Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in Kıdemli Ekonomisti Sophia Koropeckyj, beklentinin çok altında kalan ABD tarım dışı istihdam verisinin paniğe yol açmaması gerektiğini belirtirken, "İstihdamdaki zayıflığın geçici olduğunu düşünüyoruz, çünkü ekonominin temelleri yılın geri kalanında daha güçlü istihdam artışı sağlayacak kadar sağlam. Son istihdam verileri, eylülde başlamasını öngördüğümüz parasal sıkılaşmanın gidişatını değiştirmeyecek" dedi.
ABD'de tarım dışı istihdamın martta, aralık 2013'den bu yana en kötü performansını göstermesi ve önceki aylara ilişkin aşağı yönlü revizyonlar, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz zamanlamasına yönelik tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Söz konusu gelişmeleri değerlendiren Moody's Kıdemli Ekonomisti Sophia Koropeckyj, piyasaları "hayal kırıklığına" uğratan istihdam verilerinin, düşen petrol fiyatları ve zayıflayan küresel talebin Amerikalı işverenler üzerinde yarattığı baskıyı yansıttığını dile getirdi.
Koropeckyj, "Enerji şirketleri düşük fiyatlara, imalatçılar ise enerji sektörü ve yurt dışı talebindeki zayıflamaya ayak uyduruyor. İnşaat faaliyetleri de umutları boşa çıkarmaya devam ediyor" ifadelerini kullanırken, bununla birlikte büyük durgunluğun işgücü piyasasına yönelik etkilerinin de halen hissedildiğini anlattı.
- "Veriler, paniğe yol açmamalı"
Buna karşın son istihdam verilerinin paniğe yol açmaması gerektiğini savunan Koropeckyj, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Mart ayı istihdam raporu, ekonominin yeni bir resesyona girdiği anlamına gelmiyor ve paniğe yol açmamalı. Ekonominin birçok sekmesi direncini koruyor, Conference Board tarafından ölçülen tüketici güveni de martta iyileşti. Moody's Analytics anketleri de iş imkanlarının artmaya devam ettiğini ve birçok işverenin personel sayısını artırmayı planladığını ortaya koyuyor"
Öte yandan, işverenlerin düşük enflasyonu kullanarak ücret artışına gitmediklerini ileri süren Koropeckyj, Fed'in faiz artışını son istihdam raporundan ziyade işgücü piyasasındaki atıl kapasite ve düşük enflasyonun erteleyebileceği öngörüsünde bulundu.
Mooyd's Kıdemli Ekonomisti Koropeckyj, sözlerini, "İstihdamdaki zayıflığın geçici olduğunu düşünüyoruz, çünkü ekonominin temelleri yılın geri kalanında daha güçlü istihdam artışı sağlayacak kadar sağlam. Mart ayı istihdam verileri, eylülde başlamasını öngördüğümüz parasal sıkılaştırmanın gidişatını değiştirmeyecek" diyerek tamamladı.
- "Yeni bir trendin başlangıcı değil"
ABD'de son 4 yıldır yılın en iyi ekonomik tahmincisi seçilen High Frequency Economics Başekonomisti Jim O'Sullivan ise aylık istihdam verilerinin değişkenlik gösterebileceğini vurgulayarak, "İstihdamın art arda 12 ay boyunca ortalama 200 binin üzerinde artması, aylık istihdam verilerinin değişkenlik gösterebileceğini unutturdu. Ben mart ayı verilerinin yeni bir trendin başlangıcı olduğunu düşünmüyorum" dedi.
O'Sullivan, bu savını son aylarda istikrarlı şekilde düşmeye devam eden işsizlik maaşı başvurularında herhangi bir artış gözlenmemesine dayandırırken, son 6 ayın ortalamasını yaklaşık 260 bine çeken mart ayı tarım dışı istihdam verisinin yanıltıcı olabileceğini öne sürdü.
Verideki dalgalanmanın nedenlerine yönelik bir soru üzerine, olumsuz hava koşullarının tek başına yeterli bir açıklama olamayacağının altını çizen O'Sullivan, işgücüne katılım oranındaki uzun süreli düşüşün ise yaşlanan nüfustan kaynaklanan yapısal bir değişime işaret edebileceğini dile getirdi.
- "Fed'in faiz kararına etkisi olmaz"
O'Sullivan, mart ayı istihdam raporunun tek başına Fed'in faiz kararını etkilemeyeceğini belirtirken, "Mart ayı istihdam verilerinin Fed'in faiz kararında herhangi bir etkisi olmayacak, çünkü henüz bir karar vermek zorunda değiller. Fed yetkilileri, sıkılaştırmaya en erken haziranda başlayabileceklerini açıkladılar ve o zamana kadar 2 istihdam raporu daha var. Faiz artışı, ancak bundan sonraki raporlar da işgücü piyasasının zayıfladığına işaret ederse ertelenebilir. Mart ayı istihdam raporunun tek başına ağırlığı yok denecek kadar az" şeklinde konuştu.
Fed Başkanı Janet Yellen'ın geçen hafta yaptığı açıklamalara da değinen O'Sullivan, Fed'in piyasaları paniğe sürüklememek için ilk faiz artışının önemini azaltmaya çalıştığını savunurken, şunları kaydetti:
"Fed, piyasaların yeniden 'sıkılaştırma krizi' (taper tantrum) benzeri bir tepki göstermesini istemiyor. Herşeyin pürüzsüzce gitmesini istedikleri için ilk faiz artışını önemsiz gibi göstermeye çalışıyorlar. Yellen'ın artışın kademeli olacağına yönelik açıklamaları da bu stratejinin bir parçası" görüşünü paylaştı.
Jim O'Sullivan, Fed'in faiz artışına haziranda başlama olasılığının hala kayda değer seviyede olduğunu ifade ederken, artış hızı ve aralığının gelen verilerin yanı sıra piyasaların tepkisine göre ayarlanacağını sözlerine ekledi.
- Taper tantrum
Küresel piyasaların, mayıs 2013'de dönemin Fed Başkanı Ben Bernanke'nin tahvil alımlarının azaltılacağı sinyalini vermesinin ardından gösterdiği şiddetli tepki, finans terminolojisinde "taper tantrum" olarak adlandırılıyor.
Bernanke'nin söz konusu açıklamaları, yatırımcıların döner sermayelerini gelişen ülkelerden ABD'de yönlendirmesine neden olurken. ABD devlet tahvilleri, bu hareketlenme sonucu aniden yüzde 2'nin üstüne fırlamıştı. Diğer taraftan, dünya genelinde birçok borsa, açıklamalar sonrasında sert dalgalanmalar göstermişti.
AA
13.6ºC
Ankara
