Tarım ve Orman Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) iş birliğiyle yürütülecek Gıdanı Koru Kampanyası kapsamında, strateji belgesi ve eylem planı hazırlandı.
Türkiye'nin gıda kayıpları ve israfının önlenmesi, azaltılması ve yönetimine ilişkin hazırlanan planla, ilgili bakanlıklar, kamu kurumları ve sivil toplum örgütlerinin katkısıyla gıda israf ve kayıplarının önlenmesi için 100 eylem hayata geçirilecek.
Bu kapsamda, özellikle tüketiciler için farkındalık oluşturulması amaçlanıyor. Uygun gıda muhafaza koşulları, kalan yemeklerin muhafazası ve tekrar kullanılması, planlı alışverişin önemi konusunda eğitimler ve atölye çalışmaları yapılacak.
"Gıdanın şeklinden öte kalitesi önemli"
Ürün etiketi üzerindeki son tüketim tarihi ve tavsiye edilen tüketim tarihi arasındaki fark anlatılacak ve güvenilir tüketim konusunda farkındalık artırılacak. Evlerde gıda israfını azaltmaya yönelik tarifler ve çözümler yaygınlaştırılacak.
Kusurlu, şekil bozukluğu olan ancak güvenilir ve besleyici meyve ve sebzelerin israfının önüne geçilmesi mesajı verilecek.
Şekli bozuk ürünlerin süpermarketlerde satışa sunulması sağlanacak, bu kapsamda gıdanın şeklinden öte kalitesinin önemli olduğuna ilişkin bilgi posterleri kullanılacak. Şekli bozuk ürünler restoran ve hazır yemek şirketlerinin satışlarına da entegre edilecek.
Gıda israfıyla mücadele için mesaj verilecek
Okullarda, temel askeri eğitim müfredatında, Gençlik ve Spor Bakanlığı yurtlarında, gençlik merkezlerinde, gençlik kamplarında, cezaevlerinde ve hastanelerde, posterler, seminerler, videolarla gıda israfı konusunda bilgi, bilinç ve farkındalık düzeyi artırılacak.
Ramazan da dahil, kültürel ve sanatsal faaliyetler yoluyla porsiyon ayarlama ve pişirme, kalan yemekleri muhafaza etme ve raf ömrünü uzatma, yeterli miktarda meyve ve sebze satın alma yöntemleri konusunda tüketicilerin farkındalığı sağlanacak.
Televizyon programlarında, filmlerde veya TV dizisi senaryolarında gıda kaybı ve israfıyla mücadele konusunda gizli veya açık mesajlar verilecek.
Tarım ürünleri için lisanslı depo sayısı artırılacak
Tüketiciler yanında, hazır yemek hizmeti, iş yeri ve kurum yemekhaneleri, restoranlar ve diğer benzeri gıda hizmetlerinin sunulduğu yerler ile dükkanlar, toptan satış yerleri, süpermarketlerde de farkındalık oluşturulacak. Tüm perakendecilere kendilerinin özel izleme sistemleriyle gıda israfını önlemeleri için iyi uygulama rehberleri dağıtılacak.
Artık insan tüketimine yönelik olmayan gıdanın hayvan yemi olarak kullanımı veya organik gübreye dönüştürülmesi konusunda farkındalık oluşturulmaya çalışılacak.
Gıda tedarik zincirindeki verimliliğin artırılması için gıda nakliyesinde kullanılan frigofrik araçlar için etkili denetim kuralları ve asgari standartlar belirlenecek. Gümrükte, devlet kontrolü altına alınan, yasal süreçleri devam eden ürünlerin zayi olmasını engellemek amacıyla ilgili mevzuat gözden geçirilecek. Türkiye genelinde özellikle taze meyve ve sebze, patates ve soğan olmak üzere tarım ürünleri için lisanslı depo sayısı artırılacak.
Açık büfelerde tabak boyutu küçültülecek
Geri kazanılan güvenli ve besleyici gıdalar tekrar işlenerek çorba, sos, reçel veya turşulara dönüştürülecek. Böylece gıdaların katma değeri artırılacak.
Restoranlar, hazır yemek firmaları ve kafeterya gibi yerlerde gıda israfının azaltılması için açık büfelerde tabak boyutları küçültülecek. Gıda kayıplarını ve israfını azaltan işletmelere bir ödüllendirme sistemi getirilecek.
Restoranlar ve açık büfelerde israfı önlemek için tabakta kalan gıdaları paket yaptırma, porsiyon boyutları ve farklı fiyatlandırma konusunda müşterilerin bilgilendirilmesi teşvik edilecek.