Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faiz indirimi çağrısının ardından bankacılar, kredi faizlerinin düşmesi için mevduat maliyetlerinin azalması ve tasarrufların artması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) faiz indirimlerinin ardından bazı hükümet yetkilileri ve iş dünyası temsilcilerinin yaptığı "faiz indiriminde sıra bankalarda" açıklamasına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Finans sektörüne sesleniyorum; bakın siz de lütfen faizlerinizi düşürün. Bu millete, vatana eğer hizmet verecekseniz düşürün, biraz az kazanın. Yatırımcı, sizin vereceğiniz bu ucuz krediyle bu ülkede çok daha farklı adımları atabilsin" sözleri ile destek vermişti.
Kredi faiz oranlarının düşmesini kendilerinin de istediğini ifade eden bankacılık sektörü temsilcileri, bu düşüşü bazı şartlara bağladı. Bankacılar, TCMB'nin mart ayından bu yana faiz koridorunun üst bandında 200 baz puan indirim gerçekleştirmesine karşın bankaların Merkez Bankasından sağladığı fonlamanın maliyetindeki azalışın yaklaşık 90-100 baz puanda kaldığını kaydediyor.
Bankaların ticari ve bireysel müşterilerine sunduğu kredilerin büyük bölümünün mevduattan geldiğini ifade eden sektör temsilcileri, kredi faiz oranlarında indirim yapılabilmesi için mevduat maliyetlerinde düşüş olması gerektiğine işaret ediyor.
Bankacılar, tasarrufların artırılmasının yanı sıra Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) bankaların maliyetlerini azaltıcı yönde atacağı adımların da kredi faizlerine olumlu yansıyacağını belirtiyor.
"Bu dönemde bankacılık sektörünün önceliği kar etmek değil"
Halkbank Genel Müdürü Ali Fuat Taşkesenlioğlu, "Oluşan yeniden fiyatlamalarla birlikte mevduat faizlerinde aşağı yönlü gerçekleşecek hareket önümüzdeki dönemde kredi faizlerinin daha etkili düzeyde aşağı çekilmesini sağlayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Taşkesenlioğlu, "Piyasalarda normalleşme sürecinin başladığı bu dönemde bankacılık sektörünün de ilk önceliği kar etmek değil, Türkiye’yi ayağa kaldıracak projelere destek vermek olacaktır." şeklinde konuştu.
"Mevduat maliyetleri, bankaların likidite maliyeti için esas teşkil ediyor"
DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş de bankaların haftalık veya gecelik vadede fonlamalarının 105 milyar TL'sini Merkez Bankasından sağladığını, vadeli mevduatla sağlanan kaynağın bu miktarın yaklaşık 6 katı tutarında 625 milyar TL seviyesinde olduğunu, buradan hareketle mevduat maliyetlerinin bankaların likidite maliyeti için esas teşkil ettiğini söyledi.
"Faiz indirimlerinin temkinli bir şekilde devam edeceğini düşünüyorum"
TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici ise "Mevduat maliyetinin düşüşündeki hız arttıkça bu trendin de (kredi faizlerinde düşüş) hız kazanacağını düşünüyoruz. Yatırım ortamının hızla iyileşmesi için bankalar üzerine düşeni yapacaktır." dedi.
Leblebici, "Merkez Bankası piyasalara faiz indirimi hissi vererek doğru olanı yaptı. Bu süreçte faiz indirimlerinin temkinli bir şekilde devam edeceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
"Bankalar TCMB'den gelen sinyalleri doğru alıyor"
Yapı Kredi Üst Yöneticisi (CEO) Faik Açıkalın, "Kredi faizindeki düşüşün devam etmesi ve kalıcı olabilmesi için yüzde 120’nin üzerine çıkan kredi mevduat oranı çerçevesinde, enflasyonda hareketliliğin düşük ve yönünün büyük ölçüde aşağıya olduğu algısının oluşmasıyla mevduat faizlerinde de sürdürülebilir düşüşün sağlanması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Açıkalın, Merkez Bankası tarafından açıklanan Haziran 2016 verilerine göre, ikinci çeyrekte TCMB'nin gösterge faizinin 124 baz puan, bankaları fonlama maliyetinin ilk çeyreğe kıyasla 69 baz puan ve ticari kredi faiz oranlarının 132 baz puan azaldığını, dolayısıyla bankaların Merkez Bankasından gelen sinyalleri doğru aldığını ve piyasalara doğruyu yansıttığını söyledi.
"Faizin düşmesi için koordineli çalışmak gerekiyor"
Akbank yetkilileri de "Ekonomideki tüm oyuncuların faizlerin düşmesi için koordineli olarak çalışması gerekir. Kredi faizindeki etkili bir düşüş, mevduat maliyetlerindeki azalma ile gerçekleşecektir." açıklamasında bulundu.
"Kredi faizlerindeki düşüş, piyasa ve mevduat faizlerindeki düşüşle orantılı"
Garanti Bankası yetkilileri ise "Önümüzdeki günlerde Merkez Bankamızın piyasa faizleri üzerine alacağı aksiyonlarla bağlantılı olarak mevduat ve kredi faizlerinde benzer değişimler yine söz konusu olacaktır." diyerek, kredi faizlerindeki düşüşün ortalama piyasa fonlama faizi ve mevduat faizlerindeki düşüşle orantılı bir şekilde gerçekleştiğini kaydettiler.