Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS) Dijital Tanıtım Toplantısı'nda "Elektronik Ticaret Bilgi Platformu" hakkında bilgi vererek, Türkiye'nin ilk kez derlenen e-ticaret verilerini açıkladı.
Türkiye ekonomisi için son derece stratejik bir alan olan e-ticaret sektörüyle ilgili Ticaret Bakanlığının iki çalışmasını paylaşmak istediklerini belirten Pekcan, bunlardan ilkinin "ETBİS", diğerinin de girişimci ve tüketicilere rehber niteliğinde geliştirdikleri "e-Ticaret Bilgi Platformu" olduğunu söyledi.
Pekcan, e-ticaret uygulamalarının KOBİ'lerin, üretici birliklerinin, belli iş kollarında faaliyet gösteren esnafın ve dış ticaret alanında nispeten tecrübesiz firmaların ticari faaliyetlerinin geliştirilmesi ve dış ticarete atılmalarının sağlanabilmesi bakımından büyük imkanlar sunduğunu ifade ederek, küçük firmaların, girişimcilerin, üreticilerin e-ticaret sayesinde ürünlerini tüm dünyaya tanıtma ve pazarlama imkanına kavuştuğunu dile getirdi.
Kişilerin ve ürünlerin hareketliliğinin kısıtlandığı yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını sürecinde e-ticaretin önemi ve değerinin daha da fazla ortaya çıktığına dikkati çeken Pekcan, bu çerçevede e-ticaretin gelecekteki önemini artırarak sürdüreceğini vurguladı.
"Vatandaşlar sitelerin güvenirliğini ETBİS'ten sorgulayabilecek"
Pekcan, e-ticaretin son yıllarda önemli mesafe kaydetse de küresel ekonomi içinde halen görece yeni bir alan olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:
"Firmaların e-ticareti etkinlikle kullanabilmesine yönelik politikalar geliştirmek için bu sektörle ilgili somut ve bilimsel verilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle Ticaret Bakanlığı olarak oldukça proaktif davranıp, ülkemizde e-ticaretle ilgili etkin politikalar geliştirebilmek, sektördeki tüm paydaşları bilgilendirmek ve kamuoyunu sektörle ilgili bilinçlendirmek adına ETBİS'i, Elektronik Ticaret Bilgi Platformu'nu ve güven damgasını hayata geçirdik. ETBİS ve Elektronik Ticaret Bilgi Platformu'nda yer alan pek çok bilgi ve kaynağa 'eticaret.gov.tr' adresinden ulaşabilirsiniz. Burası, tüm firmalarımıza ve vatandaşlarımıza ücretsiz olarak açıktır."
Bu sitede yer alan özelliklerden bir tanesinin de "Kayıtlı Site Sorgulama" seçeneği olduğunu belirten Pekcan, "Burası özellikle tüketicilerimizin alışveriş yapmak üzere olduğu e-ticaret sitesiyle ilgili sorgulama yapabilecekleri bir alan. Tüketicilerimiz, e-ticaret sitesi ETBİS'e üye midir, güven damgası var mıdır, tek tıkla e-ticaret sitesine ilişkin tanıtım ve reklamlara ve iletişim kanallarına ETBİS üzerinden ulaşabilecekler. Bunların ötesinde, e-ticaret bilgi kaynağı olarak tasarlanan platformumuzda bir e-Ticaret Akademisi yer almakta. Bu akademi üzerinden işletmelerimize ve tüketicilerimize online ve ücretsiz olarak e-ticaret ve e-ihracat eğitimleri vermekteyiz. Burada e-ticaret sitesi kurulumundan e-ihracat yapılmasına kadar pek çok konuyu içeren 33 eğitim videosu ile 74 eğitim dokümanı ‘e-Ticaret Akademisi'nde vatandaşlarımızın hizmetine sunulmuştur." bilgilerini verdi.
"e-Ticaret danışmanı özelliği kişiye özel çözümler sunacak"
Bakan Pekcan, ayrıca, sitede yer alan "e-Ticaret Danışmanı" özelliği ile site kullanımını oldukça kolay ve kişiye özel hale getirdiklerini ifade ederek, platformda ayrıca, e-ticaret konusunda güncel haber ve raporlara da yer verildiğini anlattı.
Sektörel etkinliklerin de burada paylaşıldığını vurgulayan Pekcan, anketler düzenlenebildiğini, "Forum" bölümünde işletmelerin ve tüketicilerin bir araya getirilerek fikir alışverişinde bulunmalarının sağlandığını kaydetti.
