Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2020 Yılı Para ve Kur Politikası Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı.
Raporda, TCMB'nin temel amacının fiyat istikrarını sağlamak olduğu ve fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda eldeki bütün araçların kullanılacağına dikkat çekildi. Enflasyon hedefinin, hükümet ile varılan mutabakatla uyumlu olarak yüzde 5 olarak korunduğu hatırlatılan raporda, para politikasının, enflasyonu bu hedefe kademeli olarak yaklaştıracak şekilde oluşturulacağı ifade edildi.
Enflasyon hedefine ilişkin belirsizlik aralığının, önceki yıllarda olduğu gibi hedef etrafında her iki yönde 2 yüzde puan olarak korunduğu belirtilen raporda, yıl sonunda gerçekleşen enflasyonun belirsizlik aralığının dışında kalması durumunda ise hesap verebilirlik ilkesi gereği hükümete "Açık Mektup" yazılacağı kaydedildi.
Raporda, dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasının devam edeceği vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:
"Uygulanmakta olan kur rejiminde, döviz kuru bir politika aracı olarak kullanılmamaktadır. TCMB'nin nominal ya da reel olarak herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır. Ancak, döviz kurunun iktisadi temellerden belirgin şekilde kopması ve döviz kurundaki hareketlerin fiyat istikrarını kalıcı olarak etkilemesi veya finansal istikrara dair risk oluşturması halinde TCMB, bu duruma kayıtsız kalmayacak ve sahip olduğu araçlarla gerekli tepkiyi verecektir. TCMB, döviz piyasalarının etkin bir şekilde çalışabilmesi için döviz kuru gelişmelerini ve buna dair her türlü risk faktörünü yakından takip etmeye, gerekli önlemleri almaya ve TCMB rezervlerinin etkin kullanımı esasıyla ilgili araçları kullanmaya devam edecektir."
İletişim politikası
Merkez Bankasının 2019'daki para politikası gelişmelerine yer verilen raporda, Para Politikası Kurulunun (PPK), 2020 yılında, önceden açıklanan bir takvim çerçevesinde yılda 12 toplantı yapacağı belirtildi.
Raporda, 2021 yılına dair ilk üç toplantının 21 Ocak, 18 Şubat ve 18 Mart'ta gerçekleştirileceği açıklandı.
Gelecek dönemde iletişim politikasının, destekleyici bir araç olarak etkin bir biçimde kullanılacağı vurgulanan raporda, para politikasının temel iletişim araçlarının kurul duyuruları ve Enflasyon Raporu olduğu ifade edildi.
Raporda, Enflasyon Raporu'nun yılda dört defa yayımlanmasına ve para politikası uygulamalarının kamuoyu ile iletişiminin etkin bir şekilde yapılabilmesi amacıyla bilgilendirme toplantılarıyla tanıtılmasına devam edileceği bildirildi. Türk lirası ve döviz likiditesi yönetimine ilişkin alınan kararların kamuoyu ile paylaşılmaya devam edileceği ifade edilen raporda, yatırımcılar, analistler ve ekonomistler ile belli bir takvim çerçevesinde yapılan teknik içerikli toplantıların sürdürüleceği aktarılırken, TCMB'nin önceki yıllarda kullanılan diğer önemli iletişim araçları hakkında da bilgi verildi.
"Reeskont kredilerinin döviz rezervlerine katkısı 22,5 milyar dolar olabilir"
Raporda, 2019 yılı Türk lirası ve döviz likidite gelişmelerine ilişkin detaylar paylaşıldı.
Geçen yıl sonu itibarıyla 93,1 milyar lira olan sistemin fonlama ihtiyacının yıl boyunca yaklaşık 18,6 milyar lira artış göstererek 4 Aralık 2019 itibarıyla 111,7 milyar lira seviyesine yükseldiği belirtilen raporda, dün itibarıyla BIST Swap Piyasasındaki TCMB taraflı swap işlem tutarının 13,3 milyar dolar seviyesinde bulunduğu ifade edildi. Raporda, dün itibarıyla kotasyon yöntemiyle gerçekleştirilen Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasasındaki stok miktarının 306 milyon dolar olduğu, geleneksel ihale yöntemiyle gerçekleştirilen swap işlemleri kaynaklı stokun ise bulunmadığı kaydedildi.
