Faaliyet endeksi kasım ayında bir önceki aya göre hemen hemen aynı gerçekleşti. Faaliyetler kendi içinde farklı gelişme eğilimleri gösterdi. Mevsimsellik de faaliyetleri olumsuz etkilemeyen bir faktör oldu. Faaliyet endeksi kasım ayında 0,1 puan düşerek geçen yıl kasım ayı faaliyet endeksinin de 3,5 puan altında kaldı.
Kasım ayında bazı faaliyetlerde artış, bazılarında gerileme yaşandı. Yurt içi satışlarda kasım ayında bir önceki aya göre artış oldu. İhracat kasım ayında görece sınırlı bir gerileme gösterdi. Üretimde özellikle iç satışlardaki artışa bağlı yükselme yaşandı. İç satışlardaki artış ile cirolar da yükseldi. Darbe girişimi sonrasında ağustos ayında yaşanan hızlı toparlanma ardından faaliyetler durağan ve zayıf seyretmeye devam etti.
Endeks rapora göre, kasım ayında güven kaybı devam etti. Temmuz ayından sonra yaşanan güven kaybı halen sürüyor. Ekonomide alınan yoğun önlem ve desteklere rağmen ekonomiye ve sektörlere yönelik güvende henüz bir iyileşme başlamadı. Güven seviyesi bir önceki aya göre 2,3 puan geriledi. Güven seviyesi geçen yılın aynı ayının güven seviyesinin 7,4 puan altına düştü.
Türkiye ekonomisinin genel gidişatına ilişkin güven zayıf kaldı. İnşaat malzemeleri sanayisine yönelik güven, ilk kez önemli ölçüde aylık bir gerileme gösterdi. Yurt içi pazarlarına yönelik güven ise kasım ayında yine hissedilir bir düşüş gösterdi. İhracat pazarlarına yönelik güvende de gerileme sürdü. Ekonomi dışı alanlarda yaşanan gelişmeler güveni olumsuz etkilemeye devam etti. Güven alanında iyileşme için ekonomi dışı risklerin azalması gerekiyor.
Durağanlık ve siparişlerin gerilemesi beklentileri zayıflattı
Beklenti Endeksi ağustos ayından bu yana geriliyor. Faaliyetlerde görülen durağanlık ve güven kaybının sürmesi ile birlikte beklentiler de olumsuz etkileniyor. Beklenti endeksi kasım ayında bir önceki aya göre 2,4 puan düştü. Beklenti endeksi geçen yılın aynı dönemine göre ise 3,7 puan daha düşük.
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerde gerileme kasım ayında da sürdü. İnşaat malzemeleri sanayisine ilişkin beklentilerde de gerileme oldu. Gelecek 3 aya ilişkin alınan yurt içi siparişler kasım ayında hissedilir ölçüde geriledi. Mevsimsellik etkili olmaya başladı. Gelecek 3 aya ilişkin alınan ihracat siparişleri ise göreceli daha hızlı bir düşüş gösterdi. Gelecek 3 ayın üretim beklentisinde ise iç ve dış siparişlerde düşüşe bağlı olarak gerileme yaşandı.
Yeni yıla girerken mevsimsellik faaliyetleri sınırlanmaya başlarken güven ve beklentilerde iyileşme için yeni adımlara ihtiyaç duyuluyor.