Covid-19 dolayısıyla denize komşu ülkeler ve Türkiye'de güvenli tatil yapma ihtiyacı bu yaz tekne ve yat tatilini ön plana çıkardı. Bu eğilim sonucunda verilere göre, mavi tur pazarının büyüklüğü 300 milyon dolara ulaştı.
Türkiye'nin online hizmet veren tek tekne kiralama platformu olan ve 40 ülkede hizmet veren Viravira.co'nun kurucusu ve CEO'su Baran Yıldırım, yeni dönemde büyüyen mavi tur pazarı ve ülkedeki yat turizmi hakkındaki gelişmeleri anlattı.
Türkiye'de turizmin yüzde 20'sinin denizlerde oluştuğunu belirten Yıldırım, pandemi öncesi dönemde 35 milyar dolarlık turizm gelirinin yüzde 20'sinin, denizin üzerinde seyir halinde olan tekne, yat, cruise gibi deniz turizminin ayaklarından sağlandığını vurguladı.
Yıldırım, kurulduklarında ülkede deniz turizmi alanında özelleşmiş bir platform olmadığını, Avrupa'da 2013 yılında online olarak deniz deneyimi, turizmi yapanların yeni yeni çıktığını belirtti.
Baran Yıldırım, sistemlerinde 12 bin teknenin kayıtlı olduğunu, bunların binin üzerinde olan kısmının Türkiye'de, kalan kısmının ise 40 ülkeye dağıldığını, 960 farklı lokasyonda deniz turizmi yaptıklarını söyledi.
Küçük tekneler hızla doldu
Yıldırım, turizmin diğer ayaklarına göre mavi tur pazarının pandemiden çok olumsuz etkilenmediğini belirterek, yerli turistlerin korunaklı bir ortamda, tanıdıkları insanlarla bir arada olmak için tekne ve yat turizmine eğilim gösterdiğini ve yeni turistler kazandıklarını kaydetti.
Kapasitesi 4 kişi ile başlayan ve 30 kişiye kadar çıkan teknelerin doluluğunun, mayıs ayı öncesi ile sonrası arasında ciddi farklılık gösterdiğini ifade eden Yıldırım, haziran, temmuz ve ağustos aylarında teknelerin hızlı şekilde dolduğunu aktardı.
Sistemlerindeki 4-12 kişilik teknelerin, daha büyüklerine nazaran çok hızlı dolduğunu, temmuz ayının ortalarına gelindiğinde bu teknelerin hepsinin mavi denizlere açıldığını kaydeden Yıldırım, "Yat turizmi sektörü, pandemiden en az hasarla çıkan sektörlerden biri oldu." dedi.
"Yat turizmine yönelen yerli turistte çok iyi bir sıçrama oldu"
Koronavirüsün yat turizmine ilgiyi arttırdığına dikkati çeken Yıldırım, tatile çıkmak isteyenlere yat turizminin daha steril ve güvenli olduğunu anlattıklarını söyledi.
Yıldırım, "Bu sene ilk defa mavi tur yapanların sayısı çok fazla. Yat turizmine yönelen yerli turistte çok iyi bir sıçrama oldu. Hiç deneyimlemeyenler bu turizme yöneldi bu yaz. Teknelerimizde Covid-19 nedeniyle olumsuzluk yaşanmadı. Tekne sahiplerimiz de böyle bir sıkıntıyla karşılaşmadı. Teknede herkes sağlıklı gıda tüketiyor. Mürettebatın dışarıyla bağlantısı olmuyor. Mavi tur bir haftalık olduğundan, teknelerde herkes izole olmayı başardı." diye konuştu.
2022 hedefi 500 milyon dolar
Yerli turist sayısı artarken, yabancı turist sayısında önemli bir kaybın da yaşandığına işaret eden Yıldırım, büyük charter firmalarının yabancı turistin az sayıda gelmesinden etkilendiğini aktardı.
Yıldırım, 2021'de pandemiye yönelik aşının bulunmasıyla deniz turizminde yine ciddi büyümenin olacağını öngördüklerini belirterek, şöyle devam etti:
"2022'de Türkiye'de mavi tur pazarının 500 milyon dolar seviyesine geleceğini düşünüyoruz. Gün içi kiralamalar, cruise turları veya yelken ve dalgıçlık eğitimleri gibi deniz üzerindeki tüm deneyimleri dikkate aldığımızda ise dünyada mavi tur pazar büyüklüğü 65 milyar dolara yaklaşıyor. Türkiye özelinde baktığımızda, mavi tur pazarı büyüklüğü 300 milyon dolar, toplam deniz deneyimleri pazarının ise 1 milyar doları aştığını söyleyebiliriz."
Türkiye'nin profesyonel yat filosu 5 bin civarında
Deniz Ticareti Örgütü verilerine göre Türk denizlerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığından onaylı 1700 civarında Türk bayraklı, yaklaşık 200 yabancı bayraklı deniz turizm aracı işletme belgeli tekne olduğu bilgisini veren Yıldırım, bu 1900 teknenin yüzde 60'ının kendi sistemlerine kayıtlı olduğunu, mavi tur pazarında bu rakamı, 2021'de yüzde 80'e çıkarmak istediklerini söyledi.
Yıldırım, "1900 mavi tur teknesinin yanı sıra günlük kiralanan 3 bin civarında tekne var. Bunların 2 bini denizlerde, geri kalanı iç sularda faaliyet gösteriyor. Türkiye, 5 bin civarında profesyonel yat filosuna sahip." ifadelerini kullandı.
"Doğu Akdeniz'de mavi tur için daha fazla pay almalıyız"
Son 4 yılda Türk deniz turizminde büyük gelişmeler olduğunu, bu turizmin yılda yüzde 300 büyüdüğünü vurgulayan Yıldırım, 2021'de bu çıtanın yükseleceğine dikkati çekti.
Yıldırım, bu yıl toplam 1 milyon civarında ziyaretçileri olduğunu, pandemiden dolayı yabancı talebinin sınırlı kaldığını dile getirerek, eylül ve ekimde özellikle yat turizmine yönelik yurt dışından Türkiye'ye ciddi talep başladığını ifade etti.
Baran Yıldırım, şunları kaydetti:
"Biz Türk deniz turizmi oyuncusu olarak yurt dışında söz sahibi olmak istiyoruz. Dünyada yat kiralama pazarının büyüklüğü 15 milyar dolar civarında. Bu büyük bir pazar. Bunun yarısı Akdeniz çanağında oluşuyor. Akdeniz'deki bu kısmın yarısı ise Doğu Akdeniz'de yani Türkiye, Yunanistan ve Hırvatistan'ı içine alan bir bölgede oluşuyor. Bizim bu iki ülkeye göre çok avantajımız var, potansiyelimiz yüksek. Doğu Akdeniz'de mavi tur için daha fazla pay almalıyız. Global pazar, alternatif turizme olan ilgi ve gelir seviyesindeki artışla birlikte her yıl dolar bazında yüzde 10 civarında büyüme kaydediyor. Özellikle genç kuşakların ciddi ilgisi olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki dönemde de bu güçlü büyüme devam edecektir."
4.7ºC
Ankara
