Ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen devrede olduğu, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı serbest bölgeler, dış ticarete yönelmek isteyen firmalara gelişmiş bir yatırım ortamı sağlarken, Türkiye'nin ticaretine de katkı sunmaya devam ediyor.
Söz konusu bölgelerdeki ticaret hacmi 2013'te 23,2 milyar dolar, 2014'te 22,4 milyar dolar, 2015'te 20,3 milyar dolar, 2016'da ise 19 milyar dolar seviyesindeydi.
Serbest bölgeler arasında geçen yıl en fazla ticaretin yapıldığı bölge, 4,3 milyar dolarla Ege Serbest Bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 3,1 milyar dolarla İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi, 2,9 milyar dolarla Mersin Serbest Bölgesi, 2 milyar dolarla Avrupa Serbest Bölgesi ve 1,8 milyar dolarla Bursa Serbest Bölgesi izledi.
Ticaret İzmir'de arttı, Gaziantep'te azaldı
Geçen yıl 18 serbest bölgenin 14'ünün ticaret hacmi artış gösterdi. Bu dönemde ticaret hacminin en fazla arttığı bölge, yüzde 68,3 ile İzmir Serbest Bölgesi oldu. Söz konusu bölgenin 2016'da 208,8 milyon dolar olan ticaret hacmi, geçen yıl 351,5 milyon dolara çıktı.
Ticaret hacminin geçen yıl en çok azaldığı bölge, yüzde 52,2 ile Gaziantep Serbest Bölgesi olarak kaydedildi. Bölgenin 2016'da 69,6 milyon dolar olan ticaret hacmi geçen yıl 33,2 milyon dolara geriledi.
Bu dönemde ticaretin kan kaybettiği diğer bölgeler ise yüzde 21,9'luk azalışla Trabzon, yüzde 19,2 ile Rize ve yüzde 3,8 ile Bursa serbest bölgeleri olarak kayda geçti.
OECD ve AB ülkeleriyle 8,4 milyarlık ticaret yapıldı
Serbest bölgeler aracılığıyla geçen yıl en fazla ticaretin yapıldığı ülkeler, 8,4 milyar dolarla Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri oldu. Söz konusu ticaret hacminin 6,6 milyar dolarlık kısmı AB ülkelerine yapılan ticaretten oluştu. Serbest bölgelerden bu ülkelere yapılan ticaret bir önceki yıla göre yüzde 5,7 artış gösterdi.
Serbest bölgelerle ticareti geçen yıl en fazla artış gösteren bölge, yüzde 17,9 ile Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkeleri oldu. Bu ülkelerle ticaret hacmi, 1,8 milyar dolardan 2,1 milyar dolara yükseldi.
Bölgelerin, diğer Avrupa ülkeleriyle ticareti de bu dönemde yüzde 10,7 artışla 102,2 milyon dolara çıkarken, Rusya'nın da aralarında bulunduğu Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleriyle ticareti aynı dönemde yüzde 10,3 artarak 904,6 milyon dolara ulaştı.
Sanayi sektörü 18,5 milyar dolarla lider
Sektörel bazda incelendiğinde ise serbest bölgelerin ticaretinde sanayi sektörü geçen yıl 18,5 milyar dolarla ilk sırada yer aldı. Bu sektörü 1,8 milyar dolarla tarım, 51,4 milyon dolarla madencilik ve taş ocakçılığı sektörleri takip etti.
Serbest bölgelerde geçen yıl sonu itibarıyla 542'si yabancı olmak üzere bin 989 serbest bölge kullanıcısı firma faaliyet gösterirken, bu bölgelerde istihdam edilen kişi sayısı önceki yıla göre yüzde 1,3 artarak 66 bin 984'e ulaştı.
Kaynak: AA
14.1ºC
Ankara
