oluşması yer almakta" dedi.
'Dengelenme süreci yaşıyoruz'
Bolat, oldukça dinamik bir alan olan otomotiv piyasasındaki gelişmelerin aralıksız takip edildiğine dikkat çekerek, "Dünyada yaşanan enflasyonist ortam ile araç bulunurluk sıkıntısının da ülkemizde etkili olduğu bu süreç boyunca ortaya koyduğumuz çalışmalarımız neticesinde önemli mesafeler aldık. Hayata geçirdiğimiz tedbirlerin ve yaptığımız yoğun denetimlerin piyasanın işleyişi noktasında müspet etki yarattığını ve otomotiv piyasasında bir dengelenme süreci yaşandığını gözlemliyoruz. Önümüzdeki günlerde otomotiv piyasasındaki normalleşmenin artarak devam edeceğini öngörmekle birlikte, otomotiv sektörü temsilcilerinin görüşleri de dikkate alınarak, ihtiyaç duyulması halinde, ilave tedbirleri ivedilikle uygulamaya almaktan çekinmeyeceğiz. Bakanlık olarak haksız ve adaletsiz uygulamaları ile vatandaşlarımızı mağdur edenlerle mücadelemiz kararlılıkla sürecektir" diye konuştu.
Haksız fiyat artışına 137 milyon 114 bin 620 lira ceza
Bolat, haksız fiyat artışı yapan ve bu yüzden vatandaşları olumsuz etkileyip, iyi niyetli işletmeleri de zan altında bırakan fırsatçı firmaları sıkı şekilde takip ettiklerini belirtti. Bolat, "Bu bağlamda, tüm denetimlerimizi ve değerlendirmelerimizi titizlikle yapmaya özen gösteriyor ve istisnasız her paydaşın yararına olacak şekilde hareket ediyoruz. Bu sebeple, tüm aktörlerle yakın temas halinde, zaman zaman kapsamlı istişare toplantıları yaparak sektörün sorunlarını ve çözüm önerilerini birlikte tartışıyoruz. Denetimlerimiz, günlük olarak rutin bir şekilde devam etmekte. Bu minvalde, 81 ilimizdeki ticaret il müdürlüklerimiz aracılığıyla temel gıda ve ihtiyaç malzemeleri ile birlikte olağanüstü hal, afet ve ekonomik dalgalanma dönemlerinde kullanılacak acil ihtiyaç ürünlerinde bugüne kadar 55 bin 392 firma ve 314 bin 878 ürün haksız fiyat artışı kapsamında denetlendi. Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu'muzca tespit edilen aykırılıklar nedeniyle 1903 firmaya toplam 137 milyon 114 bin 620 TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar verildi" dedi.
'İlave destek veriyoruz'
Bolat açıklamasını şöyle sürdürdü:
"2021 yılında ilk defa yüzde 1 seviyesini aşan küresel ihracattan alınan pay 2022 yılında yüzde 1,02'ye ve 2023 yılı ilk iki çeyreğinde ise yüzde 1,03'e yükseldi. İhracattaki ürün çeşitliliğini her geçen gün artırdıklarını vurgulayan Bolat, "İnsansız hava araçları ve silahlı dron teknolojisinde dünyanın önde gelen 3 ülkesi arasındayız. Bu başarılarımıza ek olarak ihracatımızdaki ürün çeşitliliğini her geçen gün artırmaya devam ediyoruz. Geçtiğimiz yıl ülkemizden insansız hava taşıtları, hava taşıtlarının aksam ve parçaları, katmanlı üretim için makineler gibi katma değeri yüksek ürünlerin yer aldığı 12 bin 747 farklı ürünü ihraç ettik. 2023 yılında da 12 bin 559 farklı ürünü dünyanın birçok farklı noktasına ulaştırarak, ülkemizin adını duyurmaya devam ettik. Ülkemizin önemli üst politika belgelerinden birisi olan 12'nci Kalkınma Planı ve bakanlığımız tarafından yayımlanan İhracat Ana Planı'nda kimya, ilaç-tıbbi cihaz, makine, elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik, raylı sistem araçları öncelikli sektörler olarak belirlendi. Bu sektörlerimizin ihracatımız içindeki paylarını artırmak ve bu yönde politikalar geliştirmek nihai hedefimiz. Bu sektörlerimizi hedef sektörler olarak belirledik ve ilave destekler veriyoruz."
'1 trilyon 430 milyar TL'lik büyüklüğe ulaşılması beklenmekte'
Bolat, e-ticaretin mevcut durumunda e-ticaret pazar yerlerinin önemli bir satış kanalı olarak karşılarına çıktığını vurgulayarak, şöyle konuştu:
"2022 yılında ülkemizde e-ticaret hacmi bir önceki yıla göre yüzde 109'luk artışla 800,7 milyar TL olarak gerçekleşmiş olup, 2023 yılında ise 1 trilyon 430 milyar TL'lik bir büyüklüğe ulaşılması beklenmekte. 2022 yılında sipariş adetleri yüzde 43 artış ile 3 milyar 347 milyon adetten, 4 milyar 787 milyon adede yükseldi. 2021 yılında 484 bin 347 olan e-ticaret faaliyetinde bulunan işletme sayısı ise 2022 yılında 548 bin 688'e ulaştı. Bu işletmelerin 533 bin 19'u, elektronik ticaret pazar yerlerinde faaliyet göstermekte. İşletmelerin e-ticaret pazar yerlerine göre dağılımına bakıldığında ise yüzde 80'inin yalnızca bir, yüzde 12,6'sının iki, yüzde 4'ünün üç ve yüzde 3,4'ünün dört ve üzeri pazar yerinde satış yaptığı görülmekte. Türkiye'de lojistik ve taşımacılık sektörünün hizmet ihracatımızdan aldığı pay yüzde 40'lar seviyesine ulaşmış olup; sektör, hizmet ihracatımızda turizm/seyahat sektöründen sonra ikinci sırada bulunmakta. 2023 yılı sonunda sektör ihracatının 40 milyar dolar seviyelerini aşmasını hedeflemekte ve sektörümüzü çeşitli mekanizmalarla desteklemekteyiz. Dünyada yaşanan hızlı dönüşümle birlikte yeni nesil teknolojiler ve yazılımlar ön plana çıkmaya başladı. Firmalarımızın ihracata yönelik faaliyetlerini, yurt dışına açılımlarını en etkin biçimde destekliyoruz ve desteklemeye devam edeceğiz."