"e-Ticaret Olarak KOBİ’lerin Yanındayız" kampanyasına yoğun ilgi
Bakan Pekcan, Ticaret Bakanlığı olarak geçen ay Türkiye'deki e-ticaret sektörü temsilcilerinin katılımlarıyla "e-Ticaret Olarak KOBİ’lerin Yanındayız" kampanyasını başlattıklarını hatırlatarak, "Kampanya KOBİ'lerimiz tarafından çok ilgi gördü. Bugüne kadar kampanyamızdan 135 bin KOBİ yararlanmıştır. Bunlardan 3 bini ilk kez e-ticaret üzerinden işlem yapan firmalar. Bu kampanya sayesinde 7 bin kişiye iş imkanı sağlandı, KOBİ'lerimize 1,2 milyar liralık ticaret hacmi kazandırılmış oldu." ifadelerini kullandı.
Ayrıca, pazara girişte dijital faaliyetler için destek mekanizmasını da açıkladıklarını anımsatan Pekcan, bunun yanı sıra daha güvenli bir e-ticaret altyapısı için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile iş birliği halinde yürüttükleri e-ticarette güven damgası uygulamasının ikinci ayağını kamuoyuna tanıttıklarını söyledi.
Pekcan, e-ticaret sektöründe ve dijital ekonominin tüm alanlarında firmaların yanında olmaya, onlara destek sağlamaya devam edeceklerini belirterek, "Ülke olarak e-ticaretteki potansiyelimizi en iyi şekilde kullanmak için özel sektörümüzle birlikte yoğun çalışarak projelerimizi sürdüreceğiz." dedi.
Bakan Pekcan, Türkiye'nin ilk e-ticaret verilerini açıkladı
Pekcan, Türkiye'nin ilk kez derlenen e-ticaret verilerini açıkladı. Bu verilerin bundan sonra sektörle ilgili yapılabilecek tüm analizlerde temel kaynak olacağını vurgulayan Pekcan, "Veri setlerimiz gelecekte daha da çeşitlendirilerek gelişecektir." diye konuştu.
Bakan Pekcan, şu bilgileri verdi:
"2019 yılı itibarıyla ülkemizde e-ticaret hacmi 136 milyar lira olarak gerçekleşti. 2019 yılı toplam e-ticaret tutarının yüzde 85'i yurt içi harcamalardan, yüzde 9'u diğer ülkelerin ülkemiz e-ticaret sitelerinden yaptığı alışverişlerden, yüzde 6'sı ise vatandaşlarımızın yurt dışı sitelerden yaptığı alışverişlerden oluştu."
Daha önce e-ticaret hacmi verilerinin 83,5 milyar lira civarında tahmin edildiğini anımsatan Pekcan, hesapların tahminlerin yaklaşık yüzde 64 üstünde çıktığını söyledi.
Pekcan, e-ticaret hacminin 97,5 milyar lirasının (yüzde 71,5'i) kartlı ödemeler, 8,9 milyar lirasının (yüzde 6,5) kapıda ödemeler ve 29,5 milyar lirasının da havale/EFT ödemelerinden oluştuğunu bildirdi.
Sektörel verileri de paylaşan Pekcan, "e-Ticarette hava yolları sektörü 15,3 milyar lira ile ilk sırayı alırken, bu sektörü giyim, ayakkabı ve aksesuar 13,8 milyar lira, beyaz eşya ve küçük ev aletleri sektörü 13,3 milyar lira, seyahat sektörü 9,3 milyar lira, elektronik 8,5 milyar lira, yemek sektörü ise 5 milyar lira işlem hacmiyle takip etti." ifadelerini kullandı.
Hava yolları ve seyahat sektörleri kapsam dışında bırakıldığında ise e-ticaret hacminin 111,4 milyar lira olduğuna dikkati çeken Pekcan, şu değerlendirmede bulundu:
"Sipariş sayıları bakımından kartlı işlemler içinde e-ticaretin payını analiz ettiğimizde, yazılım sektörü yüzde 75 ile ilk sırayı alırken, bu sektörümüzü çiçekçiliğin yüzde 62, hava yollarının yüzde 60, kitap ve derginin yüzde 51, beyaz eşya ve küçük ev aletlerinin yüzde 50, elektronik sektörünün yüzde 43, seyahatin yüzde 41, araç kiralamanın yüzde 29, giyimin ise yüzde 14'lük orana sahip olduğunu görüyoruz."
1 milyar 366 milyon sipariş
Pekcan, Türkiye'de şu anda toplam 68 bin 457 işletmenin e-ticaret faaliyeti sürdürdüğüne işaret ederek, işletme sayısının en fazla olduğu ilin yüzde 46 ile İstanbul olduğunu dile getirdi.
