Avrupa'da doğal gaz tedarikinde yaşanan sorunlar ve petrol başta olmak üzere ham madde fiyatlarının yüksek seviyelerini koruması enflasyonist kaygıların gündemde kalmaya devam etmesine neden oluyor. Bu gelişmelere, Çin'de emlak sektöründe yaşanan borç krizi ve makroekonomik verilerin karışık sinyaller vermesi eklendiğinde, para politikalarının geleceğine dair belirsizlikler de sürüyor.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikasını belirleme konusunda enflasyonla birlikte en fazla dikkate aldığı veriler arasında, ABD'nin istihdam raporunda yer alan tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar bulunuyor. Bu kapsamda bugün açıklanacak eylül ayı istihdam raporu verilerinin piyasaların yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor.
Söz konusu veriler öncesinde, ABD Senatosunda Demokratlar ile Cumhuriyetçilerin, ülkenin borç limitinin kısa süreli olarak artırılması yönünde anlaşmaya varması, pay piyasalarını destekledi. Taraflar arasında uzun süredir devam eden görüşmelerin ardından ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer, Hazine Bakanlığının borçlanma yetkisini aralık ayı başına kadar yükseltmeyi kabul ettiklerini ve ülkenin temerrüde düşmesini önlediklerini duyurdu. Anlaşma ile borç limitinin 3 Aralık'a kadar yeterli olacak şekilde 480 milyar dolar artırılacağı bildirildi.
Makroekonomik tarafta ABD'de haftalık işsizlik maaşı başvuruları beklentilerin üzerinde düşüş gösterdi. Ülkede ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı, 2 Ekim ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 38 bin azalarak 326 bine geriledi.
Bu gelişmelerle New York borsasında alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,98, S&P 500 endeksi yüzde 0,83 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,05 değer kazandı. Dolar endeksi dün 94,0-94,3 dar bandında hareket etmesinin ardından bugün yüzde 0,1'lik artışla 94,2 seviyelerinde bulunuyor. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise dün yüzde 1,58 ile 17 Haziran'dan bu yana en yüksek seviyeyi test ederken, bugün de yukarı yönlü seyrini sürdürerek yüzde 1,59'un üzerini gördü. ABD'nin endeks vadeli kontratlarının da yeni güne pozitif bir seyirle başladığı görülüyor.
Avrupa
Avrupa tarafında doğal gaz arzına ilişkin haber akışı yakından izlenmeye devam edilirken, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, son dönemde artan enerji fiyatlarından, talebe rağmen üretimi artırmayan doğal gaz tedarikçilerinin sorumlu olduğunu belirterek, enerjide daha bağımsız bir hale gelmek için çalışmaları hızlandıracaklarını söyledi.
Dün açıklanan Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) eylül ayı para politikası toplantı tutanakları da bazı üyelerin, piyasaların Pandemi Acil Varlık Alım Programı (PEPP) kapsamındaki desteklerin sona ermesi için hazır olduğunu ve varlık alımlarında daha büyük kesintiye vurgu yaptıklarını ortaya koydu.
Almanya'da dün açıklanan sanayi üretimi verileri ise ağustosta yüzde 4 gerileyerek ara malı tedarikinde yaşanan sıkıntıların sürdüğüne işaret ederken, tüm bu gelişmelere karşın yatırımcıların nispeten yatışan enerji fiyatları ve ABD'de temerrüt olasılığının ortadan kalkmasına odaklanması ile Avrupa borsalarında alış ağırlıklı bir seyir izlendi. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,17, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 1,85, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,65 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,51 değer kazandı. Avro/dolar paritesi yaklaşık 2,5 ayın en düşük seviyesi olan 1,15'in üzerindeki yatay hareketine bugün de devam ediyor. Avrupa'da endeks vadeli kontratları ise karışık bir seyir izliyor.
Asya
Asya'da uzun tatilin ardından bugün işleme açılan Çin borsasında beklenenin aksine pozitif bir seyir izlenirken, emlak sektöründeki borç krizi kaygılarının mevcudiyetini koruması Hong Kong borsasına satış getirdi. Yoğun veri akışının da bulunduğu Asya tarafında, Japonya'da ağustos ayı hanehalkı harcamaları beklentilerin altında kaldı, dış ticaret dengesi ise fazla beklentilerine karşın açık verdi. Çin'de hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise geçen ay 46,7 ile gördüğü tarihi dip seviyelerden toparlanarak 53,4'e yükseldi. Öte yandan Hindistan Merkez Bankası, yüzde 4 düzeyindeki politika faizini beklentiler doğrultusunda değiştirmedi.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,8 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 0,8 yükselirken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,3 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,1 geriledi.
Yurt içi piyasalar
Yurt içinde Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi dün yüzde 1,84 değer kazanarak günü 1.396,92 puandan tamamladı. Dolar/TL ise dün 8,80-8,89 bandında hareket etmesinin ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,90 seviyelerinde işlem görüyor.
Bu arada dün Türkiye, İngiltere'ye seyahat için onaylanmış yeni tip koronavirüs aşı belgesine sahip ülkeler listesine eklendi. Böylece İngiltere'nin onayladığı Kovid-19 aşılarını Türkiye'de yaptıranlar, 10 gün ev karantinasından muaf tutulacak.
Analistler, küresel piyasalarda ABD'de borç limiti konusunda anlaşmaya varılması ile oluşan pozitif havanın bugün Çin borsasının uzun tatilin ardından alıcılı başlamasıyla devam ettiğini söyledi.
Bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise ABD'de açıklanacak istihdam raporu başta olmak üzere veri gündeminin takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.370 ve 1.355 seviyelerinin destek olarak izleneceğini, 1.420 puanın direnç konumunda bulunduğunu bildirdi.
14.5ºC
Ankara
