Elektrik dağıtım sektörünün son dönemdeki teknolojik dönüşümü konusunda değerlendirmelerde bulunan Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Genel Sekreteri Uğur Yüksel, beklentilerinin bir an önce akıllı sayaç dönüşümünün yapılması olduğunu söyledi.
Yüksel, akıllı sayaçların sadece tüketimi ölçmediğini, aynı zamanda abonenin kullanım alışkanlıklarını da dikkate alarak en ucuz tarifeden elektrik satın almasına imkan sağladığını anlattı.
Evdeki tüm elektrikli cihazların akıllı sayaç üzerinden yönetilmesinin yakın gelecekte yaygın uygulamalardan birisi olacağını belirten Yüksel, şöyle devam etti:
"Tüm bu teknolojik dönüşümlerdeki birincil önceliğimiz tüketicilere sunulan hizmet kalitesini ve dolayısıyla tüketici memnuniyetini artırmaktır. Akıllı sayaçlar sunduğumuz hizmetin kalitesini ölçmede de bize yardımcı olacaklar. Bir evde veya işyerinde elektrik yıl boyunca kaç kez kesilmiş, toplam kesintiler ne kadar sürmüş ya da elektriğin voltajı düşmüş mü hepsini ölçme imkanımız olacak. Tüm bu kalite ölçütleri için EPDK tarafından belirlenmiş hedefler var. Bu hedefleri tutturamazsak tüketicilere ödeme yapmamız gerekecek. Akıllı sayaç dönüşümü 10 milyar liraya ulaşan bir yatırım gerektiriyor. Bu yatırımın tamamına yakınını Türkiye’den temin edebiliriz. Bu büyüklükteki bir sayaç dönüşümü 10 bin kişilik yeni istihdam imkanı da sağlayacak."
Akıllı şebekeler için 2023 vizyon projesi başlatıldı
Yüksel, İspanya’da 15 milyona yakın sayaç değiştirildiğini, Fransa'da ise 5 yıl içinde 40 milyonun üzerinde sayacın akıllı sayaçlar ile değiştirileceğini aktardı.
Bu büyüklükteki bir yatırıma gerekli fizibiliteleri yapmadan başlayamayacaklarını belirten Yüksel, "Akıllı sayaçlar başta olmak üzere şebeke dönüşümünün fayda maliyet analizini yapmak ve bir uygulama takvimi hazırlamak üzere elektrik dağıtım şirketleri olarak 'Türkiye Akıllı Şebekeler 2023 Vizyon ve Strateji Belirleme Projesi' (TAŞ 2023) başlatıldı. Proje EPDK’nın başkanlığında yürütülürken, şirketler arası koordinasyonu ELDER sağlıyor. TAŞ 2023 ile Türkiye’nin akıllı şebekelere geçişi için yol haritasının hazırlanması hedefleniyor. TAŞ 2023 ve akıllı şebekelerle ilgili tüm ulusal ve uluslararası güncel bilgiye www.akillisebekelerturkiye.org/ adresinden ulaşılabilir.” diye konuştu.
Uzaktan okumalı sayaçlar 10 kat arttı
Bu arada, ELDER'den alınan bilgiye göre, gelişen teknolojiden en üst seviyede faydalanmayı amaçlayan elektrik dağıtım şirketleri, işletme maliyetlerini düşüren Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) ve elektronik sayaç kurma çalışmalarına ağırlık vermeye başladı.
Uzaktan okumalı sayaçların sayısı 2010 sonunda 50 bin civarındayken, geçen yıl sonu itibarıyla Türkiye genelinde 450 bine yaklaştı.
OSOS, halen serbest tüketiciler ve sokak aydınlatmalarında kullanılıyor. Bu sayaçların bedeli, kullanım yeri ve özelliklerine göre değişkenlik gösteriyor. Bu sayaçların maliyetleri en düşük 150 liradan başlarken, en yüksek 500 lirayı bulabiliyor.
Elektrik dağıtım sektöründe 2002'den sonra yeni takılacak sayaçların elektronik sayaç olması zorunlu hale gelirken, bedeli daha önce tüketicilerden alınan bu sayaçların maliyetleri 2013'ten bu yana şirketler tarafından karşılanıyor.
Dağıtım şirketlerinin, 10 yıl kullanılan sayaçları elektronik tip sayaçlarla değiştirmeleri veya doğru ölçüm yaptığından emin olmaları için mevzuat gereği akredite laboratuvarlarında ayarlamaları gerekiyor.
En yüksek OSOS kullanımı DİCLE EDAŞ’ta
Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak'ta elektrik dağıtım hizmeti sağlayan Dicle Elektrik Dağıtım Şirketi (EDAŞ), 92 bin sayaç ile OSOS sisteminin en yaygın olduğu bölge olarak dikkat çekiyor.
Kaçak elektrik kullanımının yaygın olduğu bölgede elektrik dağıtım şirketi sayaçları sürekli ve uzaktan okuyarak kaçakla mücadele ediyor. İkinci sırada ise yaklaşık 46 bin sayaç ile İstanbul Avrupa yakası elektrik dağıtım şirketi olan Boğaziçi EDAŞ (BEDAŞ) geliyor.
En fazla elektronik sayaç BEDAŞ'ta
Elektronik sayaç kullanımında ilk sırada 4 milyon sayaç ile BEDAŞ yer alıyor. İkinci sırada 3,5 milyon elektronik sayaç ile Ankara, Zonguldak, Kastamonu, Bartın, Karabük, Kırıkkale ve Çankırı'da faaliyet gösteren Başkent EDAŞ bulunuyor.
Başkent bölgesinde OSOS ve elektronik sayaç kullanımı yüzde 99 oranına ulaşırken, mekanik sayaçların en yoğun kullanıldığı bölge ise Osmangazi EDAŞ olarak dikkati çekiyor. Afyonkarahisar, Bilecik, Eskişehir, Kütahya ve Uşak'ta hizmet veren Osmangazi EDAŞ, 856 bin mekanik sayaç kullanıyor.