6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi ''Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım'' temasıyla Şişli'deki bir otelde gerçekleştirildi.
Çevrimiçi ve fiziki olacak şekilde hibrit yapıda gerçekleştirilen kongreye Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de katıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da programa yazılı mesaj ileterek, hayırlı olması temennisinde bulundu.
Bakan Nebati, ''Bir yandan küresel ölçekte içinden geçilen sancılı süreçlere şahitlik ederken, bir yandan da çok ciddi paradigma değişimlerine şahit oluyoruz. Salgınla birlikte başlayan arz şokları ve tersine küreselleşme süreci, tüm ülkeler açısından zorlu koşulları beraberinde getirdi. Aldığımız tedbirlerle, salgının olumsuz etkilerini kısa sürede bertaraf ederek, 2021 yılında ekonomimizde yüzde 11,4 ile son 50 yılın en hızlı büyümesini gerçekleştirdik. 2022 yılının ilk dokuz aylık döneminde de yüzde 6,2'lik güçlü bir büyüme kaydetmeyi başardık. Böylece, Kovid-19 salgını sonrasında güçlü büyüme kaydeden ülkelerden biri olmaya devam ediyoruz'' dedi.
''Faiz artışları dünyayı hızla resesyona doğru sürüklüyor''
Bakan Nebati, şunları söyledi:
''Bu yılın başında ortaya çıkan jeopolitik riskler de salgın sonrası süreçte, küresel ekonomide yeni sorunlara sebep oldu. Özellikle gıda ve enerji fiyatlarında beklentilerin çok ötesinde gerçekleşen fiyatlamalar neticesinde tüm dünyada uzun süredir eşine az rastlanan maliyet kaynaklı bir enflasyonist ortam oluştu. İçinden geçtiğimiz bu zorlu süreçte, tüm dünyada enflasyon oranları rekor yüksek seviyelere ulaşırken birçok ülke, politika faizlerini artırma yoluna gitti. Ardı ardına gerçekleştirilen faiz artışları, bugün dünyayı hızla resesyona doğru sürüklüyor. Ancak biz, bu süreçte kararlılıkla uyguladığımız Türkiye Ekonomi Modelimizle yatırım ve üretimden taviz vermeden, istihdam ve ihracatta emin adımlarla ilerlemeye devam ediyoruz. Uyguladığımız selektif kredi politikası ve makro ihtiyati tedbirlerle kredileri üretken ve istihdam oluşturma potansiyeli yüksek alanlara yönlendirmeyi sürdürüyoruz. Attığımız adımların etkilerini Ekim itibarıyla 253 milyar doları aşan ihracat ve Eylül itibarıyla yüzde 10,1 seviyesine gerileyen işsizlik rakamlarında da açıkça görmekteyiz.''
Katılım Finans Strateji Belgesi'nin yakın zamanda yayımlandığını hatırlatan Bakan Nebati, ''Ülkemizin faizsiz finans alanında da önemli bir üs haline dönüşmesi hedefimiz doğrultusunda Katılım Finans Kanunu çalışmalarımızı da kısa süre içerisinde tamamlayacağız` dedi. Bakan Nebati, her ölçekteki şirket ve projenin öz kaynak ya da borçlanma araçları yoluyla fonlama sağlayabileceği bir sermaye piyasası ekosistemini oluşturduklarını belirtti.
Bakan Nebati, Darphane Altın Sertifikası'yla 5 ton altın karşılığı olmak üzere 500 milyon adet sertifikanın yatırımcılara sunulduğunu ve yeşil ihraçların uluslararası kabul görmüş standartlara göre yapılmasının ve bu kapsamda gerçekleştirilen ihraçların, güncel rakamlarla 4 milyar liraya ulaştığını ifade etti.
