Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli’ni, Rusya’nın Ukrayna savaş açmasından kaynaklanan emtia fiyatlarındaki artışın Türkiye’de nasıl etki doğuracağını değerlendirerek, enflasyon ile mücadele ve gıdada arz güvenliğinin sağlanması için atılan adımları anlattı.
Türkiye Ekonomi Modeli’ni gerek yurt içi gerekse yurt dışı piyasa aktörlerine anlatarak, hayata geçirilen bu politikanın çerçevesini çok net bir şekilde ortaya koyduklarını ifade eden Bakan Nebati, şunları kaydetti;
Modelimizin temel hedefleri çok açık olup üretime, yatırıma ve ihracata odaklanarak, istihdamı artırmak, Türkiye ekonomisinin dengeli ve istikrarlı büyümesini sağlamaktır.
“Kur Korumalı Mevduat hesaplarında 557 milyar lira birikmiştir”
Artan emtia fiyatları kaynaklı olarak tüm dünyada enflasyonun yükseldiğine tanık oluyoruz. Bu konuda gerekli tüm adımları atmakta ve enflasyonla mücadele kapsamında çalışmalarımıza kararlılıkla devam etmekteyiz. Bu kapsamda, Kur Korumalı Mevduat gibi yenilikçi ve kapsamlı metotları devreye aldık. Böylece, Kur Korumalı Mevduat hesaplarında yüzde 56’sı dövizden dönüşmek üzere 557 milyar lira birikmiştir.
“Gıda fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için tarımsal destekleri artırdık”
Enflasyonla mücadele adına son dönemde gıda ürünlerinde Katma Değer Vergisi (KDV) oranını yüzde 8’den yüzde 1’e, elektrikte ise KDV oranını yüzde 18’den yüzde 8’e indirdik. Gıda fiyatlarındaki artışı kontrol altına almak için tarımsal destekleri artırdık. Bunun yanı sıra gübre fiyatlarında da indirim yaptık.
Birlikten Berekete Uygulaması yakın zamanda açıklanacak
Fiyat değişikliğine karşı tüketici farkındalığını artırmayı amaçlayan “Birlikten Berekete” isimli proje üzerinde çalışmalara devam ediyoruz. Yakın zamanda bunu açıklayacağız.
“Enflasyonla Mücadele Timi ile fahiş fiyat uygulayan ve stokçuluk yapan firmalara karşı yasal zeminde sert önlemler alınmaktadır”
Bakanlığımız bünyesinde oluşturulan Enflasyonla Mücadele Timi saha denetimleri ile firmalar yakından denetlenmekte ve incelenmektedir. Fahiş fiyat uygulayan ve stokçuluk yapan firmalara karşı yasal zeminde sert önlemler alınmaktadır. Bununla birlikte, enflasyonun üzerinde risk oluşturan yapısal unsurlara yönelik çalışmalarımızı Fiyat İstikrarı Komitesi bünyesinde detaylı olarak ele almaktayız. Ayrıca, uygulamaya aldığımız KGF paketleri ile seçmeli bir şekilde, enflasyonist etki oluşturmadan yatırım yapan işletmelerimizi ve ihracatçılarımızı destekliyoruz.
“Attığımız adımları tamamlayacak şekilde tüzel kişilerden de enflasyonla mücadelede destek bekliyoruz”
Enflasyonla mücadelede tüm paydaşlarımızın desteği mutlaka çok önemli. Attığımız bu adımları tamamlayacak şekilde tüzel kişilerden de enflasyonla mücadelede destek bekliyoruz. Enflasyon oranının düşürülmesi için tüm paydaşlarımızın katılımı ile önümüzdeki dönemde de çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Altın tasarruf ekosistemi ile vatandaşlarımız fiziki olarak biriktirdikleri altınlarını kolay ve güvenli olarak kuyumcular ve bankalar aracılığı ile finansal sisteme aktarabilecek ve tercih ettikleri şekilde değerlendirebilecekler. Vatandaşlarımız talep etmeleri halinde dağıtım kanalları olan kuyumcu ve bankalar üzerinden rahatlıkla altınlarını fiziki olarak da tekrar geri alabileceklerdir. Altın Depo ve Katılım Hesaplarına fiziki altınlarını rahatlıkla yatırabilecekleri gibi altınlarının karşılığı Türk lirası tutarları ile Altın Dönüşümlü Mevduat ve Katılım Hesabı açarak değer korumasından faydalanırken aynı zamanda risksiz kazanç sağlayacaklardır.
