Merkez Bankası’nda politika değişiminin ardından 3 ay geçti.. Hafize Gaye Erkan’ın 9 Haziran’da Başkanlık koltuğuna oturmasının ardından Para Politikası Kurulu 3 kez toplandı. İlk sıkılaşma da 22 Haziran’daki toplantıda başladı. Kurul politika faizini 650 baz puan birden artırarak yüzde 8,5’ten yüzde 15’e çıkardı. Bu 23 ay sonra gelen ilk faiz artırımı hamlesi olurken, karara gerekçe olarak “dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması” gösterildi. Kurul haziran toplantısında karar metninde de önemli değişiklik yaparak, çok kısa ve sade bir açıklama yapısına geçti. Politika çerçevesinde de sadeleşme sinyali verdi.
Piyasaları ikna süreci ve “sürpriz” faiz artırımı
Erkan başkanlığındaki ikinci toplantı 20 Temmuz’da gerçekleşirken, atılan 25 baz puanlık faiz artırım adımı piyasa beklentilerinin gerisinde kaldı. Ancak sadeleşme kapsamında gelen ve özellikle bankalar üzerindeki yükleri hafifleten kararlar, politika çerçevesini destekleyici nitelik taşıdı. Yine de piyasa, sıkılaşmanın devam edeceğine ikna olmakta zorlandı.
Bu süreçte Merkez Bankası yılın 3. Enflasyon Raporu’nu açıklarken, yıl sonuna ilişkin tahminler ciddi anlamda yukarı yönlü revize edildi. Yıl sonu enflasyon beklentisine ilişkin orta nokta yüzde 26,5’ten yüzde 58’e yükseltildi. Verilen mesajlar, enflasyonla mücadeleden taviz verilmeyeceği yönünde olurken, en son toplantıda bunu kanıtlar nitelikte bir adım atıldı. Piyasada oluşan 150 baz puanlık faiz artırım beklentisine karşın, 750 baz puanlık tahini büyüklükte bir faiz artırımına gidildi. Politika faizi de yüzde 17,5’ten yüzde 25’e çıkmış oldu. Piyasalar tam da bu noktada yıl sonu faiz oranına ilişkin beklentilerini revize etti.
Karar metnine eklenen ifade ile yıl sonu için enflasyonda tahmin aralığının üst bandı olan yüzde 62’ye işaret edildi. Dezenflasyonun başlaması için 2024 yılı hedef gösterildi.
Ağustos toplantısında bir başka detaya daha dikkat çekmekte yarar var: Bu toplantıda Para Politikası Kurulu’na 3 yeni isim olan Cevdet Akçay, Yaşar Fatih Karahan ve Hatice Karahan katıldı.
Kurul’daki değişimin, atılan sürpriz adımda etkisi olduğu değerlendirilirken, karar metninde çok fazla değişiklik yapılmaması önemli bir detay oldu.
Sıkılaşmada 4. faz
Para Politikası Kurulu, ağustos ayı faiz kararını vermek üzere yarın toplanıyor. Bu toplantı Hafize Gaye Erkan başkanlığındaki 4’üncü toplantı olacak. Bir bakıma sıkılaşma sürecinin de 4’üncü ayına girilmiş olacak. Halihazırda toplamda faizlerde 1.650 baz puanlık artırıma gidilmiş durumda.
DÖNEMLER İTİBARIYLA POLİTİKA FAİZ SEVİYESİ:
Ay | 2021 | 2022 | 2023 |
Ocak | 17.00 | 14.00 | 9.00 |
Şubat | 17.00 | 14.00 | 8.50 |
Mart | 19.00 | 14.00 | 8.50 |
Nisan | 19.00 | 14.00 | 8.50 |
Mayıs | 19.00 | 14.00 | 8.50 |
Haziran | 19.00 | 14.00 | 15.00 |
Temmuz | 19.00 | 14.00 | 17.50 |
Ağustos | 19.00 | 13.00 | 25.00 |
Eylül | 18.00 | 12.00 | |
Ekim | 16.00 | 10.50 | |
Kasım | 15.00 | 9.00 | |
Aralık | 14.00 | 9.00 |
Hem verilen mesajlar, hem piyasa faizlerinin ulaştığı seviye hem de enflasyon beklentileri dikkate alındığında, piyasalarda bankanın sıkılaşmaya devam edeceği fiyatlanıyor. Beklentilerin yerli ve yabancı analistler nezdinde çok fazla ayrışmaması ve ortalama 500 baz puana işaret etmesi de öngörülebilirliğin arttığına dair önemli bir detay olarak öne çıkıyor.
Karar metninde ise sadeleşme ve sıkılaşmanın geleceğine dair ipuçları aranacak. Seçici kredi ve miktarsal sıkılaşma kararlarına dair detaylara odaklanılacak. Özellikle son toplantıdan bu yana TL’ye geçişi destekleyici ve Kur Korumalı Mevduattan çıkışları destekleyici adımlar atıldığı dikkate alınırsa, bu konuda bir yönlendirmenin gelip gelmeyeceği de odakta olacak.