Türkiye’de koronavirüs vakasının ilk görüldüğü günden bu yana resmi kurumlar sağlıktan ekonomiye, eğitimden sosyal hayata kadar çok farklı alanlarda adım attı.
İlk dönemlerde alınan ‘tam kapanma’ kararını sonraki aylarda ‘kademeli serbestleşme’ izledi. Özellikle yaz aylarında yaşanan hızlı vaka artışları kimi tedbirleri yeniden gündeme getirdi ve Türkiye bugün halen devam ettirdiği kısıtlamalara geçme kararı aldı.
Salgının ilk gününden bu yana sürecin olumsuz yansımalarını en net hisseden iş kollarından biri de yeme-içme sektörü oldu. İlk dönemlerde tamamen kapanan kafe, restoran ve benzer hizmetleri veren mekanlar halihazırda sadece paket servisler ile yoluna devam ediyor.
[Koronavirüs döneminde tatlı üretimi de geçen yıllara göre düştü. Foto: AA]
Dükkanlar kapalı olsa da kiralar ödendi
Sektör temsilcileri bu süreçte bir yandan işletmelerini ayakta tutmaya çalışırken, diğer yandan da içinde bulundukları sıkıntılara alternatif çözümler üretebilmenin telaşında…
Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği (BAKTAD) Başkanı Mehmet Yıldırım, insanların en önemli sosyalleşme yerlerinden birinin yeme-içme alanları olduğuna dikkat çekerek, vatandaşların eve kapanmasının ardından kendilerinin de zorlandığını söyledi.
Bu dönemde oteller gibi çok büyük tüketim değerlerine ulaşan yerlerde yaşanan daralma, turist sayısındaki azalma gibi etkenlerin de üst üste geldiğini kaydeden Yıldırım, “Çoğu işletme kısıtlamalar nedeniyle kepenk indirmek zorunda kaldı. Buna rağmen kiralar eski dönemdeki gibi ödenmeye devam etti” dedi.
[BAKTAD Başkanı Mehmet Yıldırım. Foto: AA]
Mülk sahipleri ile görüşeceğiz
BAKTAD çatısı altında birleşen işletmelerin, daha iyi hizmet verebilmek adına bulundukları şehrin marka caddelerinde, AVM’lerinde ve diğer gözde yerlerinde iş yeri açtığını anımsatan Yıldırım, şöyle devam etti:
“İlk dönemlerde kimse pandeminin bu denli uzun süreceğini beklemiyordu. Günler haftaları, haftalar ayları kovaladı ve neredeyse 1 yıla yakın bir süredir işletmeler bir türlü tam randımanlı çalışamadı.
Gelinen noktada kiralar bizim için ciddi bir yük olmaya başladı. Çünkü tatlıcıların büyük çoğunluğu paket servise ne alışık ne de hazırdı... Sadece paket servise izin verilen dönemde çok sayıda esnaf arkadaşımız kepenk indirdi. Ancak bu süreçte dükkanları kapalı kalsa da kiralarını hep gününde yatırdılar. Maalesef gelinen noktada bunun aynı şekilde sürmesi mümkün değil.”
Diğer sektörler için de can simidi olabilir
BAKTAD Başkanı Mehmet Yıldırım, dernek üyelerinin ‘kiracı’ konumunda olduğu yerlerde mülk sahipleriyle yeni bir süreç başlatmak istediklerini açıklayarak, şunları söyledi:
“Tamamen kapalı olan mekanların mevcut kirasının yüzde 60’ını vermesi, paket servise devam eden yerlerimizde ise mevcut kiranın yüzde 75’nin ödenmesini teklif edeceğiz.
Tabii ki bu bir teklif olacak. Amacımız; işletmecilerimizin bir nebze de olsa nefes almasını sağlamak. Mülk sahipleriyle ortak bir noktada buluşabileceğimize inanıyoruz. BAKTAD’ın önerdiği ‘kademeli kira’ teklifinin diğer sektörler için de can simidi olabileceğine inanıyoruz.”
[Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Esnaf Odası Başkanı Nizamettin Aşa.]
Mal sahipleri isterse kabul eder
Peki BAKTAD’ın bu önerisi sektörde nasıl karşılanır? Bu sorunun yanıtını Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Esnaf Odası Başkanı Nizamettin Aşa’ya soruyoruz…
Aşa’ya göre BAKTAD’ın böyle bir öneride bulunması içinden geçtiğimiz dönem itibariyle son derece normal…
Ancak mülk sahiplerine bu durumun sadece bir ‘teklif’ olarak götürülebileceği bilgisini paylaşan Nizamettin Aşa, “Böyle bir durumun herkes tarafından kabul edilmesi için kanun olması gerekir. Böyle bir konuda devletin zorlama iş yapması yasalara uygun olmaz çünkü o zaman mülkiyet hakkının kısıtlanması gibi bir durum ortaya çıkar. Kanunlar da buna izin vermez. BAKTAD’ın teklifini kabul eden mal sahipleri isterlerse söz konusu oranlar üzerinden indirime gidebilir” şeklinde konuştu.
3.8ºC
Ankara
