Ocak ayında toptan üretici adet fiyatı boyutuna göre 36 kuruş ile 27 kuruş arasında değişen yumurta fiyatları, aradan geçen 7 ayda yüzde 50 ila 60 arasında değer kaybederek, 18 ve 11 kuruşa kadar geriledi.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) verilerinden derlediği bilgiye göre, yılbaşında üretici adet fiyatı 36 kuruşa kadar yükselen çok büyük boy kahverengi yumurtanın fiyatı, temmuz ayında 18,5 kuruşa indi. Aynı boydaki beyaz yumurtanın fiyatı ise söz konusu dönemde yüzde 51 düşerek, 34 kuruştan, 16,5 kuruşa geldi.
YUM-BİR Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Konya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de 140 milyon tavuğun günde ortalama 120 milyon adet yumurta verdiğini, bunun iç tüketim talebini karşılamanın yanında ihracata da önemli katkısının olduğunu, Türkiye'nin geçen yıl 290 milyon dolarlık ihracatla, dünyanın üçüncü büyük yumurta ihracatçısı konumuna yükseldiğini söyledi.
Yumurta fiyatlarının haziran ayından bu yana düşüş eğiliminde olduğuna dikkati çeken Konya, "Şu anda fiyatlar, çok büyük boy beyaz yumurtada 16, kahverengide ise 18 kuruş ama maalesef bu fiyatlara bile satılmıyor. Fiyatlar dip yaptı diyebiliriz hatta daha dibe doğru da inebilir. Eğer üretilen mal, talep görmezse fiyatlar daha da düşebilir." dedi.
"Endüstriyel yumurta algısı zarar verdi"
Yumurta fiyatlarının bu ölçüde düşmesini, plansız üretime, kayıt dışı satışa ve yanlış algılanan "endüstriyel yumurta" kavramına bağlayan Konya, "Biz organize sanayi bölgesinde yumurta üretmiyoruz. Şimdi 'endüstriyel yumurta üretimi' diye bir kavram çıktı. Vatandaş da bu kavram üzerine sanki biz sanayide, makinede yumurta üretiyormuşuz algısına kapıldı. Bu yanlış, biz doğal tavuğun yumurtasını üretiyoruz. Biz makinede yumurta üretmiyoruz. Bu algı, şu anda çok kötü işliyor." diye konuştu.
Yumurta sektöründe "endüstriyel yumurta üretimine" karşı "köy tavuğu, salma ya da gezen tavuk" yumurtası diye alt bir sektörün oluştuğunu dile getiren Konya, şunları kaydetti:
"Şu anda pek çok kişinin bahçesinde köy tavuğu, salma tavuk, gezen tavuk diye tabir edilen yumurta üretim var. Bu bize büyük sıkıntılar yaratıyor. Bu hayvanların önemli bölümü çok korunaklı ve aşılı değil. Bu hayvanlar hastalandığı zaman, bunlardan kaynaklı gelen hastalıklarda bizim ihracat kapılarımız çok kolay kapanabiliyor. Denetim olmadan yapılan bu tavukçuluk türü riske daha fazla açık.
Gezen tavuk, salma tavuk ve köy tavuğu adı altında oluşturulan sektörün yumurtası, daha çok talep gördüğü için fiyatların düşmesinde bu etkili oldu. Bizim yasal mevzuatlar altında, bakanlık kontrolünde, işletme numaralı, üretim izni olan ve üretim tarihini işaretleyen tavukçunun yumurtasına itirazımız yok ama biz kayıt dışı yapılan, yol kenarlarında, mahalle aralarında, pazarda, bakkalda, ve petrol istasyonlarında dahi satılan yumurtaya karşıyız. Adı, markası, işletme numarası, kaç günlük olduğu belli değil bunlara bizim itirazımız var. Yoksa devletten iznini almış, şartları yenine getirmiş, salma tavukçuluk yapıyor, bizim buna bir şey demiyoruz."
YUM-BİR verilerine göre ocaktan-temmuza boylarına ve rengine göre yumurta adet fiyatları şöyle oluştu:
OCAK TEMMUZ
BEYAZ (kuruş) KAHVERENGİ (kuruş) BEYAZ (kuruş) KAHVERENGİ (kuruş)
ÇOK BÜYÜK 34 36 16,5 18,5
BÜYÜK 33 35 16 18
ORTA 32 34 15 17
KÜÇÜK 27 29 11,5 13,5