Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayelerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 2017'de başlatılan Sıfır Atık Projesi, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde atıkları kontrol altına almak, gelecek nesillere temiz ve gelişmiş bir Türkiye ile yaşanabilir dünya bırakma amacını taşıyor.
Dünya Bankası raporlarına göre; yılda 1,3 milyar ton olan evsel atık miktarının 2025 yılında 2,2 milyar tona ulaşması bekleniyor.
Türkiye'de ise evsel atık miktarının 2023 yılında 38 milyon tona ulaşacağı öngörülüyor.
Türkiye'deki evsel atıkların yüzde 52'sini organik atıklar, yüzde 6'sını plastik atıklar, yüzde 10'unu kağıt-karton atıkları, yüzde 4'ünü cam, yüzde 2'sini metal, kalan kısmı ise diğer atıklar oluşturuyor.
Değerlendirilebilir birçok atık yok oluyor
Bu oranlara bakıldığında atıkların çok büyük bir kısmının değerlendirilebilir, geri kazanılarak hammadde olabilecek, yeni ürünlere dönüştürülebilecek atıklar olduğu görülüyor. Ancak değerlendirilebilir birçok atık yok oluyor.
Sıfır Atık Projesi ile israfın önlenmesi, kaynakların daha verimli kullanılması, atık oluşum nedenlerinin gözden geçirilerek, engellenmesi veya minimize edilmesi, atığın oluşması durumunda ise kaynağında ayrı toplanması ve geri kazanımının sağlanması amaçlanıyor.
Geri kazanım oranının yüzde 35'e ulaşması hedefleniyor
Projenin, aşamalı olarak mahalli idarelerde kamu kurumlarında, limanlarda, havaalanlarında, otogarlarda, tren garlarında, eğitim kurumlarında, alışveriş merkezlerinde, hastanelerde, turizm tesislerinde ve büyük iş yerlerinde yani vatandaşın yoğun olarak bulunduğu, atık çeşitliliğinin fazla olduğu, kurumsal noktalarda uygulamaya geçirilmesi ve 2023'e kadar da bütün ülkeye yaygınlaştırılmasına çalışılıyor.
2023'de geri kazanım oranının yüzde 35'e ulaşması, 100 bin kişiye doğrudan istihdam, yıllık 20 milyar lira ekonomik kazanç, 400 bin binada ise sıfır atık yönetim sistemi kurulması hedefleniyor.
Her 1 ton kağıdın geri kazanımıyla ise 17 ağaç kurtulacak
Geri dönüştürülen her bir ton cam için yaklaşık 100 litre petrolden tasarruf edilebilecek, yeni üretime kıyasla metal ve plastik geri kazanımı ile de yüzde 95 enerji tasarrufu sağlanabilecek. Her 1 ton kağıdın geri kazanımıyla 17 ağaç kesilmekten kurtarılacak.
Sıfır Atık Projesi kapsamında uygulamanın başladığı 2017 yılından 2020 yılına kadar geçen süreçte yaklaşık 17 milyon ton değerlendirilebilir atık toplandı. Bu atıklardan 17 milyar liralık ekonomik kazanç sağlandı.
2 milyar ton sera gazı salınımı önlendi
Sıfır Atık Projesi başladığında yüzde 13 olan, geri kazanım oranı ise yüzde 19'a yükseldi.
Ayrıca 315 milyon kilovatsaat enerji, 345 milyon metreküp su, 41 milyon metreküp depolama alanından da tasarruf edildi, 2 milyar ton sera gazı salımı önlendi.
Proje ile 209 milyon ağaç kurtarıldı, 50 milyon varil petrol ile 397 milyon ton hammaddeden de tasarruf edilmesi sağlandı.
Bu yılın hedefi, 100 bin kurum ve kuruluşun Sıfır Atık'a geçmesi
Uygulamanın başladığı 2017'den itibaren Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, TBMM ve 81 ildeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri başta olmak üzere Türkiye genelinde kamu kurum ve kuruluş binalarının 13 bini 2017-2018'de Sıfır Atık Yönetim Sistemini uygulamaya başlarken, bu rakam 2019'da 27 bine, 2020 itibarıyla da 76 bin kurum ve kuruluş binasına ulaştı.
Bu yıl uygulamaya başlayacak kurum ve kuruluş sayısının 100 bine ulaşması hedefleniyor.
-0.4ºC
Ankara