Bunun yanında e-ticarete kayıtlı işletmelerin yüzde 84'ünün tüccar ve sanayici, yüzde 16'sının ise esnaf işletmesi olduğunu belirten Pekcan, e-ticaret yoluyla gerçekleşen alışverişlerin yüzde 36'sını İstanbul, yüzde 9'unu Ankara, yüzde 6'sını ise İzmir'de yaşayan vatandaşların yaptığını bildirdi.
Pekcan, ödeme şekilleri açısından bakıldığında internetten kartlı, kapıda ödeme ve havale/EFT kapsamında toplam 1 milyar 366 milyon sipariş verildiğini aktararak, şunları kaydetti:
"Kartlı ödemelerde 532 milyon sipariş, kapıda ödemede 176 milyon sipariş, havale/EFT'de 657 milyon sipariş gerçekleşmiştir. Toplam 136 milyar lira olarak gerçekleşen e-ticaret hacmi bakımından değerlendirildiğinde, bu siparişlerin ortalama sepet tutarı 99,5 lirayı bulmuştur. Bu tutar kartlı ödemelerde 183 lira, kapıda ödemede ise 50 lira olarak karşımıza çıkarken, sektörel olarak hava yollarında 874 lira, giyimde 160 lira, seyahatte 174 lira, elektronikte 126 lira, yemek sektöründe 34 lira, kitap ve dergide 64 lira, çiçekçilikte 82 liradır."
Her 4 alışverişten biri taksitli
Bakan Pekcan, e-ticaret harcamalarından yüzde 76'sının peşin ödeme yapılarak, yüzde 24'ünün ise taksitli gerçekleştiğini ifade ederek, "Dönemsel olarak satışlara baktığımızda, en yüksek e-ticaret satışlarının kasım ayında gerçekleştiğini görüyoruz. Bunun e-ticaret sitelerimizin indirim ve kampanyalarının yapıldığı dönem olduğunu tahmin ediyoruz. En düşük e-ticaretin de Ramazan ve Kurban Bayramı arifelerinde gerçekleştiğini görüyoruz. e-Ticaretin haftanın ilk günlerinde daha yüksek seyrettiği, haftanın son günlerine doğru gelindiğinde ise düşüş gösterdiği gözlenmiştir." dedi.
"COVID-19 döneminde e-ticaret yoluyla gıda alışverişleri 6 kat arttı"
2019 verilerinin yanı sıra henüz işlenmemiş 2020 yılının 5 aylık dönemine ilişkin verileri de açıklayan Pekcan, şunları kaydetti:
"Bu senenin ilk 5 ayında, özellikle de COVID-19 salgını sürecinde e-ticaret hacmi, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 48 artışla 63,3 milyar lira olarak gerçekleşti. İlk 5 ayda, kartlı işlemlerde en fazla artış gösteren sektörler, yüzde 75 artışla beyaz eşya ve ev aletleri, yüzde 43 artışla giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 53 artışla elektronik sektörü, yüzde 95 artışla yazılım sektörü, yüzde 400'ün üzerinde artışla gıda-süpermarket gibi sektörler dikkati çekti. Buna karşın ilk 5 ayda, araç kiralama (yüzde 8), hava yolları (yüzde 40), seyahat-taşımacılık (yüzde 47) ve eğlence-sanat (yüzde 16) gibi sektörlerde geçen sene ilk 5 aya göre düşüş göze çarptı. Özellikle COVID-19 sürecini kapsayan mart-nisan-mayıs aylarının toplamına bakıldığı zaman, geçen seneye göre e-ticaret kanalıyla gıda-süpermarket harcamalarında 6 kattan fazla, kimyasallarda 2,5 kat, beyaz eşyada 2 kat, bebek bakım harcamalarında 2 kat artış yaşandı. Söz konusu 3 ayda konaklamada yüzde 80, seyahat-taşımacılıkta yüzde 77, hava yollarında yüzde 75 düşüş görüldü."
Bakan Pekcan, periyodik güncellemelerle söz konusu istatistiklerin yayınlanacağına dikkati çekerek, gelecek dönemde verileri daha da derinleştireceklerini söyledi.
Bu verilerin uluslararası nitelikli diğer verilerle kıyaslama imkanı sunacağını vurgulayan Pekcan, aynı zamanda e-ticaret sektörünün gelişimini yakından takip etme ve buna göre politika önceliklerini belirleme fırsatı sağlayacağını da sözlerine ekledi.