Yenilenebilir enerji kaynakları, tükenmeyen bir kaynak olmaları ve çevreye fosil yakıtlar kadar zarar vermemeleri nedeniyle, gittikçe daha fazla önem kazanıyor.
Türkiye’de de güneş ve rüzgar başta olmak üzere yenilenebilir kaynaklara büyük yatırımlar yapılarak ‘2053 Sıfır Karbon Emisyonu’ hedefine doğru önemli adımlar atıldı. Özellikle AB’deki ticari düzenlemelerle ‘yeşil enerji’ kullanımına getirilen teşvikler ve ithal edilecek ürünlerde artık karbon emisyonuna da dikkat ediliyor olması, yenilenebilir kaynakları, sanayi açısından da önemli hale getirdi.
Evlerde faydalanmak mümkün
Türkiye coğrafi konumu nedeniyle güneş ve hidroelektrik kaynaklar açısından zengin bir ülke. Marmara ve Ege bölgeleri rüzgar açısından da önemli avantajlara sahip. Yine Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde de rüzgarın ortaya koyduğu kinetik enerjiyi elektriğe çevirmek mümkün.
Özellikle otomotiv sektörünün elektrik motorlu ağırlıklı olmaya başlamasıyla birlikte elektrik ihtiyacı daha fazla artacak. Bu ihtiyaca çevreci çözümlerden biri de rüzgar enerjisi olacak. Rüzgar enerjisinden, sadece büyük santraller kurarak değil, küçük bir türbin ve depolama gibi ünitelerle evde ve küçük iş yerlerinde faydalanmak da mümkün. Bunun için gerekli rüzgar ise saatte 3 kilometrelik bir hız. Özellikle yüksek bölgeler, yağışların rüzgara neden olduğu yerler, sürekli rüzgar alan vadiler, rüzgar kesici yapıların bulunmadığı meskun mahallerde, türbin yerleştirmek için uygun alan bulunması durumunda rüzgardan yararlanmak mümkün.
“Yer açısından avantajlı”
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği Başkanı İbrahim Erden, küçük iş yerleri için şehir içinde büyük türbinler kurmanın mümkün olmadığını ancak şehir dışındaki işletmeler için uygun bir çözüm olduğunu söylüyor:
“Ege Bölgesi, Trakya, Kuzey Ege’de halen zaten endüstriyel rüzgar türbinleri mevcut. Bunlar genellikle 3-8 megavat arasında. 60 metrelik küçük kuleler ise Trakya’da organize sanayi bölgelerinde ve bağımsız fabrikalarda doğrudan ihtiyacı olan enerjiyi kullanmak üzere kuruluyor. Şu an çorlu, Hayrabolu OSB’lerde 1 megavatlık türbinler var. Sanayi bölgelerinin küçükleri için farklı çözümler var. Burada teknoloji sürekli geliştiği için büyük, üç kanatlı türbinler yanında dikey olanlar da artık kullanılmaya başlandı. Zaman içinde bu teknolojik gelişimle, kırsala yakın rüzgarlı alanlarla büyük türbinler yanında bu yeni teknoloji türbinler de ihtiyacı karşılayacaktır. Rüzgar enerjisinde en önemli konu yer avantajı sağlaması. Bugün yaygın olarak kullanılan 5-8 megavat bir türbini 500 metrekare alan üzerine kurabiliyorsunuz. 5 megavat bir güneş enerjisi santralini ise 50 bin metrekare alana kurabilirsiniz. Ayrıca çatı sağlam değilse, bina statiği iyi değilse, çatılara güneş enerjisi kurmanız mümkün olmayabiliyor. İkisinin farklı avantajları olması nedeniyle güneş ve rüzgar enerjisini hibrit olarak kullanmak çok daha avantajlı ve kolay gele geliyor.”
Türkiye’de önemli yatırımlar yapıldı
Türkiye’de kule, kanat, jeneratör, bağlantı ekipmanları üretimi yapılıyor ve 25 binden fazla kişi bu sektörde istihdam ediliyor. Rüzgar enerjisi ekipmanlarının yıllık cirosu 1,5 milyar euroyu aştı ve üretimin yüzde 75’i yurt dışında, 52 ülkeye ihraç ediliyor.
Rüzgar enerjisinde yerlilik oranı yüzde 60’ın üzerinde çıkarken, dünyanın rüzgardan enerji üretimi 906 gigavat. 2030 yılında dünyada üretim beklentisi ise 2 teravat. Bu nedenle yatırımların artması bekleniyor.
Türkiye’de Rüzgar Enerji Santrali (RES) teşvik belgesi sayısı 388’e, yapılan yatırım 233 milyar liraya ulaştı. Kule, makine, ekipman üretimi için 53 teşvik belgesi verilirken gerçekleşen ekipman üretimi 8 milyar lirayı aştı. 76 KOBİ’ye 13 milyon lira finansman desteği sağlandı. Ayrıca TÜBİTAK tarafından 118 projeye verilen destek 405 milyon lira olurken, kalkınma ajanslarıyla 158 projeye de 575 milyon lira destek verildi. Halen teknoparklarda 40 yenilikçi girişim tarafından 700 civarında AR-GE projesi yürütülüyor. Yenilikçi girişimlere 1,5 milyar lira destek sağlandı. Rüzgar enerjisi konusunda AR-GE merkezi sayısı ise 25’e ulaştı.
Rüzgar enerjisi elektrik üretiminin yanı sırası su depolama, taşımacılık, deniz ulaşımı, soğutma ve tahıl öğütme gibi sektörlerde kullanılıyor.
3.5ºC
Ankara