Gıdada arz sıkıntısı yaşanmaması için devletin tüm kurumları gerekli tedbirleri alıyor. Bu çerçevede, sermayesinin tamamı Hazineye ait olan TMO’nun yurt içi arz ve talep miktarının dengelenmesi ve fiyat artışlarının mümkün olduğunca engellenmesini teminen un ve yem regülasyonuna yönelik hububat ithalatı ile ayçiçek yağı ithalatı devam etmekte olup Bakanlığımızca Kuruluşa finansman desteği sağlanmaktadır.
“İlgili Bakanlıklarla da koordineli çalışılarak piyasalar sürekli takip edilmektedir”
Et, pirinç, un, yağ gibi hayvansal ve bitkisel ürünlerde gerektiğinde ihracat sınırlaması getirilmesine yönelik olarak Tarım ve Orman Bakanlığına yetki verildi. Kırmızı mercimek, fasulye ve zeytinyağında ihracat kısıtlamasına 2022 yılının Şubat ayı sonunda başlanmıştır. 8 Mart itibarıyla, ayçiçek yağı, soya yağı, ayçiçeği tohumu, aspir, pamuk tohumu yağları, rep, kolza ve hardal yağı, mısır yağı ve margarin ihracatı durdurulmuştur. İlgili Bakanlıklarla da koordineli çalışılarak piyasalar sürekli takip edilmektedir.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından meydana gelen gelişmeler nedeniyle o bölgeden yapılan gıda tedarikinde geçici bir aksama yaşanmasına karşın gerekli adımlar ilgili bakanlıklar tarafından atılmıştır. Yapılan haberler manipülasyondan ibarettir. Ülkemizin gıda anlamında stokları yeterli düzeydedir.
“Yükselen petrol fiyatlarının vatandaşlarımıza mümkün olduğunca az yansıması için gerekli tedbirleri almaktayız”
Ülke olarak maalesef petrol ürünlerinin yüzde 90’nın üzerinde bir kısmını ithal ederek karşılamaktayız. Bilindiği üzere, petrol alım satımında da fiyatlar en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre oluşmakta ve bu çerçevede EPDK tarafından fiyat izlemesi yapılmaktadır. Akaryakıt fiyatları uluslararası piyasalarda belirlenen petrol fiyatlarına göre şekillenmektedir.
Ukrayna’daki gelişmelerin de etkisiyle petrol fiyatları yılbaşındaki 77 dolardan 130 dolar seviyelerine kadar yükselmiştir. Bu artış da kaçınılmaz olarak akaryakıt fiyatlarına yansımaktadır. Devlet olarak bu artışların kalıcı olmaması ve vatandaşlarımıza mümkün olduğunca az yansıması için gerekli tedbirleri almaktayız.
Göreve geldiğimiz ilk günden itibaren gerek yurt içi gerekse yurt dışı piyasa aktörleriyle toplantı yaparak Türkiye ekonomisinin karşılaştığı problemleri ele alıyoruz. Yapılan bu toplantılarda başta Türkiye Ekonomi Modeli olmak üzere birçok konuda görüş alışverişinde bulunmaktayız.
"Şu an için Türkiye ekonomisinin karşılaştığı en büyük problem yüksek enflasyondur”
İş dünyasının karşılaştığı problemleri ve sıkıntıları dinleyerek çözüm üretmek konusunda tüm kurumlarla beraber çalışıyoruz. Şu an için Türkiye ekonomisinin karşılaştığı en büyük problem yüksek enflasyondur. Dolayısıyla yüksek enflasyonun farkında ve bilincinde olup enflasyonu kontrol altına almak için birçok çalışma yapmakta ve tamamlandıkça bunları kamuoyu ile paylaşmaktayız
“Özellikle İngiltere ziyaretimizde aldığımız geri dönüşler çok olumludur”
Yurt dışında çeşitli bankaların ve yatırımcıların üst düzey yöneticileri ile gerçekleştirdiğimiz toplantılarda birçok konuyu ele aldık. Özellikle geçtiğimiz aylardaki İngiltere ziyaretimizde aldığımız geri dönüşler çok olumludur. Önümüzdeki dönemde de tüm piyasa aktörleriyle toplantılar düzenlemeye, karşılaştıkları problemleri dinlemeye, çözüm üretmeye devam ederek Türkiye ekonomisinin gelişmesi, büyümesi yönünde adımlar atmaya devam edeceğiz.