Mayıs ayında alım yönlü Türk Lirası Karşılığı Altın Swap Piyasası; ekimde de alım ve satım yönlü Döviz Karşılığı Altın Swap Piyasası açıldığı hatırlatılan raporda, "Söz konusu işlemler bankalarla kotasyon yöntemiyle 1 hafta vadeli olarak gerçekleştirilmektedir. Her iki piyasada da vadesi gelmemiş toplam altın swap miktarı 100 ton olarak belirlenmiş ve söz konusu miktarlar bankalara Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitleri oranınca dağıtılmıştır. 4 Aralık 2019 itibarıyla; Türk Lirası Karşılığı Altın Swap piyasasındaki stok tutarı 13,7 ton seviyesindedir. Döviz Karşılığı Altın Swap piyasasındaki stok tutarı ise alım yönünde 25,9 ton seviyesinde olup, satım yönünde ise işlem bulunmamaktadır" ifadelerine yer verildi.
Raporda, 2019 yılında döviz piyasalarında ihale veya doğrudan satış yöntemiyle döviz satışı gerçekleştirilmezken, 2019'da enerji ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerinin 5,84 milyar dolar tutarındaki döviz talebinin TCMB tarafından karşılandığı bildirildi.
TL zorunlu karşılık oranlarının indirilmesi ile ROM kapsamında finansal sisteme yaklaşık 8,1 milyar dolar döviz likiditesi sağlandığı belirtilen raporda, mayıs, ağustos ve eylül aylarında yabancı para zorunlu karşılık oranlarında yapılan artışlar ile piyasadan yaklaşık 11,4 milyar dolar likidite çekildiği aktarıldı.
Değerlendirmede, reeskont kredilerine ilişkin, "2019 yılının sonunda reeskont kredisi kullanımının yaklaşık 25,4 milyar dolar olması beklenmekte ve reeskont kredilerinin TCMB döviz rezervlerine katkısının yaklaşık 22,5 milyar dolar olması öngörülmektedir. Halihazırda reeskont kredisi geri ödemelerinden kaynaklanan 20,5 milyar dolar TCMB rezervlerine katkı sağlamıştır" ifadelerine yer verildi.
2020 yılı TL ve döviz likidite politikası
Raporda, Merkez Bankasının 2020 yılında fiyat istikrarının sağlanması hedefi doğrultusunda elindeki politika araçlarını en etkin şekilde kullanmaya devam edeceği belirtildi.
Bankaların TL ve döviz likidite yönetimlerine katkıda bulunmak amacıyla TCMB'nin, 2019 yılında olduğu gibi piyasa şartları gereğince dengeleyici ve finansal istikrarı destekleyici bir rol oynamayı sürdüreceği ifade edilen raporda, TCMB'nin piyasa koşulları elverdiği müddetçe rezervleri artırma politikasına devam edeceği kaydedildi.
Raporda, 2020 yılında bir hafta vadeli repo ihaleleri temel politika aracı olarak kullanılmaya devam edileceği belirtilerek, "TCMB, 2020'de zorunlu karşılık uygulamasının temel para politikası aracı olan kısa vadeli faiz politikasını destekleyici ve ince ayar bir araç olarak etkin ve esnek bir şekilde kullanmaya devam edecektir" ifadelerine yer verildi.
TCMB nezdindeki Döviz Depo Piyasasında bankalara toplam yaklaşık 50 milyar dolar limit ile bir hafta ve bir ay vadeli döviz likiditesi imkanı sağlanmaya devam edileceği bildirilen raporda, "Merkez Bankası, 2020 yılında da piyasa koşullarının uygun olması durumunda rezervlerini artırmaya devam edecektir. Bu kapsamda 2020 yılında reeskont kredisi kullanımının 28 milyar dolar civarında gerçekleşeceği, reeskont kredilerinin TCMB döviz rezervlerine katkısının, 26 milyar dolar civarında olacağı öngörülmektedir" değerlendirmesi yapıldı.
Kaynak: AA