Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kararla "hizmet ihracatı" kavramı, ilk kez tüm hizmet sunum yöntemlerini içerecek şekilde tanımlandı. Böylece, kararın, hizmet ihracatını ilgilendiren pek çok iş ve işlemde esas alınarak hizmet ihracatçılarının önünü açacak uygulamalara dayanak teşkil etmesi hedeflendi.
Bu kapsamda, "sağlık turizmi, film/dizi ve eğitim" sektörlerine ek olarak "kültürel hizmetler, yaratıcı endüstriler, spor turizmi, fuarcılık, gayrimenkul, lojistik, yönetim danışmanlığı, yeşil hizmetler ve diğer hizmet sektörleri" de destek kapsamına alındı.
Belirsizlik yaratan destek unsurları kapsamdan çıkarıldı
"Diğer hizmet sektörleri" arasında, "yurt dışında kamusal bir otorite ile sözleşme yapılması kaydıyla sunulan tesis bünyesinde kombine destek hizmetleri, gemi klaslama müesseseleri faaliyetleri, patent danışmanlığı, uygunluk değerlendirme, uluslararası ticaret ve yatırımlar konusunda hukuki danışmanlık faaliyetleri" yer aldı.
Kararla önceki destek programları kapsamında uygulanan "reklam, tanıtım ve pazarlama, yurt dışı birim, pazara giriş belgeleri, tescil ve koruma, bireysel/milli fuar katılımı, acente komisyon, ticaret/alım heyeti, Hizmet Sektörü Rekabet Gücünün Artırılması Projesi (HİSER)" gibi mevcut desteklerde bazı güncellemeler de yapıldı. Danışmanlık ve rapor desteği gibi yaratılan katma değerin ölçülmesinin güç olduğu ve uygulamada belirsizlik yaratan destek unsurları kapsamdan çıkarıldı.
Korsanla mücadele de desteklenecek
Kararla hizmet sektörlerine, sektörün ihtiyaçları ile birebir örtüşen destek unsurları getirildi. Bu kapsamda, eğitim sektöründe "uluslararası öğrenci ofisleri kapasite geliştirme, akademisyen istihdamı, uluslararası sıralama" destekleri, sağlık ve spor turizmi sektörlerinde "komplikasyon ve seyahat sağlık sigortası, istihdam, yabancı dil ve sağlık turizmi eğitimi, sağlık ve spor turizmi programının yürütülmesi ve sektörel tanıtım" destekleri, kültürel ve yaratıcı endüstri hizmetleri sektöründe "korsanla mücadele desteği" ilk defa uygulanacak.
Uluslararası alanda "Türk hizmeti" algısı ve pazar konumlanmasını güçlendirmek üzere tasarlanan "ürün yerleştirme desteği" program kapsamındaki tüm sektörlerin istifadesine sunuldu.
İlk kez destek kapsamına alınan "fuarcılık, gayrimenkul, spor turizmi, yeşil hizmetler ve diğer hizmetler" sektörlerine, önceki dönemde uygulama tecrübesi edinilen destek unsurlarının yanı sıra ilk kez yürürlüğe konulan ve sektöre özgü olarak tasarlanan destek unsurlarından da faydalanmaları sağlanacak. Bu kapsamda, fuarcılık sektörüne "fuar alanı yapımı ve restorasyon desteği", yeşil hizmetler alanında "istihdam desteği" ve "veri tabanı üyelik desteği" verilecek.
Hizmet ihracatı devlet yardımı programları kapsamında ilk kez "hizmet istatistik temini" ve "performans ölçümü" uygulaması da getirilerek, hizmet ihracatçılarının aldığı desteğin katkısının ölçülmesine yönelik adım atıldı. Bu uygulama, hizmet ihracatı istatistiklerinin elde edilmesi için de kaynak oluşturacak.
Destek üst limitleri Türk lirası olarak belirlendi
Kararda destek üst limitleri ABD doları yerine Türk lirası olarak belirlenirken limitlerin yıllık artış oranları her yıl güncellenecek.
Kararla destek üst limitleri ve destekleme alanları her bir sektör için ayrı ayrı belirlendi.
Hizmet ihracatında ivmelenme bekleniyor
Öte yandan, Ticaret Bakanlığından edinilen bilgiye göre, 2002 yılında 14 milyar dolar olan hizmet ihracatı, 2019 yılında Cumhuriyet tarihinin rekor düzeyine ulaşarak 62,8 milyar dolar seviyesine yükseldi. Tüm dünyada etkili olan Kovid-19 salgını kaynaklı olumsuz koşullara karşılık, hizmet ihracatı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 60 artarak 56,8 milyar dolar oldu. Bu çerçevede hizmetler sektörü dış ticaret dengesi 2021 yılında 25,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Kovid-19 salgını etkisinin azalmasıyla birlikte hizmet ihracatında kısa süre içinde önemli bir ivmelenme bekleniyor.
Cumhuriyet'in 100'üncü yıl dönümü olan 2023 ihracat hedeflerine ulaşmak üzere Bakanlık bünyesinde 2021 yılının temmuz ayında, hizmet ticareti konusunda yetkili "Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürlüğü" kurulmuştu. Genel Müdürlük tarafından yapılan çalışmalarla hizmet ihracatına yönelik olarak 2012 yılından itibaren uygulanan devlet yardımı programları, hizmet sektörlerindeki ulusal ve uluslararası gelişmeler, sektörel talepler, geçmiş dönem uygulama tecrübeleri ve hizmet ihracatı hedefleri doğrultusunda gözden geçirilirken kapsamlı bir "hizmet ihracatı destek program paketi" oluşturulmuş oldu.
11ºC
Ankara
