Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, federasyon binasında düzenlediği basın toplantısında, ekmek fiyatlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Ülke genelinde Ocak 2020'de ekmeğin kilogram fiyatının azami 10 lira olduğunu anımsatan Balcı, şu an azami 12 liradan satıldığını ve bunun üzerinde birkaç il bulunduğunu söyledi.
"TMO'nun son 5 ayda yaptığı çalışmaların önemi çok fazla"
Balcı, geçen yıl birçok girdide ciddi fiyat artışı olmasına rağmen ekmekteki fiyat artışının yüzde 20'de kaldığına dikkati çekerek, "Burada Toprak Mahsulleri Ofisinin son 5 ayda yaptığı çalışmaların önemi çok fazla. Un fiyatları 140 liradan 320 lira bandına çıktığında TMO 326 un fabrikasıyla anlaşma yaptı. Piyasaya 185 liradan fabrika teslimi un verildi. Fırıncımıza maliyeti, nakliye dahil 200 liraya geliyordu. 320 lira olan unu son 5 ayda 200 liraya piyasada bulma imkanımız vardı, bu da ekmek maliyetinin daha fazla yükselmesini önlemiş oldu." diye konuştu.
Ekmek konusunda hem üreticiyi hem de tüketici düşünmek zorunda olduklarını vurgulayan Balcı, dünyada ve Türkiye'de yaşanan ekonomik olumsuzluklarda ekmek konusunda fırıncı esnafının ayakta kalma gayreti gösterdiğini bildirdi.
"Ekmek fiyatlarında makul seviyede artış" hesabı
Balcı, TMO'nun iki gün önce açıkladığı fiyatla buğdayda yüzde 22,5 artış yaptığını ve fırıncıların fabrika teslimi aldığı unu 185 liradan 215 liraya taahhüt ettiğini dile getirdi. Bunun da un fiyatında yüzde 16 artışı beraberinde getirdiğine işaret eden Balcı, şu değerlendirmede bulundu:
"Piyasadaki undan yüzde 50 daha ucuz un temin etme imkanımız var. Sanki TMO bu çalışmayı yaparken fırıncıya ucuz un veriyor gibi yanlış bir anlaşılma oluyor. Piyasadaki fiyatlara baktığımızda yüzde 50 ucuz un temin etmiş oluyoruz. Bu da ekmekteki maliyetinin önüne geçmiş oluyor.
Biz diğer fiyat farklılıklarında olduğu gibi ekmeğe yansıtma taraftarı olmadık bugüne kadar, 'Bu artışları daha makul seviyeye nasıl indiririz?' diye ilgili bakanlıklarla çalışma yapıyoruz. 2022 yılında makul bir artışla ekmeğin fiyatını belirleyip, buna göre götürmeyi öngörüyoruz. 'Unda yüzde 16'lık bir artış oldu, ekmek fiyatı zamlanacak' diye düşünmek doğru olmaz. Asgari ücret yüzde 50 arttı. İşletme giderlerinde artış olmayan kalem hemen hemen yok.
Esnafın ayakta durabilmesi için ekmek fiyatlarında makul bir fiyat artışı gündeme gelecektir. 'Nedir makul seviye?' derseniz, 2021'de nasıl yüzde 20 gerçekleştiyse bu sene de ocak ayından sonra yüzde 20 bandında yani kilogramı 12 lira olan ekmeğin fiyatının azami 14-15 lirayı geçmemesi için çalışma yapıyoruz. Bu hemen ocak ayında ekmek fiyatları artacak demek değildir. Bütün bu ciddi artışlar kamuoyunun gözü önünde olurken ekmekteki makul artışı kamuoyunun takdir etmesi gerekiyor."
Bakanlık, odun temini sorununu önledi
Sadece un değil, odun fiyatlarının da ciddi arttığını ifade eden Balcı, fırıncı esnafının Tarım ve Orman Bakanlığının sağladığı kolaylıkla odun temininde zorluk çekmesinin önüne geçildiğini anlattı.
Balcı, ekmeğin siyasete alet edilmesini doğru bulmadığına dikkati çekerek, "Ekmek fiyatı aşırı artacak gibi konuların gündeme gelmesi, şahsımız ve fırıncı esnafımızı rahatsız etmektedir." ifadelerini kullandı.
Dar gelirli vatandaşların bütün fırınlardan "Askıda ekmek" uygulamasıyla ücretsiz ekmek alabildiğini belirten Balcı, şunları kaydetti:
"Yerel yönetimlerin dar gelirli vatandaşa ucuz ekmek sağlamak için çalışma yapmasına karşı değiliz. Yanlış olan belediyelerin ekmek üretimi gerçekleştirmesi. Belediyeler dar gelirli vatandaşa ekmek vermek istiyorsa bazı belediyelerimizin yapmış olduğu gibi fırıncı esnafımızla yapacağı ortak çalışmayla bunu yapabilir."
"Unun kalitesinde eksiklik yok"
Balcı, Tarım ve Orman Bakanlığının en az mayısa kadar piyasaya un vermeye devem etmesi gerektiğine işaret ederek, bunun fırıncıların maliyetlerine olumlu yansıyacağını vurguladı.
İlgili bakanlıklarla yapılan çalışmalar olmasa ekmekte fiyat artışlarının daha yüksek gerçekleşeceği bilgisini veren Balcı, fırıncı esnafıyla da makul seviyede fiyat artışı için çalıştıklarını bildirdi.
Balcı, TMO'nun sağladığı unun kalitesinde herhangi bir eksiklik olmadığını vurgulayarak, un kalitesinde bir değişiklik olsa bunun ekmeğin görüntüsüne de yansıyacağını ve üreticinin bunu fark edeceğini kaydetti.