''Borsa İstanbul'un küresel ölçekte dikkat çeken bir borsa''
Bakan Nebati, ''Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da sermaye piyasalarımız büyümesini halka arzlarla sürdürmüştür. 2022 Kasım ayı itibarıyla 33 adet şirket toplam 14,2 milyar liralık halka arz gerçekleştirmiştir. Son 2 yıldaki halka arzlarla birlikte borsamızda işlem gören şirket sayısı da 482'ye ulaşmıştır. Piyasa derinliğinin göstergesi olan işlem hacmi açısından Borsa İstanbul'un küresel ölçekte dikkat çeken bir borsa olduğunu ve benzerlerinden pozitif ayrıştığını biliyoruz. Borsamız, İşlem Hacminin GSYH'ya oranında dünyada ön sıralarda yer almaktadır. Bu veri bize borsamızın oldukça likit olduğunu da gösteriyor. Diğer taraftan Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin piyasa değerinin gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı uzun yıllardır yüzde 20-30 arasında dalgalanıyor. Bu oran, gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık yüzde 60 civarında. Hem ilk halka arzlar yoluyla, hem de bedelli sermaye artırımları ve ikincil halka arzlarla bu oranın ülkemizde de artırılması için borsada işlem gören şirketlerin nitelik ve niceliğinin artırılması önem kazanıyor. Borsa İstanbul bizim bir değerimiz. Borsa İstanbul'a biz mümkün olduğunca her türlü katkıyı, bakanlık ve ekonomi yönetimi olarak vermek durumundayız. Ülkemiz, her türlü enstrümandan faydalanılan bir ülke konumuna getirilmeli. Sermaye piyasalarımız bugün, halka arzların yanında borçlanma araçları yoluyla da şirketlere finansman sağlama konusunda önemli bir alternatif mecra haline gelmiştir'' dedi.
Nebati, pay piyasasındaki yatırımcı sayısının 1 milyon kişi civarında seyrederken, son dönemde bu rakamın 3,2 milyona ulaştığını da söyledi.
''Finansal eğitim portalını hayata geçirmeyi planlıyoruz''
Bakan Nebati, finansal okuryazarlığın önemine değinerek, ''Piyasadaki tüm paydaşların katılımıyla önümüzdeki dönemde bütüncül bir finansal eğitim portalını hayata geçirmeyi planlıyoruz. Böylece, her yaştan yatırımcılarımız güvenilir bilgiye kolayca erişerek finansal okuryazarlık yetkinliklerini artırma imkanına kavuşmuş olacaklar'' ifadelerini kullandı.
Bakan Nebati, ''Sermaye piyasalarımızın gelişmesi açısından diğer bir kritik husus da ülkemizin tasarruf seviyesinin daha yüksek seviyelere çıkarılmasıdır. Bu doğrultuda, Orta Vadeli Program'da yurtiçi tasarruf oranının hem kamu hem de özel kesim tarafından artırılarak 2025 yılında yüzde 32,6'ya yükseltilmesini hedefliyoruz. Bu hedeflere ulaşabilmek için, sermaye piyasalarını da yakından ilgilendiren bireysel emeklilik sistemine özel bir önem veriyoruz. 2013 yılından bu yana devam eden yüzde 25 devlet katkısını, bu yılın başında yüzde 30'a çektik. Yakın dönemde bu sistemden 18 yaş altı gençlerimizin de yararlanmasının önünü açtık. Attığımız tüm bu adımlar sayesinde emeklilik yatırım fonlarının büyüklüğü 395 milyar liraya yükselmiştir. Her yıl katlanarak gideceğiz. Çok önem verdiğimiz bir alan. Bütün yöneticilerimiz bu konuda gerekli hassasiyeti gösteriyor. Bu fonlardaki güçlü büyüme performansını destekleyerek sermaye piyasalarımız için kalıcı bir kaynak haline getirmeyi hedefliyoruz'' dedi.
Yatırım fonlarına olan ilginin arttığını belirten Bakan Nebati, ''Bu ilgi sayesinde menkul kıymet yatırım fonlarının büyüklüğü 565 Milyar lira seviyesine ulaşmıştır. Menkul kıymet yatırım fonları ve emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf düzeyinin toplamda neredeyse 1 trilyon lira sınırına dayanmış olması, ülkemizde yerli kurumsal yatırımcı tabanının oluşmaya başladığını gösteriyor'' ifadelerini kullandı.
Bakan Nebati, Türkiye Yüzyılı'nın da hep birlikte inşa edileceğini vurguladı.