Ayrıca Bolat, tarım ürünlerini standardize ederek, modern depolarda depolanan, arz ve talep dengesini sağlayarak fiyat istikrarına katkı sağlanan, ürün israfını ve zayiatını en aza indiren lisanslı depoculuk sisteminde 9,6 milyon ton depolama kapasitesine ulaşıldığını bildirdi. Sistemin ülkede geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için çalışmalara devam edildiğini vurgulayan Bolat, önümüzdeki süreçte hedefin lisanslı depolama kapasitesini 20 milyon tona ulaştırmak olacağını söyledi.
'Yıl sonu 55 milyar TL'ye taşımak istiyoruz'
Bolat, bakanlık olarak ihracatçıların daha düşük maliyetli finansman imkanlarına kavuşması için Türk Eximbank ile iş birliği içinde, etkin şekilde çalıştıklarını söyledi. Bolat, sadece ihracatçıların erişimine açık olan İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi'nin (İGE AŞ), başta küçük ve orta ölçekli firmalar olmak üzere, ihracatçıların ihracat kredisi bağlamında finansmana erişimlerinin kolaylaştırılmasını, ihracat hacminin sürdürülebilir şekilde artırılmasına ilave bir katkı sağladığını vurguladı. Bolat, "Bu amaçla 2022 yılının mart ayında faaliyete geçen İGE AŞ, çok kısa bir sürede halihazırda 43 milyar TL (25/09/2023 tarihi itibarıyla) ihracat kredisine kefalet vererek ihracatçılarımızın finansmana erişimine, her geçen gün güçlü bir katkı sunmakta. 2023 yılı sonu itibariyle bu rakamı, 55 milyar TL'ye taşımak istiyoruz. Ticaret Bakanlığı olarak, önemli paydaşlarımız Türk Eximbank ve İGE AŞ ile iş birliği halinde ihracatçılarımızın ihtiyaçları doğrultusunda ihracat destekleri ve ihracat finansman araçlarını birlikte ele alarak projelendirmek suretiyle ihracat teşvik mekanizmasının etkinliğini artırmayı, oluşan çarpan etkisi ile sürdürülebilir ihracat artışına katkı sağlamayı planlıyoruz. Böylelikle, sürdürülebilir ihracat artışı hedefimizle Bakanlık olarak, ihracatçılarımızın dünya pazarlarında hak ettikleri yeri sağlamlaştırmalarına yönelik her türlü politikayı etkin bir şekilde uygulamaya devam edeceğiz" diye konuştu.
'20 milyar dolardan 80 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz'
Bolat, uluslararası ekonomik sistemden de bahsederek, temel politikalara ilişkin, "Ülkemize ortalama mesafesi 8 bin 500 kilometre olan 18 ülkeye yönelik ihracatımızı artırmak amacıyla geliştirilen 'Uzak Ülkeler Stratejisi' ile ihracatçılarımızın Uzak Doğu'dan Latin Amerika'ya, belirlenen ülkeler ile ticari ve ekonomik iş birliğini artıracak, fuar katılımı, ticaret heyetleri, ikili anlaşma ve tanıtım faaliyetlerini yoğunlaştıracağız. Stratejimiz kapsamındaki ülkelere ihracatımızı, 20 milyar dolardan 80 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda, 2023 yılı sonuna kadar toplam 32 ticaret heyeti programı ile toplam 66 heyet programı ve 119 yurtdışı fuar ile toplam 526 uluslararası fuar düzenlenecek" dedi.
Hedef, 2028 yılında yüzde 30'a yükseltmek
Bolat, 'İslam Ülkeleri İhracat Geliştirme Stratejisi' doğrultusunda ise İslam ülkelerinin ihracattaki yüzde 26'lık payının 2028 yılında yüzde 30'a yükselmesini hedeflediklerini vurguladı. Bolat, her bir ülkenin pazar yapısını inceleyerek, potansiyel sektör ve ürün belirleme çalışmalarını her biri alanında uzman kişilerle birlikte titizlikle sürdürdüklerini belirterek, "Politikamızı bu temeller üzerine inşa ediyoruz. Kapsamlı bir araştırma ve istişare sürecinin ardından tespit edilen potansiyel ürünler ve sektörler çerçevesinde, firmalarımız için bir yol haritası ortaya koymayı amaçlıyoruz. Pazara giriş stratejileri, tanıtım ve pazarlama yöntemlerinin yer aldığı bu yol haritası kapsamında İslam ülkelerine yönelik ihracatımızda artış sağlanması ve ihraç ürünlerimizin tanıtımı amacıyla Ticaret Heyeti, Özel Nitelikli Alım Heyeti ve Ülke Genel Alım Heyeti programları düzenlenmesi planlanmakta olup, ayrıca yurt dışı fuar organizasyonları ve Expo 2023 Doha'ya ülkemizin katılımı ile bölgeye yönelik etkinliklerin artırılmasını hedefliyoruz" diye konuştu