Antalya'da 2015 yılında düzenlenen G-20 zirvesinde Çin ile imzalanan bitki sağlığı protokolünün ardından sürdürülen görüşmeler neticesinde bu yıl Türk kirazının ilk kez Çin'e ihraç edilmesi hedefleniyor.
Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) Genel Başkan Başdanışmanı İhsan Beşer, TOSYÖV olarak 2012 yılında Afyonkarahisar'da misafir ettikleri Çin'in Ankara Büyükelçisine Afyon kirazı ikram ettiklerini söyledi.
Ziyaretin ardından, lezzet olarak Çin halkının damak tadına çok uygun olan kirazın bu ülkeye ihraç edilmesi için adımların atıldığını anlatan Beşer, 2013 yılında Çin ile Türkiye arasında gıda güvenliği anlaşmasının imzalandığını hatırlattı.
G-20 zirvesinde Çin'e kiraz ihracatının önünün açılması için iki ülke arasında "Bitki Sağlığı" protokolünün imzalandığını dile getiren Beşer, şöyle devam etti:
"O günden bugüne Çin'e kiraz ihraç etmek isteyen firmaların yerine getirmesi gereken pek çok şart vardı. Bakanlığa müracaatlardan sonra bunlar yerine getirilmeye başlandı. Büyük bahçelerin olması gerekiyordu. Akdeniz meyve sineği olmaması gerekiyordu. Türkiye'de Akdeniz meyve sineği olmamasına rağmen, bahçelere 17 farklı zararlı böceğe karşı tuzaklar kuruldu. Bakanlığımız, il müdürlüğümüz ve firmalarla koordineli çalışma sağlandı. Nihayetinde bu yıl Çin'den gelen, bizdeki Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının karşılığı olan Çin Halk Cumhuriyeti Kalite Kontrol Denetim ve Karantina Genel Müdürlüğünden bir uzman ekip, Sultandağı ilçesindeki kiraz bahçelerimizi ziyaret etti. Akdeniz meyve sineğinin olup olmadığı, bahçelerin verimliliği, kirazın potansiyeli ile ilgili incelemelerde bulunuldu."
Beşer, heyetin ziyaretinin Çin'e kiraz ihracatında önemli bir adım olduğunu vurguladı.
"Çin'in kiraz ithalatı yaklaşık 500 milyon dolar"
Önümüzdeki günlerde bakanlık tarafından Çin'e kiraz ihracatı yapabilecek firmaların açıklanacağını ifade eden Beşer, şöyle konuştu:
"Çin'in kiraz ithalatı yaklaşık 500 milyon dolar. Afyonkarahisar'dan mevsimsel olarak bu ülkeye kiraz ihracatı çok önemli. Şili'nin kirazı nisan ayında, ABD kirazı da haziran başında bitiyor. Afyonkarahisar bölgesinin kirazı ise haziran ortası veya sonunda çıkıyor ki bu mevsimsel olarak bizim kirazımızın Çin'de katma değer yaptığı bir zamana denk geliyor. En büyük amacımız Uzakdoğu pazarı sayesinde Avrupa'ya alternatif pazar oluşturmak."
Beşer, Türk kirazının aroma ve tat olarak Şili kirazından daha üstün olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"Şili kirazı sert, 16 gün soğuk işlemden geçtikten sonra da sertliğini muhafaza ediyor. Bizim kirazımız aroma ve lezzet olarak çok daha kaliteli ama yumuşak. 16 günden sonra ciddi manada yumuşama tehlikesiyle karşı karşıya. Bakanlıktan beklentimiz, iki tarafın uzmanları bu bölgeyi incelediğinde Akdeniz meyve sineğinin görülmediğini kabul ederlerse 16 gün soğuk işlemden geçmeden kiraz oraya gidebilecek. O zaman da Türk kirazını en kaliteli biçimde Çin'de tanıtmış olacağız. Türkiye'nin 2023 ihracat hedefine ulaşmasında kirazın çok önemli bir yer tutacağını düşünüyoruz. Umuyorum bu yıl deneme satışı da olsa Afyonkarahisar'dan ilk defa Çin'e kiraz ihracatı yapılacak."
"Çin bizim için çok önemli pazar"
Sultandağı Kiraz Kooperatifinin başkanlığını da yürüten Belediye Başkanı Osman Acar da don zararı dolayısıyla kiraz üretiminde yüzde 40'a yakın kayıp beklediklerini bildirdi.
Rekoltenin azalmasına karşın kalibrenin yüksek olacağını vurgulayan Acar, şunları kaydetti:
"2013 yılında Çin'i ziyaretimizde kirazımızı anlatmıştık. Son yıllarda yapılan anlaşmaların ardından Çin'e kiraz ihracatında önemli mesafe alındı. Çin'e dünyanın değişik yerlerinden kiraz gidiyor. ABD'den, Şili'den, yani şartları bizimle aynı ülkelerden gidiyor. Mesafesi, nakliye masrafı aynı. Çin'e ihracatın başlaması kirazın değerini yükseltecektir. Akdeniz meyve sineğine önlem olarak getirilen 16 günlük soğuk hava deposunda bekleme süresi bizi biraz sıkıntıya sokabilir. Çin bizim için çok önemli pazar. İkinci kalibre ürünü gönderebilirsek, Çin hem Şili'nin üçüncü kalibre kirazından kurtulacak hem de biz ikinci kalibre kirazımızı ihraç etmiş olacağız. Eğer biz ikinci kalibre kirazı Çin gibi önemli piyasaya verebilirsek esas kazancımız o zaman olacak."