Deprem bölgesinde yaşayan vatandaşların borçlarına yönelik esneklik tanımak amacıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), düzenlemeleri gerçekleştirildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu düzenlemelerin içeriğine ilişkin sosyal medya hesabından paylaşım yaptı.
BDDK'nın depremzedelerin borçlarına yönelik esnekliklerin kapsamı şu şekilde:
Vade sınırları uzatılacak
- Deprem bölgesinde yerleşik kişilere yeni kullandırılacak veya yeniden yapılandırmaya tabi tutulacak konut, taşıt ve tüketici kredilerinin vadelerine ilişkin daha önce belirlenen sürelerin kaldırılması, ödemesiz dönem uygulamasının da bankalara bırakılması.
- Bu illerde yerleşik üye işyerlerince kredi kartları ile gerçekleştirilecek mal ve hizmet satımlarında da kredi kartları taksitlendirme sürelerinin bir kata kadar artırılması.
Kredi kartı asgari ödeme tutarı yüzde 20 olarak belirlendi
- Kredi kartlarında limite bakılmaksızın, asgari ödeme tutarının dönem borcunun yüzde 20’si olarak belirlenmesi.
- Kart limiti tespit edilirken bankalarca dikkate alınan sınırlar yükseltilerek bankalarca toplam kart limitinin ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin 4 katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise 8 katını aşmayacak şekilde belirlenmesi.
- Aylık veya yıllık ortalama gelir düzeyinin tespit edilememesi durumunda gerçek kişilerin edinebilecekleri kredi kartlarının toplam limitinin 2 bin TL’den 5 bin TL’ye yükseltilmesi.
- Asgari tutarı ödenmeyen kredi kartlarının nakit kullanımına, mal ve hizmet alımına kapatılmasına, iptaline ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni kredi kartı düzenlenmemesine ilişkin hususların bankaların ihtiyarına bırakılması.
- Kart borçlarının ötelendiği süre boyunca asgari tutar da dahil olmak üzere bankaların alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönemler tanımlayabilmelerine imkân sağlanması.
- Bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerince kullandırılan tüketici ve taşıt kredilerinin anapara ve faiz ödemelerinin müşterilerin talebi üzerine ertelenmesi halinde erteleme süresinin, ilgili mevzuatta belirlenen vade sınırlarında dikkate alınmaması.
- Kredi müşterilerinden alınması gereken kredi derecelendirme notları ile alınması zorunlu olan ilave belgelerin temininin bankaların ihtiyarına bırakılması.
- Kredi kullandırımlarına ilişkin olarak bağımsız denetime tabi olan şirketler tarafından bankalara tevdi edilmesi gereken bilgi ve belgelere ilişkin sürelerin deprem bölgesindeki illerdeki şirketler için uzatılması.
- Deprem felaketinden etkilenen müşterilere kullandırılan kredilerin gayrimenkul niteliğindeki teminatlarının değerlemesi ile ilgili sürelerin ertelenmesi.
- Kredi vade sınırı ve kredi kartı taksit sınırına ilişkin sağlanan esnekliklerin 01.01.2024 tarihine kadar uzatılması.
- Kimlik doğrulama sürecinde iki bileşenli doğrulamanın yapılamadığı durumlarda, öncelikle PIN olmak üzere, güvenlik sorusu, müşterinin demografik bilgileri veya bankada yer alan diğer bilgilerin kullanılarak kimlik doğrulama işleminin hayata geçirilmesi.
Temassız işlemlerde şifre istenecek
- Müşterilerin bilgileri dışında kart kullanımlarının engellenmesini teminen kartlı ödemelerde yapacağı ilk temassız işlemlerinde şifre girilmesinin sağlanması, sonraki işlemler için mevcut uygulamanın sürdürülmesi.
- Payları borsada işlem gören bankaların, 6 Şubat’tan 1 Ocak 2024'e kadar geri alım yoluyla edindikleri kendi hisse senetlerinin, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmaması.
- Bireysel kredi kartlarına ve ihtiyaç kredilerine uygulanan yüksek risk ağırlıklarının, 6 Şubat tarihinden sonra deprem bölgesindeki illerde yerleşik gerçek kişilere kullandırılanlar bakımından 1 Ocak 2024 tarihine kadar uygulanmaması.
Yüksek risk ağırlıkları uygulanmayacak
- Ticari nitelikteki nakdi kredilere uygulanan yüksek risk ağırlıklarının, 6 Şubat tarihinden sonra deprem felaketinden etkilenen müşterilere kullandırılanlar bakımından 1 Ocak 2024 tarihine kadar uygulanmamasına Kurul tarafından karar veridi.
- Kamu bankaları tarafından bölgeye yardım ulaştırılması konusunda çalışmalar sürdürülmektedir. Bankacılık hizmetlerinin sürdürülmesi için mobil şubeler afet bölgesine gönderildi.
Borç vadeleri ötelenecek
- Türkiye Bankalar Birliği ile Türkiye Katılım Bankaları Birliği tarafından bankalara olan vadesi gelmiş veya 6 ay içinde vadesi gelecek borçlarının vadesinin bugünden itibaren 6 ay sonraya kadar ötelenmesine ve müşterilere ek kolaylıklar sağlanmasına karar verildi.
- Ortak ATM’lerden yapılacak işlemlerden ücret tahsil edilmemesine yönelik karar alındı.
- Mücbir halin yaşandığı mahalde ikametgahı/işyeri adresi veya şubede hesabı bulunan müşterilerin kredi risk, kredi ödeme, senet ve çek işlemlerine ilişkin bildirimlerinin, Risk Merkezi mücbir hal düzenlemesi çerçevesinde yapılmasına karar verdi.